In Bloom - recensie

Een deprimerende zoektocht naar identiteit is slechts de voorbode van verandering.

Normen en waarden zijn de drijfveer van onze maatschappelijk samenstelling. We gedragen ons, kleden ons en uiten ons door middel van onbewust aangeleerde regels en verwachten dat onze omgeving hetzelfde zal doen. Zo kabbelen we een poosje voort tot een onafwendbare crisis of goed gebekte eenling zich voordoet en het hele zootje meesleurt in een nieuwe ideologie. Tijdperken komen en gaan, en wij mensen doorlopen hierbinnen een zoektocht naar wat de juiste overtuiging is voor onszelf. Gaan we mee in het comfort van het gebruik of schoppen we tegen ieder heilig huisje tot er niets meer over is? Is je omgeving dusdanig disfunctioneel dat je besluit drastische maatregelen te nemen of overheerst het gevoel van onmacht? Het zijn een hoop prangende vragen, voortvloeiend uit die ene twijfel waar we allemaal omheen puberen: wat wil je later worden?

In Bloom, het speelfilmdebuut van Nana Ekvtimishvili en Simon Gross, vertelt over twee jonge Georgische meisjes die jongleren met deze kwestie terwijl de vroege jaren negentig om hen heen huishouden. De kalme Eka en vurige Natia zijn in vele opzichten elkaars tegenpolen maar trekken elkaar ook aan. Tbilisi – hoofdstad van Georgië – blijkt een grauwe en aan tradities gebonden plek om op te groeien; armoede straalt vanachter ieder raam, de vrouw is hevig ondergeschikt aan de man en in korte mediaberichten horen we de gehele film door hoe oorlog op de achtergrond het land verscheurt. Toch weten de meisjes zich overeind te houden te midden van de treurnis, iets wat ergens wel als vanzelfsprekend mag worden beschouwd wanneer je nooit beter hebt gezien. De meisjes wapenen zich flink tegen het beestachtige en agressieve gedrag van mannen: Natia doet dat met een scherpe tong terwijl Eka als een onverstoorbare oase van bezinning de wereld aan haar voorbij laat gaan. Dan krijgt Natia van haar grote liefde Lado (tevens de enige goedzak in de hele film) een pistool om zichzelf mee te beschermen tot hij terugkomt uit Moskou. Moederend over haar zwijgzame vriendinnetje geeft Natia het schietijzer aan Eka opdat ze er een eind mee kan maken aan de pesterijen van enkele buurtjochies.

De feministische inslag van het verhaal valt niet te ontkennen, al lijkt het wel te zeggen dat de vrouw zich vooral geestelijk moet verweren. De bedachtzame Eka ontwikkelt zich namelijk tot een intelligent en vooruitstrevend meisje terwijl de luidruchtige Natia bezwijkt onder de druk van traditie en conservatisme. Het wachten en uitzichtloos verlangen van de vrouwen om hen heen toont dat deze maatschappij schreeuwt om verandering, wat de twee vriendinnen symbolisch kunnen bewerkstelligen met het pistool. Het toonbeeld van destructiviteit dient de gehele film enkel als hint naar de kracht die zij als vrouwen in hun handen dragen, waarna zij hem vervolgens niet gebruiken. Want nooit zullen ze zich verlagen tot dat waar ze tegen vechten.

Conclusie

In lange shots, hevig blauw/groene tinten en een rijke cinematografie weten de twee debuterende hoofdrolspeelsters een menselijk en natuurlijk verhaal te vertellen. Nergens voelt het verhaal gemaakt, het staat haast dichter bij een documentaire dan een speelfilm. Hierdoor lijk je erg dicht bij de werkelijkheid te blijven, maar wat gaat die werkelijkheid toch traag. De film opent met een quote waarin de krijgslustigheid van Georgiërs wordt geroemd, al lijkt die van de meisjes nog ver weg.In Bloomtoont ons hoe de fundamenten van een zoektocht naar identiteit liggen in onze omgeving, maar weet nergens werkelijk in uit te blinken. Het feministisch perspectief heeft moeite met het vinden van raakvlak en wat er werkelijk in bloei staat is een puur mentale kwestie. Hun omgeving draait nog altijd in al haar onrechtvaardigheden door.