Alceste à Bicyclette - recensie

Lukt het om een voormalig acteur die nu leeft als een kluizenaar weer op de planken te krijgen?

Toneelacteur Serge Tanner (Fabrice Luchini,Dans la Maison) heeft zich teruggetrokken op het eilandje Île de Ré, waar hij leeft als een kluizenaar, wars van moderniteiten als een mobiele telefoon. Hij is vastbesloten nooit meer een rol aan te nemen, zelfs al komt Spielberg met een aanbod, want het theaterwereldje is ‘een nare wereld, vol vulgaire mensen’. Maar dan komt zijn voormalige collega Gauthier Valence (Lambert Wilson,Des Hommes et des Dieux) op bezoek en vraagt of hij de rol van Alceste wil spelen in het beroemde toneelstukLe Misanthropevan Molière. Tanner stelt voor om samen een week lang te repeteren, daarna zal hij een besluit nemen.

Regisseur Philippe Le Guay kwam op het idee voor het script vanAlceste à bicyclettetoen hij Fabrice Luchini op Île de Ré opzocht en hem vroeg voor de hoofdrol inLes Femmes du 6ème Étage (2010). Terwijl de heren over het eiland fietsten, noemde Le Guay de eenzelvige Luchini een 'misanthrope' (mensenhater), waarop Lucini spontaan uit het gelijknamige stuk van Molière begon te citeren. Na de voltooiing vanLes Femmes du 6ème Étage werdAlceste geschreven. Het zal geen verbazing wekken dat het uiteindelijke personage Serge Tanner sterk lijkt op de persoon Fabrice Luchini: een man met een somber mensbeeld die dol is op mooie toneelteksten.

Het uitgangspunt van deze film is wat minimalistisch: twee acteurs die een week lang scene 1 vanLe Misanthroperepeteren. Goede acteurs als Luchini en Wilson weten van dit eenvoudige gegeven toch een onderhoudende film te maken. Gaandeweg leren we hun personages beter kennen en komen we meer te weten over hun verdere leven. De film drijft op de verschillen tussen Tanner en Valence en de spanning die dit oplevert: karakterverschillen (Tanner is bepaald opvliegend), een andere manier van acteren (Valence speelt ook in een populaire ziekenhuisserie) en een uiteenlopende interpretatie van de tekst (Tanner is purist).

Toch heeft Le Guay het niet aangedurfd om het uitgangspunt zo eenvoudig te houden. Buitenopnamen moeten wat lucht in het geheel brengen. Toegegeven, de beelden van het schilderachtige Île de Ré zijn een welkome afwisseling, maar waarom moest de film worden opgeleukt met quasi-grappige vecht- en valpartijen? En een man die bijna verdrinkt in een jacuzzi met orkaankracht, wordt de kijker geacht dat serieus te nemen? Om nog maar te zwijgen van de excuusvrouw die natuurlijk ook in de film moest. Zo veroorzaakt de mooie Francesca (Maya Sansa) nog meer competitie tussen de mannen. Jammer van deze overbodige toevoegingen. Gelukkig weten de beide hoofdrolspelers te voorkomen dat de film als geheel ook kopje onder gaat.

Twee acteurs repeteren een week lang het beroemde toneelstukLe Misanthrope. Fabrice Luchini en Lambert Wilson weten dit minimalistische uitgangspunt toch tot een onderhoudende film te maken. Helaas doen enkele quasi-lollige scènes en de onvermijdelijke excuusvrouw wat afbreuk aan het geheel.