Karsu - recensie

Ruim drie jaar volgde filmmaakster Mercedes Stalenhoef de singer-singwriter Karsu Donmez uit Amsterdam. Dat leverde een mooi en intiem filmportret op.

Stalenhoef was er op het juiste moment bij. Ze at van tijd tot tijd in het Turkse familierestaurant Kilim aan de Centuurbaan in Amsterdam, waar de zeventienjarige Karsu in de bediening werkte en tussen de bedrijven door achter de piano plaats nam om haar eigen gemaakte ballads te spelen en te zingen. Ze besloot haar te volgen en die intuïtieve beslissing bleek goed uit te pakken.

We zien Karsu in het restaurant van haar ouders, aan de ontbijttafel in Osdorp, op familiebezoek in Turkije, als havo-leerlinge en op auditie voor het conservatorium waar ze wordt afgewezen. Maar haar muzikale talent blijft niet onopgemerkt en na het winnen van een concours raakt haar carrière in een stroomversnelling. Via een uitwisseling belandt ze op het podium van Carnegie Hall in New York, we zien haar in DWDD en Pauw & Witteman, waar ze wordt aangekondigd als de Nederlandse Norah Jones, en tijdens haar eerste concert in het Muziekgebouw in Amsterdam, waar haar vriendje op rij 5 zit en haar stokoude Turkse oma met een bos bloemen pal voor het podium komt staan.

Stalenhoef heeft meer fraaie filmische portretten gemaakt, zoalsIk wil nooit beroemd worden enCarmen Meets Borat. Het aardige van deze documentaire is, dat we de ontwikkeling van Karsu meemaken van talentvol meisje tot een innemende, sympathiek lobbyende zangeres. We zien haar gedreven schrijven op haar meisjeskamer, geconcentreerd naar muziek luisteren en oefenen, haar muzieklessen, haar eerste optredens buiten de deur. Ze maakt haar eigen sensuele ballades vol wraakzuchtige minnaressen. We krijgen een kijkje achter de schermen van de muziekwereld en we zijn getuige van besprekingen met geslepen jongens van een toonaangevende platenmaatschappij. Karsu blijft niet alleen door haar stem overeind, ze treedt de muziekwereld met persoonlijkheid tegemoet, onbevangen en doortastend als ze blijkt te zijn.

Karsu is een zelfbewuste Nederlandse adolescente met sterke Turkse wortels.Stalenhoef besteedt veel aandacht aan haar familie, de liefdevolle ouders in Nederland en de traditionele grootouders in Turkije. De scenes in het restaurant, thuis en in Turkije zijn vaak hartverwarmend. De ouders zijn bezorgd en willen hun dochter zoveel mogelijk steunen en beschermen. Er zit daardoor niet echt een dramatisch conflict in de film. Wel is er, zoals in elke immigrantenfamilie, de breuk met het moederland en de daarmee gepaard gaande weemoed, die bij de ouders dieper zit dan bij hun kinderen. Vader en dochter verschillen ook in hun voorkeur voor muziekinstrumenten. De vader hoort liever de saz (een traditioneel Turks instrument), terwijl Karsu kiest voor de piano. Wel zijn ze het erover eens, dat liefdeszaken buiten de documentaire moeten blijven, die zijn privé.

De subtitelI Hide a Secretsuggereert dat Karsu een geheim met zich mee zou dragen. Dat lijkt lichtelijk overdreven. De onbereikbare beminden, verloren liefdes en bijbehorende wraakgevoelens in haar ballades lijken afkomstig te zijn uit oude Turkse liederen, zoals deze ook voorkomen in de filmGegen die Wand. Ze geeft de Amerikaanse jazzy liedjes een zweem van melancholie mee en de oude Turkse liedjes maakt ze lichtelijk jazzy. Het onofficiele vriendje mag eigenlijk niet en komt nauwelijks in beeld, maar daar doet Karsu niet al te moeilijk over, evenmin als de regisseuse die zich dienstbaar en nergens belerend opstelt.

Karsuis een sympathieke documentaire waarin Mercedes Stalenhoef de doorbraak van een jong talent laat zien, haar gedrevenheid, de liefdevolle steun en aandacht van haar ouders en de context van een Turkse immigrantenfamilie.