Captain Phillips - recensie

Een zinderende uitputtingsslag, zowel voor de cast als voor de kijker.

In 2009 was het groot nieuws: het onder Amerikaanse vlag varende vrachtschipMaersk Alabamawerd voor de kust van Somalië gekaapt door een groep Somalische piraten. Ondanks hun kleine boot wisten ze het enorme schip te enteren en de bemanning te gijzelen. Dienstdoend kapitein van deAlabamawas Richard Phillips die tevergeefs probeerde met onderhandelen de piraten van het schip af te krijgen. Nadat dit mislukte, werd kapitein Phillips door de Somaliërs meegenomen in een reddingsboot, waarna een kat-en-muis spel begon tussen de kapers en de Amerikaanse marine die er in de buurt patrouileerde. De Navy SEALS wisten tenslotte de kaping te beëindigen. Kapitein Phillips schreef over deze kaping het boekA Captain’s Duty: Somali Pirates, Navy SEALs, and Dangerous Days at Sea, wat voor regisseur Paul Greengrass de basis vormde voor het maken vanCaptain Phillips met Tom Hanks als de Amerikaanse kapitein.

Captain Phillipsvertoont op het eerste gezicht sterke overeenkomsten met de eerder dit jaar hier uitgebrachte Deense film Kapringen over de kaping van een Deens vrachtschip bij Somalië. Toch verschillen de films enorm van elkaar, al vormen ze juist samen een interessante double-bill. Waar de Deense film zich vooral concentreert op het langdurige en slopende onderhandelingsproces tussen de kapers en de scheepvaartmaatschappij, focustCaptain Phillipszich op de reddingsoperatie door het Amerikaanse leger. Maar beide films laten zeer goed de spanning en dynamiek aan boord van het schip zien, zowel tussen de kapers en de bemanning alsook onderling bij de kapers zelf. Ondanks de actie en het spektakel weet Greengrass ook erg goed de psychologische druk te laten zien die met name de kapitein (Tom Hanks) ervaart.

Tom Hank

De filmografie van Tom Hanks heeft inmiddels gedurende decennia een indrukwekkende lengte bereikt. MaarCaptain Phillipsis één van zijn beste rollen ooit. Al in de eerste scène weet Hanks met kleine gebaren en een paar woorden te laten zien wat voor een man het is en wat hij met zich meedraagt. Je voelt de autoriteit die hij op het schip heeft zonder dat er grote woorden worden gebruikt en zijn commitment aan de bemanning om tenslotte helemaal op zichzelf teruggeworpen te worden. Met name de laatste 20 minuten van de film laat Hanks een kant van zijn acteren zien die we nog zelden eerder van hem zagen.

Perspectief

Het perspectief ligt voor het grootste deel bij de kapitein en de Amerikaanse kant. Wat Greengrass goed doet, is echter ook de Somalische kant een duidelijke plek in het verhaal te geven. Zonder de kaping goed te praten of juist een moreel oordeel te vellen, zien we wel de achtergronden van de kapers en de setting waarin ze moeten zien te overleven. Altijd zijn er bazen die tevreden moeten worden gesteld, gecombineerd met een vergeldingsdrang en overlevingsinstinct. De van Greengrass bekende documentaire filmstijl past hier dan ook naadloos bij, zowel op zee als in het dorp waar de kapers vandaan komen.

MetCaptain Phillipsheeft regisseur Greengrass opnieuw een sterke film afgeleverd met duidelijk zichtbaar de van hem zo bekende documentaire manier van werken. Naast een goed verteld verhaal en een prima opbouw maakt vooral Tom Hanks als kapitein Phillips indruk. Gecombineerd met een stuk verdieping in de Somalische piraten wordt het duidelijk dat er gelukkig genoeg nuance in het verhaal te vinden is.