Na de flopsBeautiful CreaturesenThe Hostmag nuThe Mortal Instrumentseen poging doen het gat dat het slotakkoord van deTwilight-reeks bij de doelgroep heeft achtergelaten met succes op te vullen.
In Amerika isThe Mortal Instruments, evenalsThe Twilight Saga, hoofdzakelijk een immens populaire reeks fantasyboeken voor het tienerpubliek. Van de avonturen van Clary Fray in een door demonen geteisterde wereld die schuilgaat achter onze eigen dimensie gingen in diverse landen al miljoenen exemplaren over de toonbank, dus de verfilming liet uiteraard niet lang op zich wachten. Helaas mikt deze film bovenal op hetTwilight-publiek, waarbij in narratief opzicht vooral leentjebuur gespeeld wordt bij epische fantasy-blockbusters alsHarry Potter. Dit resulteert in een voorspelbare formulefilm die voor andere kijkers maar moeizaam te verteren valt omdat het allemaal niets nieuws onder de zon is.
Onzichtbaar
Deze eerste film in de serie,City of Bones, introduceert Clary Fray (Lily Collins), een schijnbaar alledaags meisje, dat geplaagd wordt door het zien van dingen die er volgens anderen niet zijn. Als ze in een volle discotheek getuige is van een “onzichtbare” moord trekt ze de aandacht van de stoere Jace (Jamie Campbell Bower) die inziet dat er meer achter het meisje schuilt dan je op het eerste gezicht zou denken. Vervolgens blijkt dat ook voor de rest van de wereld te gelden als Jace Clary meesleurt in zijn leven als Schaduwjager. Onopvallend voor normale mensen, de 'Mundanes' (Dreuzels dus), ligt er een bovennatuurlijke wereld verborgen achter de tastbare mensenwereld, waar zich een eeuwenoud conflict afspeelt tussen Goed en Kwaad. Helaas is het Kwaad aan de winnende hand omdat er nog maar een handjevol Schaduwjagers over is om de hordes demonen en andere engerds weerstand te bieden. Gelukkig is Clary, die twee uur lang van de ene verbazing in de andere valt, natuurlijk niet zomaar een meisje, maar een Uitverkorene met speciale krachten die de balans in het geschil weer in de juiste richting kan stuwen. Helaas heeft de tegenstander haar moeder (Lena Headey) ontvoerd die dus eerst gered moet worden, waarbij Clary gaandeweg steeds meer over haar onvermoede afkomst leert.
Oververliefd
Als fantasy-epos met een snufje horror heeftCity of Bonesdus weinig nieuws te vertellen. Ook als 'coming of age' metafoor, waarin tieners geconfronteerd worden met het veranderen van hun tot dusver vertrouwde wereld en de daarmee gepaard gaande noodzaak hun eigen identiteit te vinden, slaat de film alle platgetreden paden van het genre in. Om de doelgroep te behagen, moet er natuurlijk stevig gezwijmeld worden voordat de tieners als een volwaardig team demonenjagers aan de slag mogen. Uiteraard zijn er de nodige connecties mogelijk, want deze relaties dienen over meerdere delen uitgesponnen te worden om het publiek te laten gissen naar de uiteindelijke afloop. En dus komt de onvermijdelijke driehoeksverhouding weer om de hoek kijken, helaas verstoken van de nodige chemie. Clary kan kiezen tussen de saaie maar loyale Simon, die al zijn hele leven een oogje op haar heeft, en de zwoele Jace die gekweld wordt door allerhande geheimen, wat hem er niet van weerhoudt vaak zonder shirt rond te lopen om zijn gespierde torso tentoon te stellen. Dit tot vreugde van zijn strijdmakker Alec, die ook een oogje op hem heeft en daarom niets van Clary moet hebben. Door het toevoegen van een mogelijke homoseksuele romance krijgtCity of Bonesbijna alsnog dat gewaagde randje dat het origineler had gemaakt, maar het is al snel duidelijk dat Alec geen schijn van kans maakt tegen Clary, die als Gekozene natuurlijk veel interessanter is. Dat Clary en Jace al snel definitief voor elkaar lijken te vallen, weerhoudt de overdaad aan relatieperikelen er niet van een hindernis te vormen voor de voortgang rondom de zoektocht naar zowel Clary's moeder als een magische beker met onvoorstelbare krachten. 'Kap met dat geflirt en ga de wereld eens redden!', wil je om de haverklap naar het scherm roepen.
Overdreven
Uiteraard moeten Jace en zijn kornuiten tussen alle klefheid door stevig aan de bak om Clary te beschermen tegen de diverse creaturen die het op haar en haar ontluikende krachten gemunt hebben. Daarvoor wordt de digitale trukendoos met overdreven bombast geopend, waarbij het jammer is dat de visuele effecten er te vaak ook uitzien als visuele effecten. Alleen de bij vlagen geïnspireerde vormgeving van de demonen en de prachtige Gotische sets zorgen en passant voor een paar oogstrelende momenten, maar verder lopen de hoofdrolspelers in hun zoektocht naar de beker de gebruikelijke dertien-in-een-dozijn monsters tegen het lijf, waaronder vampiers, heksen en sympathieke weerwolven. Allemaal leuk en aardig, maar we hadden liever gezien dat de goede acteurs die de film rijk is meer ruimte hadden gekregen hun talenten te demonstreren. Lena Headey, Jared Harris, Kevin Durand, Jonathan Rhys Myers: louter sterke karakteracteurs die hier hun best doen iets te maken van alle malle bovennatuurlijke termen die het script in het rond strooit maar overschaduwd worden door romantisch geneuzel en middelmatige special effects. De constant heen en weer vliegende ridicule voetnoten over de schemerwereld maken hun werk ook niet makkelijker. Zo kunnen Schaduwjagers willekeurig elke kerk of ander gebedshuis binnenlopen en een wapenarsenaal onder het altaar aantreffen, want alle religies steunen hun nobele zaak. Bovendien was Johann Bach ook een lid van hun genootschap en heeft hij noten in zijn muziek aangebracht die demonen kunnen ontmaskeren. Ook al brengt de film dit soort terzijdes met een zekere knipoog - want de film pretendeert zichzelf ook weer niet te serieus te nemen - tegen dergelijke onzin kan geen enkele topacteur opboksen.
Conclusie
The Mortal Instruments: City of Bonescombineert een uitgekauwde verhaallijn á làHarry Pottermet de fantastische en romantische elementen dieTwilightkenmerkten, in de hoop in te haken op het gemis van die laatste reeks onder tieners. Voor die doelgroep levert het vast een geslaagde film op, gezien de nadruk op liefdesverhoudingen en zwoele, gekwelde jongeren, maar de rest van het publiek zal deze gemakzuchtige formulefilm, ondanks de aanwezigheid van enkele goede acteurs, met een toenemend gevoel van irritatie uitzitten. Dachten we net dat we van 'Team Edward versus Team Jacob' verlost waren, krijgen we opeens 'Team Jace versus Team Simon' over ons heen.
