“Mensen bewust maken daar gaat het om”
De Wereld Volgens Monsanto , zo heet de documentaire waarmee Marie-Monique Robin wereldwijd momenteel hoge ogen gooit. Meer dan drie jaar lang deed de Franse journaliste onderzoek naar dit bedrijf dat al generaties lang de absolute marktleider is op het gebied van genetisch gemanipuleerde zaden en gewassen. De documentaire is inmiddels in 21 landen op televisie te zien geweest. MovieSense sprak de Française in hotel Ambassade in Amsterdam.
Wat hoopt u met deze documentaire te bereiken ?
“Ik wil vooral mensen bewust maken van de gevaren van deze tijd. Mensen moeten weten dat een bedrijf als Monsanto een enorme invloed heeft op ons dagelijks leven. Zij zijn verantwoordelijk voor ons voedsel. Ondanks dat aangetoond is dat er verband bestaat tussen genetische manipulatie van gewassen en zaden en ziektes als kanker, lijken te weinig mensen de link te leggen tussen dat wat er op hun bord ligt en hun gezondheid. Dat is natuurlijk niet alleen de schuld van Monsanto maar dit bedrijf stelt wel aantoonbaar al tientallen jaren winst boven welzijn. Ze hebben het idee dat ze onaantastbaar zijn. Ik wil met mijn documentaire het tegendeel aan ze bewijzen. Het feit dat deze documentaire in tweeëntwintig landen wordt uitgezonden is in ieder geval een goed begin.”
Is het niet te gemakkelijk om de schuld volledig bij de bedrijven als Monsanto te leggen, het blijft toch ook de verantwoordelijkheid van de mensen zelf ?
“Absoluut, dat is ook de voornaamste reden waarom ik in deze documentaire laat zien dat ik al deze schokkende feiten achter mijn eigen computer, in mijn eigen huis boven water heb gekregen. De waarheid ligt voor het oprapen, maar veel mensen weten niet waar ze moeten beginnen. Met deze film wil ik ze op weg helpen. Mijn voornaamste wapen is het internet geweest. Monsanto heeft in de loop van haar bestaan zoveel rechtszaken moeten voeren, dat daardoor veel gevoelige informatie openbaar is geworden. Je moet er goed naar zoeken maar je staat er versteld van wat je allemaal in een dag op het web surfen kunt verzamelen.”
Was het moeilijk mensen te vinden die wilde meewerken aan de documentaire?
“ Monsanto zelf wilde absoluut niet meewerken. Dat was vanaf dag één duidelijk. Het moeilijkste was om slachtoffers van Monsanto voor de camera te krijgen. De angst zat er heel diep in. Monsanto stuurt bijvoorbeeld regelmatig nepjournalisten en soms zelfs complete cameraploegen naar boeren die ze verdenken van fraude, toe. Ze zeggen dat ze een documentaire komen maken en controleren en filmen alles wat ook maar een beetje verdacht lijkt. Zo’n boer denkt dat hij meewerkt aan een programma over de agrarische sector, terwijl in werkelijkheid het bedrijf alleen maar bezig is om een stok te creëren waarmee ze kunnen slaan als er een misstap wordt begaan. Absurd.”
Het lijkt er af en toe verdacht veel op dat u toch ook een bron binnen het bedrijf zelf heeft gehad die u een handje heeft geholpen.
“Ik kan je verzekeren , ik heb werkelijk alles geprobeerd om iemand binnen het bedrijf zo ver te krijgen om mee te werken aan de documentaire. Niemand durfde het aan. De angst zit zelfs bij mensen die al jaren weg zijn bij het bedrijf nog zo diep dat overal de lippen stijf op elkaar bleven. Ik heb het uiteraard wel geprobeerd, maar al snel besloot ik dat ik daar niet te veel energie in wilde stoppen. Alles wat de kijker te zien krijgt aan beelden en documenten, heb ik door grondig zoeken boven water weten te krijgen. ”
Bent u zelf nooit bang geweest voor de gevolgen van uw zoektocht?
“Zeker. Ik was bang dat ze me tijdens mijn zoektocht zouden proberen te manipuleren. Ze staan er om bekend veel mensen gewoon tot wanhoop te drijven door rechtszaak na rechtszaak tegen ze aan te spannen. Hun reserves zijn onuitputtelijk, ze kunnen iemand als ik met gemak financieel ruïneren. Ik heb er voor ik er aan begon goed over nagedacht. Maar ik vond uiteindelijk dat het verhaal te belangrijk was om niet te vertellen, ongeacht de gevolgen.”
Heeft u er een verklaring voor dat ze u gedurende het gehele proces met rust hebben gelaten?
“Ik heb, denk ik zelf, veel te danken aan de arrogantie van Monsanto zelf. Het lijkt er sterk op dat ze het gevaar van mijn speurwerk niet inzagen. Daar zullen ze nu toch wel anders over denken nu deze documentaire razendsnel de wereld over gaat. Ik voel me door dit succes een stuk veiliger. Als ze nu iets tegen mij zouden willen ondernemen, dan komt het meteen onder een vergrootglas te liggen en zal iedereen het linken aan mijn documentaire. Hetzelfde geldt ook voor de boeren die hebben meegewerkt. Daar was ik nog het meest bezorgd over. Ik houd nog steeds contact met alle betrokkenen. Als er iets gebeurt vanuit Monsanto dat ik niet vertrouw, zal ik het gelijk aan het daglicht brengen. Het succes van deze documentaire is gelukkig ook voor hen een schild dat ze beschermt.”
Heeft u in de toekomst nog plannen om een vervolg te maken op deze documentaire?
“Ik ben momenteel bezig met een documentaire die de connectie onderzoekt tussen het gebruik van pesticiden en het nog elk jaar groeiende aantal gevallen van kanker. Ik ben al jaren gefascineerd door dit onderwerp. Recent onderzoek heeft aangetoond dat binnen twintig jaar één op de twee mensen in zijn leven een keer kanker zal krijgen. Wij zitten hier nu ontspannen te praten maar een van ons twee zal het in ieder geval krijgen, dat is toch ongelooflijk.
U heeft dus uw doel nog niet bereikt?
“Ik ben nog lang niet klaar met dit onderwerp. Persoonlijk denk ik dat het nog niet te laat is, maar mensen moeten weten dat ze zich snel bewust moeten worden van deze gevaren. Als we nu niet gaan inzien dat we onszelf te gronde richten met dit giftige voedsel dan hebben we over dertig jaar te maken met veel, heel veel dode mensen ”