Arbitrage - recensie

Hollywood heeft ons al menig keer laten identificeren met criminelen. Weinig waren zo gladjes als Roger Miller inArbitrage.

Geld doet de wereld draaien; dat lijkt het motto te zijn van Robert Miller (Richard Gere), een geslaagd zakenman wiens vermogen meer dan zes nullen behelst. Wanneer zijn zestigste verjaardag nadert, besluit hij echter om het wereldje te verlaten en afstand te doen van zijn bedrijf. Dochter Brooke (Brit Marling), tevens bij hem in dienst, snapt weinig van deze keuze. De laatste jaren is de onderneming winstgevend geweest en niets lijkt een succesvolle toekomst in de weg te liggen. Wat ze niet weet is dat vaderlief wat heeft lopen rommelen in de boekhouding om zich in te dekken tegen een mislukte investering.

Ook via andere wegen bedriegt hij de mensen om zich heen. De welvarende zakenman houdt er namelijk ook nog een buitenechtelijke relatie op na. Wanneer hij op een avond met de betreffende vrouw op een verlaten weg rijdt, verliest Robert de macht over het stuur. Zijn minnares overleeft het ongeluk niet en Robert raakt zelf lichtgewond. Wanneer de politie arriveert, is hij verdwenen. Het is de recherche duidelijk dat de bestuurder bewust het hazenpad gekozen heeft, omdat aanraking met de politie ervoor zou kunnen zorgen dat zijn minder gure zaakjes aan het licht komen. Michael Bryer (Tim Roth) onderzoekt de zaak en probeert het pad van de dader te volgen. Een kat-en-muisspel ontvouwt zich waarbij informatie het belangrijkste goed is.

Gere speelt inArbitrage de moderne anti-held, een nieuwe protagonist in het huidige klimaat waarin de grote profiteurs aan de top de dienst uitmaken. Een grote tegenstelling met de klassieke gangsterfilm en zijn charismatische hoofdpersonages die zich van onderaf een weg banen naar boven. Robert staat al bovenaan de ladder en probeert vanaf daar zijn imperium te handhaven. Wanneer de politie hem eenmaal in de nek hijgt, voltrekt de film zich voornamelijk als een suspense thriller. Met de grootste moeite probeert Robert allerlei losse eindjes aan elkaar te knopen, in de hoop zichzelf uit de netelige situatie te werken. Het is knap hoe regisseur Nicholas Jarecki een spannende film in dit overbevolkte genre heeft weten te produceren zonder ook maar één keer een pistool te laten zien. Het ontbreken van veel explosief geweld maakt de omgeving vol afpersing, bedrog en sabotage niet minder gevaarlijk. Men vecht de strijd uit met het groen van de dollar.

Ondanks deze frisse wind voelt de vormgeving toch wat conservatief aan. Het camerawerk is degelijk, maar er wordt bijna nergens op een bijzondere wijze gebruik van gemaakt, behalve in de laatste shots die wel lijken te zweven. Juist dit einde laat zien dat er meer inArbitrage had gezeten. De inrichting van de vijfsterrenruimtes is wellicht intrinsiek steriel en levenloos, maar ook hier had men verder in kunnen gaan. De vormgeving draagt weinig bij aan de rusteloosheid van de plotwendingen.

Arbitrage is een debuutfilm, maar doet zelfverzekerd aan voor een eerste stap in de wereld van de speelfilm. Het nieuwe bloed doet echter ook naar een minder degelijke vormgeving verlangen. Ondanks dit gemis levert Jarecki een prima thriller die zijn held dwingt zich te verbergen in klaar daglicht.