Hugo - recensie

Is Hugo een overhypte kinderfilm of gaat er meer schuil achter Scorsese's gestileerde 3D-film?

Hugo Cabret is een weesjongen die zorgt voor alle klokken op een station in Parijs zonder dat iemand het weet. Hij ontdekt dat er een mysterieus verband bestaat tussen het overlijden van zijn vader, zijn humeurige buurman, de eigenaar van de speelgoedwinkel en een hartvormig slot waarvoor geen sleutel lijkt te bestaan. Samen met een excentriek meisje probeert hij het geheimzinnige raadsel op te lossen en raakt zo verwikkeld in een avontuur dat groter is dan hij zijn verbeelding kan verzinnen.

Hugo's introductie door een adembenemend 3D-doolhof van gangen, tunnels, luikjes, moertjes en klokken mag je dan het verhaal in sleuren, maar het komt ook uitsloverig over. De toon van Hugo is daarmee gezet: eindeloos fantasierijk, maar verloren in overproductie.

Dramatisch

Terwijl het wonderlijke verhaal van de inventieve weesjongen zich verder openbaart als een voorleesboek voor een kind, merk je echter wel dat je met verhalenvertellers in hart en nieren te maken hebt. Niets liever lijkt Scorsese te willen verhalen over de geschiedenis van film, over Georges Méliès, de grote filmpionier. Maar hij lijkt te zijn vergeten dat de weg om daar te geraken alleen betreden kan worden door Hugo; hij is de sleutel. Maar haastig gooit de regisseur je midden in een druk station vol personages. Het verhaal rond Hugo wordt afgeraffeld ten gunste van 'de ode aan cinema'.

In de roetsjbaan naar de ode moet en zal praktisch bijna iedere stationsmedewerker een gezicht krijgen, een geschiedenis. Maar, ervaren als Scorsese is, voorziet hij een tiental personages wel van een gezicht, maar niet van een ziel. De stationschef (Sacha Baron Cohen) bouwt op die manier de reputatie op van kinderhater, louter en alleen om aan het eind van de film Hugo te beschermen. En de stationschef is geen uitzondering. De schijn van diepgang en verandering in personages wordt gewekt, terwijl de bijrollen -hoewel formidabel vertolkt door onder andere Richard Griffiths - slechts stereotiep zijn en clichématig afgewerkt worden.

Toch wel diepgang

Op dramatisch gebied schiet de film tekort, maar cinematografisch buldert de prent de zaal in als de trein die arriveerde in La Ciotat (één van de eerste films van de gebroeders Lumière). Zoals gezegd overweldigen de fantastische sets van het Parijs en het station van de jaren dertig. De metershoge klokwerken zijn prachtig, zeker in 3D. Voor het eerst sinds tijden is deze techniek functioneel gebruikt, namelijk om Hugo in het juiste perspectief te plaatsen: een verloren kind in de boze grotemensenwereld. Visueel gezien maskeren de tekortkomende dramatiek. De overgeproduceerde sets accentueren misschien zelfs het gemis aan diepgang.

Eenmaal bij die ode aan cinema aanbeland, zie je waar Scorsese écht een meester in is. Een prachtig nagemaakte studio van Georges Méliès, het hele concept van het filmen van het filmen van een film, een fikse blik achter de schermen van het maken van enkele van de vele honderden films die Méliès maakte; daar schittert sporadisch een vonk van perfect filmmaken.

Hugo is als een treinstation, waarin een smeltkroes van goed en slecht uitgevoerde disciplines zich niet altijd overzichtelijk ontvouwt . Het is een film met adembenemende sets van metershoge klokwerken en een gangenstelsel met een spaghetti van buizen, maar ook van scheve verhoudingen in de verhaallijn. Met een thematiserende soundtrack zet Howard Shore een Franse, lichtvoetige toon neer, als achtergrond van plat geschreven personages. Hugo is vooral een kinderfilm, want als narratief geheel slaat hij de plank voor volwassenen behoorlijk mis.