Film speelde geen belangrijke rol in Jan's leven, totdat hij op achtjarige leeftijd werd blootgesteld aanJurassic Park, een filmische ervaring die hem nooit meer heeft losgelaten en hem tot op de dag van vandaag achtervolgt.
Er is iets ontwaakt. Heb je het gevoeld?
Nee hè, niet weer een column over die Star Wars teaser... Dat is precies wat je zult denken als je dit leest. En ik geef je voor de volle honderd procent gelijk. De Star Wars: The Force Awakens teaser is zó november 2014, en we schrijven momenteel december 2014, dus het is echt nieuws van gisteren. Klopt als een ruimtebus. En toch kunnen zowel de fans als de gemiddeld geïnteresseerden hun fascinatie en anticipatie voor het aanstormende spektakel niet op een lager pitje zetten. Je kunt erop rekenen dat dit voorlopig niet minder gaat worden. Immers, we hebben nog slechts een heel jaar te gaan voordat het zover is!
Toegegeven, iedereen met ook maar een greintje affiniteit voor de klassieke Star Wars trilogie kreeg mynocks in zijn buik toen hij de eerste bewegende beelden van Episode VII onder ogen kreeg. Ik bleek er zelf ook niet immuun voor. En zoals collega Jim Klompenhouwer eerder al schreef , een beetje enthousiasme mag best. Maar een overdaad aan anticipatie kan slechts naar de Duistere Kant leiden. Op de meeste filmsites is de trailer al obsessief frame voor frame uitgeplozen op zoek naar verborgen boodschappen en hints naar meer plotinhoud. Deze week kregen de diverse figuren in de teaser heuse namen toebedeeld. Natuurlijk was het wereldwijde web direct weer in rep en roer, terwijl we in feite geen stap verder gekomen zijn, want we weten nog steeds bar weinig. Wie is Finn en waarom draagt hij een Stormtrooper-pak? Is Rey wellicht een telg van de Skywalker-familie? Wie speelt Kylo Ren? Het aantal vragen groeit slechts naarmate er antwoorden worden gevonden.
Want hoe je het ook wendt of keert, de teaser bevat slechts contextloze beelden die doelbewust vooral nostalgie naar de oude trilogie moeten oproepen. X-Wing Fighters, Stormtroopers en natuurlijk die snelste schroothoop in het sterrenstelsel, de Milennium Falcon... dat vonden we vroeger leuk en dat willen we weer leuk vinden. En natuurlijk melkt nieuwe eigenaar Disney dat gevoel van nostalgie het komende jaar flink uit. Maar met een terugkeer naar de aloude stijl met overbekende personages, locaties en voertuigen, is het allerminst gegarandeerd dat The Force Awakens ook een bevredigende film oplevert. George Lucas' eigen prequel trilogie, die door de meesten het liefst vergeten wordt en waarnaar de teaser dan ook amper verwijst, zou toch als hét voorbeeld moeten dienen van waartoe ongebreideld, onoverkomelijk enthousiasme kan leiden. Tot drie keer toe regeerde de anticipatie voor een nieuwe Star Wars film het alledaagse leven, en tot drie keer toe werden we zwaar teleurgesteld. Herinner je de taferelen voorafgaand aan de release van Episode I nog? Tentenkampen voor de bioscopen, fans met lightsabers op elke straathoek en de aankomende film zelf werd beschouwd als de wederkomst van de Heer (de Christelijke, bedoel ik; niet die Heer der Duisternis). En dat dan maandenlang. Aangezien de spanning voor veel fans nu al ondraaglijke vormen begint aan te nemen, kunnen we gerust stellen dat de geschiedenis zich herhaalt.
Een wijsgeer ('n Jedi Master wellicht?) heeft immers ooit beweerd dat de mens niet leert van zijn fouten, maar gedoemd is ze te herhalen. Dat wordt nu opnieuw pijnlijk bewezen. De eerste kampementen voor de bioscoopdeuren zijn nog niet gesignaleerd, maar aangezien de Force sterk in mij is, voel ik dat dit slechts een kwestie van onafzienbare tijd zal zijn. Vervolgens kun je niet meer rustig over straat lopen zonder geconfronteerd te worden met nerds in lightsaber-duels. Het type met van die extra sabers aan de zijkant van de kling, want dat is nu helemaal 'hot', ook al begrijpt nog niemand de meerwaarde hiervan. Een tekort aan context weerhoudt de speelgoedfabrikanten niet om lang voordat de film uitkomt de nieuwe lichting Star Wars speeltjes al in de verkoop te hebben liggen. Kinderen in BB-8 kostuums en stelletjes ouden van dagen verkleed als 'star-crossed lovers' Han en Leia zullen spoedig ook het straatbeeld van 2015 bepalen. En natuurlijk zullen we met zijn allen rond medio december volgend jaar weer grandioos teleurgesteld worden, want tegen een dergelijke generatiebepalende universele verwachting is geen elke filmervaring opgewassen. Dat hebben we al geleerd van Episode I , maar het kan geen kwaad als de mensheid in deze even een opfrissingscursus volgt, verzorgd door meneer Abra
Ik heb me vast voorgenomen geen deel te nemen aan de hype. Waar Master Klompenhouwer pleit voor het tegen beter weten in toegeven aan de fan in jezelf, neem ik juist de tegenovergestelde houding aan. Ik geef toe aan de scepsis. Ik relativeer het tomeloze enthousiasme van de liefhebbers in mijn kring van naasten wanneer ik maar kan. Ik tracht hen voor te bereiden op de onvermijdelijke klap die komen gaat. Ik durf zelfs te stellen dat die Maya's met hun kalender er drie jaar naast zaten en eigenlijk december 2015 voor ogen hadden in plaats van december 2012. (Ook zo'n hype die op niets uitliep en je vast alweer – terecht – vergeten bent.) Waarom ik zo'n defaitistische houding aanneem? Noem het realiteitsbesef. Ik heb bijvoorbeeld net een jaar lang reikhalzend uitgekeken naar 'het bepalende hoofdstuk' van de Hobbit trilogie, zo niet van de complete Middle-Earth sage. En dat stelde flink teleur... Het was een draak van een film (waarin de draak zelf overigens, nog voordat de titel in beeld kwam, het loodje legde). Dus zit ik even niet te wachten om meegezogen te worden in een soortgelijke hype, zeker niet eentje van een dusdanig massaal kaliber als Star Wars . Natuurlijk wil ik heel graag geloven dat de reeks weer terug zal keren naar het niveau van de eerste trilogie. Maar dat is simpelweg een schier onmogelijk opgave. Ik kan net zo goed proberen een X-Wing uit een moeras te tillen met de kracht van mijn geest. Mijn 'lack of faith' is ongetwijfeld 'disturbing' te noemen, en sociaal ben ik het komende jaar ontegenzeggelijk een outcast met mijn negatieve houding. Maar iemand moet zich voorbereiden op de aanstaande collectieve kater die de wereld zal moeten doorstaan in december van het volgende jaar. Dus dan ik maar.
En nee, daarmee pretendeer ik niet de 'Chosen One' te zijn. Ik meen slechts mensen eraan te moeten helpen herinneren hoe teleurstellend de vorige Star Wars hype uiteindelijk bleek. Terwijl iedereen zich een heel jaar lang slechts richt op de toekomst, in plaats van zich te concentreren op het hier en nu, zoals de Jedi ons hebben geleerd. Uiteraard mag je best een beetje enthousiast zijn, maar laat het niet je leven regeren, want dat leidt slechts tot woede, haat en lijden...
