Nazi's, prostituees, spionage: klinkt intrigerend, maar de enige intrige achterSalon Kitty ligt in de vraag hoe de film zo'n weerzinwekkend wanproduct is geworden.
Films die handelen over het Duitse oorlogsverleden krijgen vaak stevige kritiek te verduren als er ook maar een haarbreed wordt afgeweken van de historische feiten. De controverse rond La Vita è Bella , waarin het droeve lot van een Joodse man en zijn zoontje tot tragikomedie werd uitgewerkt, is een sterk voorbeeld. Over 'Nazisploitation', exploitatiefilms die voor puur schokeffect en winstbejag een loopje met de geschiedenis nemen, hoort men echter zelden iets van protest, ondanks de voor het genre typerende, verontrustende beelden van weerloze vrouwen die door Nazi's bruut verkracht en gemarteld worden. Een voorloper van dit genre, Salon Kitty (1976) is nu op dvd uitgebracht om de thuisbioscoop onveilig te maken. Een beetje aan de late kant, aangezien er al verschillende boxsets van latere Nazisploitation-films verkrijgbaar waren, waaronder het roemruchte cultsucces Ilsa, She Wolf of the SS waar het in 1975 allemaal mee begon. Het enige wat Salon Kitty onderscheidt van de rest is dat de film zichzelf serieuzer waant, wat niet het geval blijkt.
Geschiedenis
In tegenstelling tot vrijwel alle andere Nazisploitation-films baseert Salon Kitty zich op daadwerkelijke historische gegevens. Een bordeel in Berlijn werd in het geheim overgenomen door de SS, die er microfoons en spionnen installeerde met het doel haar officieren af te luisteren om zo hun nationaal-socialistische overtuigingen te testen. Diegenen die in de vermeende vrijheid van de hoerenkast hun kritiek op het regime uitten, konden zo gemakkelijk 'ausgerottet' worden. SS-officier Wallenberg kreeg de leiding over het schimmige project. Tot zover de geschiedenis.
Salon Kitty volgt de jonge Margherita (Teresa Ann Savoy), devoot volgeling van de nazistische heilstaat. Met andere loyale vrouwen wordt zij “uitverkoren” zichzelf te prostitueren in het bordeel, de Salon Kitty. Uiteraard pas na bizarre tests te hebben ondergaan, waar hun trouw aan het Derde Rijk wordt getoetst aan de hand van hun inzet, te beginnen met een stevige orgie met soldaten, gevolgd door experimentele seks met allerhande 'Untermenschen' (waaronder een man zonder benen, een dwerg en een Joodse kampgevangene). Alleen die dames die zonder morren met iedereen seks hebben, komen door de rigoureuze keuring die Wallenberg (Helmut Berger) verzonnen heeft. Pas dan mogen ze echt aan het werk.
Hoerenmadam
Margherita doet aanvankelijk haar plicht, maar al snel valt voor haar het kwartje dat Duitsland toch niet zo blij moet zijn met de huidige machtshebbers. Ze krijgt een band met een sympathieke soldaat, die overweegt over te lopen naar de vijand omdat hij de gruwelen van de oorlog niet meer aankan. Helaas grijpt de SS in en verdwijnt haar liefje spoorloos. Margherita blijkt slechts een speelbal van de waanzinnige Wallenberg, evenals hoerenmadam Kitty (Ingrid Thulin) die met lede ogen moet aanzien hoe haar eens zo trotse bordeel door de Nazi's wordt gecorrumpeerd voor hun eigen dubieuze doeleinden. Uiteindelijk slaan de vrouwen de handen ineen om van hun plaaggeest af te komen, die zelf verstoken blijkt van nationaal-socialistische idealen en slechts zijn eigen machtswellustige neigingen botviert (de link met Hans Landa uit Tarantino's Inglourious Basterds dringt zich op en is niet bepaald uit te sluiten).
Italiaanse smeerlapperij
Toegegeven, onder een andere regisseur had hier inderdaad een serieuze, broeierige Nazi-thriller uit kunnen komen. Tinto Brass gebruikt deze gegevens echter om een onsmakelijke softcore pornofilm te maken, net zoals hij een paar jaar later gevraagd werd enkele snoeiharde seksscènes toe te voegen aan het beruchte Romeinen-epos Caligola . Hoewel de copulaties in Salon Kitty nog niet zo expliciet zijn als Brass' latere werk, legt hij hier met verve de basis van zijn cineastische 'faam', waarbij hij de schok verkiest boven de opwinding. Elke scène die ook maar enigszins intelligent had kunnen zijn om de film boven andere Nazisploitation-film te laten uitstijgen, wordt door Brass geperverteerd tot een wanstaltig tafereel. Als resultaat is de film slim noch sexy maar hoofdzakelijk smerig, en met een speelduur van dik twee uur krijgt de kijker wel erg veel narigheid te verduren.
Inferieure techniek
Alsof het verhaal en de getoonde terreur nog niet voldoende zijn wordt de toeschouwer ook gemarteld met belabberde beeld- en geluidskwaliteit. Een fatsoenlijke kopie was voor de digitale transfer niet voorhanden, dus is er gebruik gemaakt van wat er überhaupt over was aan materiaal. Het levert een nogal schokkerig, onrustig beeld op; en het was toch al niet zo prettig om naar te kijken. De oorspronkelijk Italiaans gesproken film is voorzien van een Engelse nasynchronisatie van povere kwaliteit: zo heeft SS-engerd Wallenberg een raar hoog stemmetje, wat gepaard met zijn nogal iele lichaamsbouw een schurk oplevert die niet angstaanjagend maar lachwekkend is. De Engelse soundtrack was bij een aantal fragmenten niet meer te vinden waardoor de personages soms vanuit het niets Italiaans spreken, met verwarrende resultaten die de kijkervaring er niet makkelijker op maken. Met zo'n slechte print is het verbazingwekkend dat de film alsnog op dvd is uitgebracht, in Nederland dankzij distributeur Excesso.
De dvd van Salon Kitty bevat geen extra's. Dat is jammer, want bij een film als deze had je toch graag willen weten wat de filmmakers in vredesnaam bezielde. Ook was een documentaire, hoe kort dan ook, over de roerige geschiedenis van deze film handig geweest om de bizarre nasynchronisatie te verklaren.
Conclusie
Salon Kitty is een filmhistorisch curiosum. De film is niet in positieve zin geslaagd als 'esthetisch prikkelende Nazi-erotica', wat de cover van de DVD vermeldt dat het moet zijn, maar ook mislukt als “standaard” Nazisploitation. Salon Kitty pretendeert meer te zijn dan een voyeuristische softcore-shocker, maar dat doel wordt niet bereikt. Tegelijkertijd is de film verre van opwindend en wordt de kijker achtergelaten met een behoorlijk ranzige nasmaak – typisch Brass – waardoor ook liefhebbers van exploitatie-cinema uit de zeventiger jaren de film vertwijfeld uit zullen zitten. Gezien de samengeraapte conditie van deze film, die het uiteindelijk alsnog tot een thuisrelease gebracht heeft, was het wellicht beter voor iedereen geweest als Salon Kitty de tand des tijds niet doorstaan had.
