Camera Japan 2010: Dear Doctor - recensie

Complexe karakterstudie van een plattelandsdokter in crisis

Vrijdag 8 oktober trapte het vijfde Camera Japan festival af in Amsterdam. Deze week draaien er nog een aantal films in Amsterdam, vanaf donderdag in Rotterdam en daarna in verschillende steden door Nederland on tour. Het festival vertoont een stuk of 37 Japanse films waarbij het overgrote deel films betreft die niet in het reguliere bioscoopcircuit draaien. Een buitenkansje dus om wat recente en oudere films uit een land met een bijzonder rijke filmcultuur mee te pakken.

Dorpsdokter
In een land dat nog een stuk sneller vergrijst dan Nederland en de populatie in 50 jaar van 120 miljoen naar 90 miljoen zal slinken zijn dokters onmisbaar. Maar wat doe je als bewoner van een vergrijsd dorp in de bergen als ineens je plattelandsdokter verdwijnt? Dit is het probleem waar de bewoners van het dorp van dokter Ino (Shofukutei Tsurube) mee zitten. Ino is een dokter die zo gewaardeerd wordt door de bewoners dat hij na elke ingreep letterlijk door hen op handen en voeten wordt gedragen. Toch blijkt Ino niet te zijn wie men denkt dat hij is en blijken zelfs zijn meest loyale assistenten minder over dokter Ino te weten dan ze denken, wat blijkt als twee detectives de zaak verder gaan onderzoeken. Hun onderzoek wordt ons vervolgens parallel met de reeks gebeurtenissen voorafgaand aan de vermissing van de dokter, getoond.

Erkenning
Behalve dat de film sterk acteerwerk heeft, met name de briljant spelende karakteracteur Shofukutei Tsurube in de rol van dokter Ino, toont ook Nishikawa zich met Dear Doctor een geniaal scenarist. Ze maakt net als bij haar eerdere film Sway gebruik van genre-conventies terwijl Dear Doctor eigenlijk geen genrefilm te noemen is. Waar Sway in eerste instantie een rechtbankdrama leek (en daarop door critici werd afgerekend), maar psychologisch daarvoor veel te complex was, is Dear Doctor niet zomaar een detectivefilm. Nishikawa gebruikt het mystery-/detectivegenre slechts om met de verwachtingen van de kijker te spelen, en hoewel Dear Doctor conventioneler is dan haar vorige film, zijn de vragen die de film oproept net zo complex. De boodschap van de film lijkt in eerste instantie te duidelijk, en de film voelt soms enigszins voorspelbaar, maar er is eigenlijk geen eenduidig antwoord op de vraagtekens die Nishikawa zet bij de rol van een dokter. Door al deze factoren was het moeilijk voor critici om het talent van Nishikawa nog te ontkennen en dit keer kreeg Nishikawa wel erkenning; ze won alle belangrijkste kinema Jumpo prijzen (de Japanse Oscars) waaronder die voor beste film.

Het is jammer dat een film als niet het verdiende grote publiek zal krijgen dat een film als dankzij het winnen van een Oscar wel kreeg. Niet alleen is veel beter geschreven, het is zelfs in zijn lichte, vaak komische vorm een veel complexere film. Dat geen Oscar had kunnen winnen, komt waarschijnlijk omdat hij te universeel is in zijn thematiek, terwijl men bij de Oscars voor buitenlandse films vaak een voorkeur heeft voor exotisme (de film mist de fascinerende in het westen onbekende Japanse begrafeniscultuur die had) of omdat de film niet de vaste Hollywood structuur volgt en geen conventionele genrefilm is. We mogen in ieder geval blij zijn dat een geweldig initiatief als Camera Japan een sublieme film als uit het ondervertegenwoordigde Japan in de Nederlandse bioscopen naar ons landje heeft weten te halen, en ons eindelijk de mogelijkheid biedt dit meesterwerkje van regisseuse Nishikawa Miwa te aanschouwen.

Vertoningen van het Camera Japan Filmfestival 2010 in Rotterdam:

14 oktober t/m 17 oktober - LantarenVenster
16 oktober - Museum Boijmans van Beuningen

Voor vertoningen in andere plaatsen, zie de website.