Het geheim van The Avengers is de Hulk

Let op: het volgende artikel bevatSPOILERSrondomThe Avengers-film.

Momenteel doet de superheldenfilmThe Avengersgoede zaken aan de kassa. Zo mocht de film onlangs het record van hoogste openingsweekend achter de naam schrijven. Het grootste succes van de film is voor rekening van regisseur Joss Whedon. Het grootste geheim vanThe Avengersis echter de Hulk.

In eerder interviews gaf regisseur Joss Whedon al aan dat de vertaling van de Hulk de moeilijkste opdracht is voorThe Avengersfilm. Whedon speelde vooral met vragen als waar de scheidingslijn ligt tussen monster en mens. Tevens was hij bezig met de vraag wanneer de Hulk zou uitbarsten in de film. In welke vorm is dat goed of fout? Kwesties die een belangrijke rol spelen als je de aandacht moet verleggen over meerdere superhelden. Hoewel Whedon zich druk heeft gemaakt over zijn Hulk durf ik te zeggen dat hij is geslaagd voor de test.

Het groene monster wordt inThe Avengersop een zorgvuldig uitgekozen moment geïntroduceerd. Waar de transformatie tot nu toe spectaculair werd aangekondigd in eerdere films, wordt er in deze film gekozen voor een koerswijziging. Minder Hulk en juist meer inhoud met betrekking tot het karakter van Bruce Banner. Wat men klaarblijkelijk heeft vergeten in de overige Hulk films is namelijk dat Bruce Banner in eerste instantie een geniale wetenschapper is. Dat is altijd een belangrijk thema geweest in de stripboeken: de mens Bruce Banner die gebukt gaat onder de erfenis van de Hulk. De pijn wordt pas duidelijk als Banner de Hulk wordt, letterlijk verandert in een groen monster en dus geen controle meer heeft over zijn lichaam. Naast de fysieke verandering is er nog een andere constatering. Bruce Banner is gedegradeerd van briljante wetenschapper naar een agressief monster met het IQ van een kleuter. Voor de echte nerds onder ons is dit het basisgegeven waarmee de comics worden gelezen maar vooral worden beleefd.

InThe Avengersgaat Whedon goed om met deze verhaalelementen van de Hulk . Zijn Bruce Banner blijft namelijk een wetenschapper die vooral bezig is met de ontwikkeling van gammastralingen en behoeft geen machogedrag zoals we zagen bij Eric Bana in Ang Lee’sThe Incredible Hulk.InThe Avengers zien we Mark Ruffalo de wetenschapper neerzetten als iemand die lichtelijk mensenschuw is en wantrouwend is geworden. De angst om onschuldige mensen pijn te doen als zijn alterego de Hulk en tegelijkertijd het inhouden van de ingetogen woede zijn karakteristiek voor Bruce Banner. Wat dat betreft heeft Ruffalo zijn huiswerk gedaan. Whedon geeft Banner inThe Avengersde ruimte om zijn intellect te etaleren. In onbegrijpelijke taal zien we hem ditmaal discussies voeren met Tony Stark over hoe ze de wereld moeten redden en de tesseract (de kubus) moeten “kraken”. Tijdens de bewuste discussiemomenten sluiten beide heren zich af van de omgeving en bevinden zich in de wereld van formules en andere ingewikkelde toepassingen. Een slimme zet van Whedon want Bruce Banner is hierdoor minder interessant geworden en wordt gedurende de film naar de achtergrond gedrukt. We vergeten zowaar dat hij de Hulk is.

De Hulk laat zich pas in het middenstuk van de film zien. Eerder niet. Inmiddels is het contrast tussen de saaie Banner en de Hulk dusdanig groot geworden dat de nieuwsgierigheid is geprikkeld. Tot wat is deze filmversie van de Hulk in staat? Zoals eerder aangegeven is het moment zorgvuldig uitgekozen. De clash met Thor geeft aan dat de Hulk beschikt over een immense buitenaardse kracht waar zelfs de dondergod moeite mee heeft het in bedwang te houden. Deze Hulk is groots en onverwoestbaar. In de finale van de film krijgt de Hulk groen licht om tekeer te gaan. Hulk smash. Hij zorgt voor een ware ravage. Gebouwen die kapot gaan, kilometers verre sprongen die kringen in de aarde achterlaat, voertuigen die door de lucht vliegen, maar vooral Chiktauri strijders die genadeloos worden afgemaakt. Toch blijft het allemaal in balans. Whedon kiest er namelijk voor omzijnHulk te voorzien van humor. Hij krijgt de lachers op de hand als hij Loki vermorzelt en Thor nog even een zetje geeft. De minimale momenten die de Hulk krijgt in de finale wordt door deze benadering goed benut. Sterker nog, het wekt naast sympathie een glimlach op.

Whedon heeft voorThe Avengersde Hulk opnieuw op de kaart gezet. Anders dan de filmversie van Ang Lee en het ongemak waarmee Edward Norton de Hulk vertolkte, is deze versie overtuigend.The Avengersis een blockbuster van jewelste en dat vraagt onherroepelijk om een vervolgdeel. Niet alleen voor Captain America, Thor en Iron Man maar ook voor de Hulk. Het is de vraag of het mogelijk is. In eerdere Hulk films kwam de verveling aanzetten omdat de speelduur te lang was, het monster te vroeg werd vrijgegeven in de film of de CGI niet overtuigend genoeg was. Voor een reboot van de Hulk zal er dus uit een ander vaatje moeten worden getapt. Whedon heeft in ieder geval zijn proeve van bekwaamheid gedemonstreerd. Hulde!