Child's Pose - recensie

Child's Pose begint als een genadeloos satirisch portret van de Roemeense elite en ontaardt in een briljant familiedrama.

Child's Pose, geregisseerd door Calin Peter Netzer, won dit jaar de Gouden Beer op het filmfestival van Berlijn. Het is daarmee het zoveelste succes van de moderne Roemeense filmindustrie, dat enkele van de grootste arthouse-hits van de afgelopen jaren heeft geproduceerd. Toch is deze film niet typerend voor de Roemeense cinema. Deze wordt gekarakteriseerd door traag verlopende verhalen met weinig plot, die worden verteld met behulp van vele lange, soms statische shots. Het eerste wat opvalt aanChild's Poseis echter de constant bewegende camera. En het vertelt een fascinerend verhaal, dat met iedere scène verder uitgediept wordt.

Cornelia (een geweldig acterende Luminita Gheorghiu) is een architecte die zich begeeft in de hoogste kringen van de Roemeense maatschappij. Haar, op het oog mooie, leven wordt verstoord wanneer haar zoon Barbu (Bogdan Dumitrache) per ongeluk een boerenkind doodrijdt en met een gevangenisstraf wordt bedreigd. Netzer gebruikt dit uitgangspunt om een meedogenloos beeld te schetsen van een verdorven Roemeense maatschappij, al zal dit beeld in de gehele Balkan herkenbaar zijn. Vanaf het moment dat haar zoon gearresteerd wordt zijn alle handelingen van Cornelia gericht op het beschermen en het bevestigen van haar maatschapelijke status. Ze toont, net als Barbu, geen enkel mededogen met de familie van het slachtoffer. Ze wil wel de begrafenis betalen, maar alleen omdat dit misschien zal betekenen dat de familie de aanklacht jegens Barbu laat vallen. Het schrijnendst zijn echter misschien wel de scenes waaruit blijkt dat de Roemeense wetten feiteilijk irrelevant zijn voor de elite. Wie de juiste mensen kent kan overal aan ontsnappen. Voor Cornelia is het volstrekt normaal dat ze een arts of hoge functionaris kan bellen die kan interveniëren om Barbu buiten de gevangenis te houden. De politiemannen die Barbu in het bureau houden, walgen daarvan. Wanneer echter een paar dagen later Cornelia weer op het bureau is, vertelt een van die politiemannen dat hij heeft begrepen dat Cornelia architecte is. Nou is hij bezig met het bouwen van een huis, maar het blijkt dat dit op een illegale manier gebeurt. Zou zij misschien...?

Barbu

Wanneer, in een fantastische scene, Cornelia een dealtje probeert te sluiten met de kroongetuige, leren we dat Barbu's ongeluk werd veroorzaakt door dom haantjesgedrag. Hij was in een soort machostrijd verwikkeld met een andere chauffeur en dat liep uiteindelijk tragisch af. Niet alleen is dit machogedrag van Barbu dom, het is ook vals. We leren hem kennen als een gefrustreerde lafaard die zijn hele leven onder de duim is gehouden door zijn moeder, maar daar nooit iets aan heeft durven doen. Nu vreest hij zowel zijn moeder als zijn vriendin en probeert iedere mogelijke confrontatie uit de weg te gaan. Zijn gedrag is zo mogelijk nog stuitender dan dat van zijn moeder. Hij is geïrriteerd dat zijn moeder al haar connecties aanhaalt om hem uit de gevangenis te houden. Niet omdat hij dat immoreel vindt, maar omdat hij de ernst van zijn situatie niet eens lijkt in te zien.

Fantastisch scenario

Het mag duidelijk zijn dat de film een fantastisch script heeft. Dat is niet alleen te zien aan de geweldig geschreven personages en het geschetste beeld van de Roemeense maatschappij, maar blijkt ook uit het enorme gevoel voor detail wat de film heeft. Wanneer bijvoorbeeld aan het begin Cornelia een opera moet verlaten, maakt zij nog even een gebaar van 'bel mij' naar een van de geconcentreerde acteurs. Dit simpele gebaar maakt in een keer heel veel duidelijk over Cornelia's karakter. Daarnaast zijn de dialogen in de film zo goed en met zoveel nuance, dat je soms het gevoel hebt te kijken naar een literaire verfilming. Niets is minder waar. Dit is een origineel scenario geschreven door regisseur Netzer. Cornelia's karakter wordt echter ook visueel zeer sterk afgebeeld. Wanneer zij in beeld is, draait bijna alles om haar. Als ze na Barbu's ongeluk op het politiebureau aankomt, zien we de familie van het slachtoffer slechts kort in beeld. Daarna laat de camera ze, bijna expliciet, amper meer zien. Cornelia (als metafoor voor de Romeense elite) is alleen maar geïnteresserd in zelfbehoud en niet in de slachtoffers. Child's Poseculmineert uiteindelijk in een briljant geschreven en geacteerde scène die op verschillende manieren te interpreteren is. Toont Cornelia eindelijk haar menselijkheid? Of bereikt haar verdorvenheid juist een hoogtepunt?

Child's Poseis een ijzersterke en verrassend dynamische Roemeense film. Het is zowel een familiedrama als een meedogenloze satire van de Roemeense maatschappij, waarbij vooral de elite het moet ontgelden. Als de verdorven Cornelia zet actrice Luminita Gheorghiou een fantastische rol neer. Ze wordt daarbij echter geholpen door het ronduit fantastische script.