A Girl Walks Home Alone at Night - recensie

Een Iraanse vampieren-western of toch meer een typisch Amerikaanse indiefilm?

In vette chocoladeletters isA Girl Walks Home Alone at Nightoveral op internet aangeprezen als de eerste Iraanse vampieren-western. "Het is alsof Sergio Leone en David Lynch een Iraanse rock-'n-rollbaby gehad hebben en Nosferatu vervolgens gebabysit heeft", zegt regisseuse Ana Lily Amirpour. De verwachtingen waren dan ook hooggespannen, want Iraanse films van regisseurs als Kiarostami en Makhmalbaf staan bepaald niet bekend om hun grote toegankelijkheid. Hoe ga je dat combineren met horror- en westernelementen? Het antwoord blijkt eenvoudig: behalve wat culturele verwijzingen, de taal en de afkomst van regisseuse en cast is er eigenlijk bar weinig typisch Iraans aan deze film.A Girl Walks Home Alone at Night- kortwegA Girl- lijkt meer op een Amerikaanse indiefilm en laat zich nog het beste omschrijven als "Jim Jarmusch meets Quentin Tarantino".

De setting vanA Girlis een wildweststadje tussen de olievelden dat een kruising van Sin City, het Parijs van de jaren '60 en een ondefinieerbaar desolaat Amerikaans plaatsje met veel asfalt lijkt. "Bad City", heet het stadje. Steeds zien we tussen de bedrijven door de industriële shots van jaknikkers, fabriekshallen en rangeerterreinen, maar het meeste geld lijkt verdiend te worden met drugs en prostitutie. De vrouwen gaan gesluierd over straat, maar daarnaast is er niets wat in de verste verte aan Iran doet denken. De gehele film door wordt er vrolijk op los gerookt, gesnoven, gespoten, alles. De seks vindt helaas bijna alleen achter de coulissen plaats; toch nog iets wat overeenkomt met ons westerse beeld van Iran.

The Girl

De protagonist vanA Girlis Arash (Arash Marandi), een James Dean-achtige jongen die zijn geld verdient met tuinieren en daarvan na zeven jaar een moddervette Cadillac heeft kunnen kopen, maar verder vooral in het levensonderhoud van zijn drugsverslaafde vader voorziet - zijn moeder is al tijden dood. Vaderlief maakt schulden, uiteraard. Zijn ontzettend slicke dealer (Dominik Rains) - de ultieme bad guy, tevens pooier, met een gigantische pornosnor, strak trainingsjasje en een fabuleus samenraapsel aan tattoos - komt verhaal halen en neemt als vergoeding Arash' auto mee. Wie denkt dat de rest van de film om een conflict tussen de pooier en de gewone dorpsjongen zal draaien, vergist zich. De slechteriken in Bad City vinden namelijk met grote regelmatig een voortijdig eind aan hun leven in de lieflijke handen van de Robin Hood-achtige Girl uit de titel van de film (Sheila Vand), een hipstermeisje met een voorliefde voor vinyl en retrodesign dat haar bloedzuigende activiteiten concentreert op types als de pooier annex dealer. Zij en Arash zouden het gedroomde koppel zijn, ware het niet dat de status van vampier alles niet per se makkelijker maakt. Zo wordtA Girlin the end toch een gewone liefdesgeschiedenis: komen ze bij elkaar of niet?

Islam

A Girlvertelt een fijn verhaal, dat soms een beetje voortsleept, maar ook weet te ontroeren. EnA Girllijkt ergens iets over de islam te willen zeggen. Wat dat is, dat wordt helaas niet helemaal duidelijk. De vrouwen dragen buitenshuis een hoofddoek of sluier, maar worden ook geprostitueerd. Staat dat voor de onderdrukking van de vrouw, ietwat op de spits gedreven? Ergens aan een weg staat een waarschuwingsbordje met een vrouwensilhouet in zwart gewaad: pas op voor overstekende boerka's. Het is geestig, spitsvondig wellicht, maar heeft figuurlijk weinig om het lijf. Veel verder dan een vage sneer naar Iran komt Amirpour niet. Daarvoor is de eventuele kritiek te luchtig en oppervlakkig. En misschien is het ook wel helemaal niet de bedoeling om Een Boodschap uit de film te halen en kunnen we er gewoon van genieten, zonder verdere pretenties. Dan is Amirpour in haar doel geslaagd.

A Girlis in zwart-wit geschoten en zit werkelijk boordevol mooie plaatjes en heerlijke muziek. Het Iraanse aspect is voor de liefhebber van niet-westerse culturen spijtig genoeg ver te zoeken, maar dat mag de pret van deze kijkervaring zeker niet drukken.A Girlschetst een uniek portret van een dystopische stadje: duister, immoreel, maar boordevol schoonheid.