We kennen Neil Jordan vanThe Crying Game, Interview with the Vampire: The Vampire Chronicles, The Brave OneenThe Borgias. Voor zijn nieuwste filmByzantiumkwam deze Ierse schrijver, filmregisseur en producent langs op Imagine in EYE om zijn verhaal met ons te delen.
Neil Jordan krijgt dit jaar op het 29e Imagine filmfestival de Career Achievement Award. Afgeopen maandag gaf hij speciaal hiervoor een masterclass waarin hij uitgebreid inging op zijn carrière en zijn bijdragen aan het 'fantastische' genre.
Neil begint allereerst met hoe hij zijn jeugd ervaren heeft. Hij werd geboren in county Silgo, op 25 februari in 1950. De Ierse setting van zijn jeugd was voor hem grijs en overheerst door restricties. Zijn opvoeding bestond voornamelijk uit wat hij niet mocht doen en daarom dus ook wat hij juist wel heeft opgezocht. Dit alles wekt de vraag hoe het kan dat hij in de filmwereld terecht is gekomen, waarop zijn verklaring is: "Ierland is een land met een gebrek aan een artistieke landschap. Dat geldt zowel letterlijk als figuurlijk. Als je kijkt naar de grote Ierse schrijvers en hun werken, kan je al gauw ontdekken dat er geen enkel stuikgewasje in Ierland is overslagen binnen onze literatuur. Ook zijn er weinig mogelijkheden voor de creative geesten om zich uit te breiden of te ontplooien. Men had daar het geld niet voor. Dan kom je tot het volgende: wat is er goedkoper als een potlood en wat papier, want je gedachten zijn verder gratis. Dit was de kunstcultuur van Ierland, niet meer! Film was een geweldige ontsnapping uit zo'n benauwende omgeving. Ik begon met schrijven rond mijn twintigste en ik denk dat het mij gelukt is omdat ik doorzette. Dat is dan ook gelijk hét geheimpje van het schrijven: ervoor gaan zitten en het ook écht doen."
Dan gaat hij in op wat hij allemaal in zijn films verwerkt. Neil koppelt zijn opinie aan zijn jeugd, het grijze Ierland, Juist zo'n omgeving heeft hem getekend in zijn producties: hij streeft naar een botsing van realiteit en fantasie. Hoe subtieler deze tegen elkaar aan lopen, des te meer geslaagd hij het vindt. Maar wat is de kijk van Jordan op de digitale revolutie binnen film? Zijn eerste reactie is er een van twee woorden: "Vaag onverschillig". Zijn toelichting luidt: "Natuurlijk zijn er dankzij de digitalisering oneindig veel mogelijkheden erbij gekomen. Er is wel degelijk sprake van een sprong vooruit. Helaas gaat zo'n wonderbaarlijk vooruitgang wel ten koste van de nostalgische technieken die intussen geperfectioneerd zijn. De digitalisering is helaas geen aanvulling, maar een vervanging. Hierdoor is er veel professionele montage-ervaring verdwenen."
Vervolgens gaat hij in op de verschillen tussen het maken van een Hollywood film en een onafhankelijke film. Neil, die immers ervaring heeft met beide situaties, deelt zijn ervaringen van de opnames vanInterview with the Vampire: "Ik heb moeten knokken voor mijn gewilde vrijheid bij het maken van deze film. Bij onafhankelijke films worden gewerkt en geëdit zoals je het zelf wilt. Ik had geluk bijInterview with the Vampire. Ik mocht op mijn manier te werk gaan, ondanks dat de Hollywood cultuur haar houdgreep op de productie hield. Hierdoor was het een geweldige ervaring. De sterren die gecast werden, waren ook uitmuntend. Hij was het in eerste instantie namelijk niet eens met de keus voor Tom Cruise. Achteraf heeft Tom het fantastisch gedaan en was ook de schrijver blij. Nog een probleem bij het maken van een Hollywood film, is dat deze producties zo gigantisch zijn dat ze weinig mobiel zijn. Zulke budgetten leveren massieve teams, die zich traag verplaatsen. Dat vind ik ook een nadeel van de Hollywood producties."
Tenslotte wordt Neil Jordan gevraagd wat hij vindt van deTwilight Saga in verhouding tot zijn eigen vampier-film. Volgens hem is het interessant verfilmd, maar nog steeds snapt hij niet goed hoe vampiers leiden naar tiener-erotica. Maar het sluit wel aan op zijn voorkeur voor legendes, die meestal een basis of kern van waarheid hebben. Als werkelijkheid en fantasie in elkaar gevlochten kunnen worden, is zijn missie geslaagd.
Nog laatste wijze woorden van Neil Jordan? Deze zijn er uiteraard. "Als je in de filmwereld terecht wil komen, raad ik ieder schrijver aan om het gewoon te doen. Ga zitten, pak een pen of een toetsenbord en ga schrijven. Als je klaar bent: ga mensen vinden die het zouden kunnen verwerkelijken met jou. Ik heb mij in het begin er doorheen gebluft bij producenten tot het punt dat er in mijn ideeën werd geïnvesteerd. Dus heb het lef om aan je projecten te beginnen en heb evenveel lef om ze ook af te maken."
