Kauwboy - recensie

Een vogel als vriend van een jongen, verloren in de wereld van volwassenen. Cliché of oprecht?

Jojo is een jongen van 10 jaar die alleen met zijn vader woont. Doordat zijn moeder er al een tijd niet meer is en Jojo's vader hier moeilijk mee kan omgaan, lopen de spanningen tussen de twee hoog op. Ronald, Jojo's vader, heeft hierdoor vaak last van driftbuien, waardoor Jojo meestal buiten te vinden is. Als hij een kauw vindt die uit een boom is gevallen, geeft hij deze vogel al zijn aandacht en liefde. Omdat zijn vader hier tegen is ("Planten en dieren horen niet binnen"), moet Jojo de kauw verstoppen, tot Ronald erachter komt en een aantal zaken in een stroomversnelling belanden.

Kauwboyis wederom een mooi voorbeeld van de traditioneel sterke Nederlandse jeugdfilm. Niet voor niets won de film begin dit jaar op het Filmfestival van Berlijn twee belangrijke (kinder)filmprijzen. Maar waar recente films alsTony 10enMijn avonturen door V. Swchwrmgebaseerd zijn op een boek, isKauwboyeen origineel verhaal, gebaseerd op een jeugdherinnering van regisseur Boudewijn Koole. Als 10-jarige jongen verzorgde hij ook een jonge kauw. De vriendschap met deze vogel waar hij alles mee kon delen, stond aan de basis voor deze film. Nu is het thema van een vriendschap tussen een dier en een kind haast al even oud als dat film bestaat. Denk aan klassiekers alsLassieenFlipperof recent nog aan SpielbergsWar Horse. MaarKauwboydoet nog het meeste denken aan de filmKes, de klassieker uit 1969 van de Britse filmmaker Ken Loach, die vorig jaar nog in een gerestaureerde kopie door EYE is uitgebracht. In plaats van een kauw gaat het hier om een valk en de omstandigheden verschillen wat. Maar ook hier gaat het om een jongen die zich niet kan uiten, geen liefdevolle omgeving heeft en waar vrouwen zo goed als afwezig zijn.

Koole weet zich in dit filmgenre goed staande te houden.Kauwboyis een overtuigend rauw drama, en niet alleen in het scenario. Het huis is vaak een smerige bende (spaghetti-ontploffing in de keuken), Jojo struint in vuile kleren door een verwilderd stuk natuur en er wordt ruw met elkaar omgegaan. Het contrast met de liefdevolle verzorging van de kauw wordt zo extra benadrukt. Maar de film gaat in essentie niet zozeer over de liefde tussen een dier en een jongen, maar vooral over loyaliteit, over omgaan met verlies, het verwerken van verdriet en woede en over de moeilijkheid van het elkaar weer kunnen vinden na een tragische gebeurtenis. Het scenario van de hand van Boudewijn Koole zelf, samen met Jolein Laarman (Het zusje van Katia, Onder Ons), weet het thema goed te vatten, al klinken sommige dialogen niet altijd even natuurlijk of overtuigend.

Verder wordt de rauwheid goed gevangen in het camerawerk, vaak dicht op de huid van de acteurs, waarbij soms het beeld even stil blijft staan en als een serie foto's te zien is. Een truukje, maar wel één die door de verstilling effectief is. De hoofdrollen zijn voor de jonge debutant Rick Lens als Jojo en Loek Peters als vader Ronald. Peters was al eerder te zien in films alsPizza Maffiaen de eerder genoemde Tony 10. Ook speelde hij in series alsSpangenenA'dam E.V.A.. Tussen beide acteurs hangt een bijzondere chemie in een naturel spel, waarbij het gebrek aan liefde enerzijds en de moeilijkheid om deze te geven anderzijds goed voelbaar wordt. Actrice en zangeres Ricky Koole speelt een aparte rol inKauwboy. De melancholische liedjes die een belangrijke rol spelen in de film zijn door haar zelf gezongen.

De film kan niet tippen aan een klassieker alsKes, mede door de soms wat onnatuurlijk overkomende dialogen. Maar als geheel isKauwboyeen zeer geslaagde rauwe kinderfilm geworden. Door de manier waarop thema's als verlies en verwerking worden gebracht, zal de film zeker ook een volwassen publiek aanspreken.