Je zoon naar het leger sturen in ruil voor een verblijfsvergunning? In Miriam Kruishoop’sGreencard Warriors staat een illegale latino familie in Los Angeles voor dit duivelse dilemma. Kruishoop schetst een rauw en grimmig beeld van het illegale bestaan, maar raakt net niet de goede noot.
Het is Beto, de oudste zoon van Jesus (Manny Perez) en Rosie (Christianne Christensen), wiens lot door dit dilemma moet worden bezegeld. Wat voor een keuze maak je in zo een situatie? Moeder Rosie ziet een heilig teken in de komst van twee wervende militairen die een verblijfsvergunning aan de familie beloven. Beto kijkt er zelf anders naar. Hij lacht om de op school getoonde wervingsvideo (terecht overigens: de video is propaganda van haast abstract niveau). Hij heeft geen leger nodig. Beto zit in een gang, maakt zwart geld en heeft zijn eigen leven om zich om te bekommeren. Het is uiteindelijk de hard werkende en eerlijke Jesus, die zijn zoon dwingt het leger in te gaan. Jesus is net als Robert de Niro’s Lorenzo inA Bronx Tale: het type vader dat niets wil weten van gangs, misdaad en drugs. Er mag zelfs geen Spaans in zijn huis gesproken worden. Het leger zal zijn zoon goed doen en bovendien de familie uit de brand helpen. En zo gebeurt het.
Het gat blijft
Uiteraard loopt niets inGreencard Warriorszoals gehoopt. Die verblijfsvergunning (de greencard uit de titel) komt maar niet, terwijl Beto ook niets van zich laat horen. Alleen het gat dat zijn vertrek maakt, blijft. Het jongere broertje Angel voelt dit het zwaarst. In de openingsscène reden zij nog samen op een BMX door de achterstandswijken van Los Angeles. Nu rijdt hij alleen. Potentieel vriendinnetje Jazmine biedt troost, maar zij is zwart en hij is latino. Volgens de regels van dit gangsterdrama á laWest Side Storymogen zij dus ook niet samen zijn. Dit is al naar, maar als ook nog eens blijkt dat Beto in de oorlog is gestorven begintGreencard Warriors pas echt grimmig te worden.
Voorgekauwde dramaclichés
Extreem grimmig zelfs: Angel wordt gangster, zijn vader blijft maar ploeteren, zijn moeder raakt depressief en Jazmine, zijn verboden vriendinnetje, krijgt suïcidale gevoelens. En die verblijfsvergunning is er nog steeds niet. Is Greencard Warriorsmisschien niet te grimmig? Kruishoop bedoelt het ongetwijfeld goed (een film als deze maak je immers om zulke gedupeerde mensen een ‘stem’ te geven), maar op dit punt in de film lijkt ze te veel te willen. De focus verwisselt zo vaak van personage naar personage dat geen enkel van de karakters - ondanks al het drama - echt empathie opwekt. MetImperial Dreams, eenzelfde soort filmdrama in de achterstandswijken van Los Angeles, maakte Malik Vitthal vorig jaar nog enorme indruk (lees onze LIFF recensie hier ). Zijn personages waren sterk uitgediept. John Boyega’s Bambi leeft. Dat kan je niet zeggen van de personages inGreencard Warriors. Alleen Manny Perez weet in een confronterende scène nog echt de show te stelen. Voor de rest moeten de acteurs het met voorgekauwde dramaclichés doen.
Wel vechten, niet wonen
Dit betekent overigens niet dat Miriam Kruishoop een liefdeloos product heeft gemaakt of het illegalendrama ‘exploiteert’. Qua dialoog slaat ze gewoon net de plank mis.Greencard Warriorsis wel een extreem betrokken film met een sterke boodschap: waarom mag iemand wel vechten voor zijn land, maar er vervolgens niet wonen? Visueel weet Kruishoop - als Nederlander in zekere zin ook een buitenstaander in Amerika - dit verhaal sterk te vertolken. VoorGreencard Warriorsheeft ze afstand gedaan van de gestileerde cinematografie uit haar eerdere films, alsVive elle enUnter den Palmen. Samen met Deense cameraman Helle Jensen filmt ze dicht op de huid, rauw en energiek. Lelijk is de film overigens niet. Door sterk lichtgebruik sijpelt er wat schoonheid door Kruishoop’s Los Angeles. Zeker een shot waar Angel naar wolkenkrabbers in de verte kijkt, maakt indruk. Het shot is prachtig, maar de schoonheid die het uitstraalt, is voor Angel onbereikbaar. Hij zit vast in het drijfzand van de achterstandwijk. Hij gaat nergens heen.
Conclusie
MetGreencard Warriors zet regisseur Miriam Kruishoop zichzelf na een hiaat van meer dan dertien jaar weer op de kaart. Helaas maar ten dele. Haar Amerikaanse debuut is een rauw, grimmig en betrokken illegalendrama, maar vervalt helaas net te veel in clichés om echt indruk te maken.
