A Thousand Times Good Night - recensie

De dilemmas van een orlogsfotograaf.

Erik Poppe geldt als een van de belangrijkste Noorse regisseurs van dit moment. Zijn bekendste filmHawaii, Oslo (2004) was in 2005 de Noorse inzending voor de Oscar voor beste niet-Engelstalige film.Hawaii, Oslokreeg uiteindelijk geen nominatie, maar in zijn thuisland is het nog steeds de best gerecenseerde Noorse film ooit. Voordat hij filmmaker werd, werkte Poppe als oorlogsfotograaf. Die ervaringen heeft hij nu opgenomen in zijn nieuwste, deels autobiografische, filmA Thousand Times Good Night. Het is een zeer sterke film die goed duidelijk maakt met welke dilemma's een oorlogsfotgraaf te maken krijgt, zowel op het werk als op het thuisfront.

Juliette Binoche speelt Rebecca, 'een van de vijf beste oorlogsfotografen ter wereld'. Al snel wordt duidelijk waarom ze zo goed is. Ze schuwt er niet voor om een zelfmoordterroriste in Afghanistan tot het eind te volgen. Hierdoor kan ze echter niet op tijd aan de explosie ontsnappen en raakt ze ernstig gewond. Terug in Ierland waar ze met haar man Marcus (Nikolaj Coster-Waldau, bekend vanGame of Thrones) en twee dochtertjes woont, wordt ze voor een keuze gesteld. Marcus kan niet meer in onzekerheid leven. Zoals hij het zegt, vreest hij iedere keer weer voor dat 'ene telefoontje', dat hem zal informeren over het fatale lot van zijn vrouw. Hij geeft Rebecca een keuze: of ze stopt met het haar werk in oorlogszones, of ze gaan uit elkaar. Rebecca kiest in eerste instantie voor haar familie, maar het bloed kruipt waar het niet gaan kan. Wanneer ze samen met haar dochter Steph de mogelijkheid krijgt om fotos te maken in een vluchtelingenkamp in Kenia wordt ze toch aan het twijfelen gebracht. Wanneer Steph duidelijk maakt dat ze er heel graag heen wil en Rebecca verzekerd wordt dat het kamp veilig is, besluit ze, met de zegen van Marcus te gaan. Eenmaal daar aangekomen lijken ze in eerste instantie de juiste keus te hebben gemaakt. Het is een leerzame ervaring voor Steph, die ook nog eens een betere relatie met haar moeder krijgt. Maar dan blijkt het kamp niet zo veilig als gedacht.

Zware keuzes

Poppe gebruikt dit plot ten eerste om een zeer sterke karakterschets te maken van Rebecca. Hij wordt daarin enorm geholpen door topactrice Binoche. Samen weten ze heel goed over te brengen dat de keus tussen werk en familie zeker niet makkelijk is voor Rebecca. Rebecca gelooft oprecht dat ze met haar werk iets ten goede kan veranderen in de wereld. Maar de film maakt ook duidelijk dat Rebecca gewoon een kick krijgt van haar werk. Ze vindt de spanning die haar werk met zich meebrengt fantastisch. Daarnaast is het ook duidelijk dat ze zeer veel van haar gezin houdt en dat haar gezin haar ook nodig heeft. Zo is Steph een wat teruggetrokken meisje die haar moeder duidelijk nodig heeft. En net als Marcus leeft ook zij in angst over het lot van haar moeder. Mede hierdoor werkt de film ook zeer goed als een gezinsdrama. Iedereen binnen het gezin heeft duidelijke, logische motieven voor de keuzes die hij/zij gedurende de film maakt. Geen van deze keuzes komen echter voor uit egoisme, maar uit liefde voor elkaar. De film durft het aan om gecompliceerde, morele, keuzes niet te versimpelen.

Moraliserend

Ook het werk van oorlogsfotograaf wordt op een zelfde complexe manier behandeld. Dat gebeurt al vanaf de weergaloze openingsscene waarin Poppe's achtergrond als fotograaf naar voren komt. Hij laat daarin zien dat je met louter beeldtaal vaak evenveel kan zeggen als met dialogen. We zien daarin dat het werk van een oorlogsfotgraaf spannend, gevaarlijk en zeer nuttig kan zijn. Daartegenover zien we ook dat er ethische vraagtekens kunnen worden gezet bij dat werk. Deze tegenstellingen worden ook in de rest van de film op een intelligente wijze naar voren gebracht. Het is daarom des te vervelender dat het op bepaalde momenten zeer duidelijk is dat de producenten van deze film zich overduidelijk met de inhoud hebben bemoeid. Zo zijn er enkele zwaar moraliserende, nogal versimpelde, toespraken, die volstrekt niet passen binnen deze film die complexe problemen niet uit de weg gaat. Erger nog is dat deze toespraken volstrekt niet aangepast zijn op de context waarin ze plaatsvinden. Een monoloog over de problemen in Afrika klinkt alsof het door een overheidsfunctionaris wordt gegeven aan een middelbare klas, niet als iets wat een moeder aan haar dochter vertelt.

Ondanks enkele moraliserende scenes is A Thousand Times Good Nighteen ijzersterke film die het verdient om gezien en bediscusieerd te worden. De film gaat de (morele) dilemmas waar een oorlogsfotgraaf voor staat niet uit de weg en wordt daarbij geholpen door zeer sterke personages die door uitstekende acteurs vertolkt worden.