Amy - recensie

Amy is een aangrijpende documentaire over een jonge vrouw, die uiteindelijk door haar zangtalent en haar omgeving de weg totaal kwijtraakt. Een triest relaas dat tot nadenken stemt.

Asif Kapadia, de BAFTA-winnende filmmaker vanSennaover de verongelukte autocoureur Ayrton Senna, maakte metAmyeen documentaire over de inktzwarte kant van roem. De kijker, Winehouse-fan of niet, kent de afloop van Amy’s levensverhaal. Desondanks bekruipt je regelmatig het gevoel dat het zo anders had kunnen aflopen met deze jonge kwetsbare vrouw.

De documentaire vertelt haar levensverhaal, maar vertoont ook niet eerder verschenen beelden en niet eerder uitgebrachte nummers van Amy Winehouse. De voorzitter van Universal Music UK, David Joseph kondigde deze productie als volgt aan: “Deze documentaire gaat over haar carrière, leven, familie en haar omgang met de media.” Het feit dat hij het woord carrière als eerste noemt, is kenmerkend. Tijdens de documentaire komt een aspect keihard naar voren: Amy Winehouse was een zeer kwetsbaar muzikaal talent, dat zichzelf met hart en ziel (letterlijk) blootgaf via haar muziek. Zij ervaarde het vaak zelf als een therapeutische uitlaatklep. Iemand die nooit gefixeerd was op een ‘carrière’, maar alleen bezig wilde zijn met muziek.

Profiteurs en paparazzi

Zij zei letterlijk: Ik denk niet dat ik überhaupt beroemd word” op de vraag hoe zij ermee om zou gaan als ze beroemd zou worden. Het was geen valse bescheidenheid, getuige meerdere beelden waarbij zij volkomen verrast reageert bij awards uitreikingen of wanneer Tony Bennett, een van haar idolen, haar complimenteert. Amy Winehouse wilde, zoals zij meermalen zegt, alleen maar de vrijheid hebben om muziek te maken met zoveel mogelijk artiesten die zij bewonderde. Het liep helaas totaal anders, omdat haar carrière het allerbelangrijkste werd voor Amy’s zogenaamde vrienden en de inhalige managers en platenmaatschappijen. Zelfs haar vader speelde een zeer dubieuze rol. Later zou vader Mitch zich distantiëren van de documentaire. Elke kijker zal exact begrijpen waarom. En wat betreft ‘omgang met de media’? Wanneer Amy Winehouse door de diepste dalen in haar leven gaat, zijn de paparazzi er als de kippen bij. Herinneringen aan de beelden van de door paparazzi opgejaagde prinses Diana dringen zich dan op. De beelden van Amy, die door drugs, emotionele pijn en verwarring, een makkelijke prooi is voor de opwachtende hijgfotografen zijn in- en intriest. En exemplarisch voor de manier waarop Amy Winehouse door haar roem werd opgeslokt.

Tragiek

De documentaire legt de tragiek achter haar leven bloot: een zwaar getroebleerde verhouding met haar gescheiden ouders. Daarnaast toch hunkerend naar liefde en oprechte aandacht van haar vader. Maar tevergeefs en daardoor zoekend naar aandacht en genegenheid bij ‘verkeerde’ vrienden zoals Blake Fielder-Civil. Hij, die haar zal introduceren in de wereld van harddrugs en haar zelfs heroïne komt brengen, wanneer zij in een rehab is opgenomen. Kortom, een negatieve spiraal waaraan geen ontkomen mogelijk is. Naast haar drugsgebruik werd alcoholmisbruik ook een probleem, dat met tussenpozen telkens terugkwam. Dit alles tegen een achtergrond van mensen, die haar liever lieten optreden in plaats van haar op te laten nemen in een kliniek. Tel daarbij op, dat Amy Winehouse later zelfs expres extra drugs en alcohol gebruikte om optredens te saboteren in de hoop dat de tourmanager het concert zou afblazen en je bent getuige van een aangrijpend drama.

Amyheeft wereldwijd inmiddels de meeste bezoekers ooit voor een Britse documentaire getrokken, volgens de Britse krantThe Guardian. De documentaire toont aan dat roem artiesten echt kan ‘overkomen en hen kan verzwelgen. En het meest schokkende is, dat deze ‘fame rollercoaster’ niet te stoppen is zonder hulp van mensen die echt om de persoon achter de artiest geven. Het is de keiharde waarheid; de mens achter de artiest blijft daardoor eenzaam en wordt ‘geleefd’ tot het einde. Yes, fame kills.