Column: Spike Lee misbruikt Kickstarter

Peter de Jonge plunderde op jonge leeftijd wekelijks de videotheek leeg en kwam thuis met de meest slechte actiefilms, uitgekozen met goedkeuring van zijn vader. Diezelfde vader viel ooit ‘s avonds op de bank in slaap, waardoor Peter op negenjarige leeftijdal te zien kreeg. Sindsdien is zijn filmsmaak, naar eigen zeggen, sterk verbeterd.

, Malcolm X , Inside Man , 25th Hour ; Wanneer Spike Lee niet bezig is om zich op te winden over een of andere rassenkwestie, dan maakt hij zo op zijn tijd nog eens een aardige film. De regisseur haalt zich bijzonder vaak de woede op de hals, getuige alleen al de controverses op zijn Wikipedia-pagina. De ene keer is meneer boos omdat er geen zwarte militairen te zien zijn in Clint Eastwoods film Flags of Our Fathers (de militairen die de vlag droegen waren dan ook blank), de andere keer krijgt Quentin Tarantino de zak omdat zijn slavernijfilm Django Unchained respectloos zou zijn naar Spike’s voorouders toe. Leuk weetje over dat laatste: Spike Lee had de film niet eens gezien en gaf aan hem ook niet te gaan kijken. Eerder was het ook al raak met Tarantino’s Jackie Brown , waarin volgens Lee te vaak het woord nigger werd gebruikt, ook al gebruikt hij het woord zelf ook in zijn fil Zou Spike Lee deze inleiding lezen, dan had hij mij ondertussen al lang onderbroken, getuige onderstaand televisiefragment waarin hij tijdens zijn introductie al in de verdediging schiet. Dit keer heeft hij namelijk de woede van de Kickstarter-community op zijn hals gehaald, maar is dat terecht?

De filmindustrie is continu aan het veranderen, dat maakte ik in mijn vorige column al duidelijk en een voorbeeld daarvan is de opkomst van crowd funding, en dan met name Kickstarter. Opgezet in 2009, met als doel onafhankelijke en (meestal) onbekende creatievelingen te financieren door ze direct bij hun doelgroep aan te laten kloppen. Muziek, games, technologie, maar ook films worden door onafhankelijke makers gepitched in de hoop genoeg geld op te halen om het project te kunnen realiseren. Een prachtig idee dat erg succesvol blijkt, maar de laatste tijd komt het steeds vaker voor dat beroemde mensen dit platform gebruiken om geld op te halen. Zo haalde Zach Braff, beter bekend als JD van de serie Scrubs , in drie dagen twee miljoen dollar op om het vervolg te maken op zijn succesvolle regiedebuut Garden State . Schrijver Rob Thomas, bekend van series als Veronica Mars , 90210 en Party Down , had nog meer succes en haalde binnen 11 uur al zijn doel van twee miljoen dollar. Spike Lee zag het licht en besloot ook naar Kickstarter te stappen om zijn nieuwste film te financieren, maar ligt nu onder vuur omdat hij het platform zou misbruiken.
Gevestigde (film)makers hebben niets te zoeken op Kickstarter, dat stellen de critici. Sterren als Zach Braff en Spike Lee hebben zelf immers geld zat en genoeg lijntjes om hun projecten te realiseren, terwijl beginnende regisseurs de hulp van Kickstarter écht zouden kunnen gebruiken. De crowd funding site is dan ook met dit doel opgericht, maar valt steeds vaker ten prooi van gierige sterren die geld weten los te peuteren bij hun fans. Spike Lee vecht dit aan en stelt dat hij al aan Kickstarter deed voordat er Kickstarter was, namelijk door zijn ideeën te pitchen bij overheidsinstanties en filmstudio’s en geld op te halen bij vrienden en kennissen. Het enige verschil met Kickstarter is dat hij nu de kans heeft om direct bij zijn doelgroep aan te kloppen. Het argument dat hij beginnende regisseurs hierdoor niet steunt, veegt hij eveneens van tafel, want zo is hij zelf nog altijd een independent regisseur en zorgt zijn aanwezigheid op Kickstarter juist voor nog meer exposure van het platform.

Voor beide kanten valt er wat te zeggen. Natuurlijk is het platform niet helemaal bedoeld voor bekende makers om geld op te halen, zeker als ze zelf genoeg geld en middelen hebben om hun project te realiseren, maar aan de andere kant beslist de community uiteindelijk of het project ook daadwerkelijk van de grond komt. Dat neemt niet weg dat het nogal egoïstisch en makkelijk is om als beroemdheid geld op te halen via Kickstarter, maar verzekert fans die zitten te wachten op een nieuwe film van hun favoriete regisseur er wel van dat ze die ook daadwerkelijk mogen verwachten. Zou David Lynch vandaag via Kickstarter proberen geld op te halen voor een nieuwe film, dan zou ik er geen seconde over twijfelen en dit direct doen. Of (nog) onbekende filmmakers hiervan de dupe zijn is nog maar de vraag, maar uiteindelijk komt het gewoon weer neer op vraag en aanbod. Heb je een goed idee? Stap naar Kickstarter, of je nou beroemd bent of niet.