Made In Dagenham - recensie

Over vrouwen die hun mannetje staan met een climax van jewelste.

In 1968 kwamen 187 naaisters van de Ford-fabriek in Dagenham, Groot-Brittanië, in opstand tegen de ongelijke lonen tussen mannen en vrouwen. Toen producent Stephen Woolley ( The Crying Game ) in 2004 een aantal van die dames in het radioprogramma The Reunion hoorde, was hij gefascineerd door alle verhalen die ze hadden. Hij ontmoette de groep in Dagenham en ontdekte al snel dat het één op één verfilmen van het verhaal inbreuk zou maken op hun privacy. “We maken een film, geen documentaire,” zei hij. Dus creëerde hij één personage (Rita O’Grady) die de vertellingen van een drietal vrouwen vertegenwoordigt. De twee uur durende film bevat zo alle waargebeurde anekdotes gespeeld door intrigerende fictionele karakters.

Staande ovatie
Sally Hawkins ( Happy-Go-Lucky ) speelt Rita O’Grady, de naaister in de Ford-fabriek, moeder van twee kinderen en de vrouw van Eddie, ook een medewerker bij Ford. Als hoofdpersoon en leidster van de groep stakende vrouwen weet ze van het begin tot het eind te overtuigen. Elk woord, elke uitdrukking sleurt je verder haar verhaal in. Eén van de belangrijkste momenten is een scene in het begin van de film waarin ze een vergadering met Ford en de vakbond bijwoont. De wijze van vergaderen doet je zelfs als man de haren overeind staan, maar Rita grijpt in. Zowel op verbaal als non-verbaal niveau laat ze de aanwezigen verbijsterd achter. Ze doet het zó goed, dat je na afloop van haar redevoering wilt opstaan en applaudisseren.

Ensemble
De rest van het ensemble is tevens voortreffelijk om naar te kijken. Geraldine James ( Sherlock Holmes ) heeft een serieuze rol als echtgenoot van een WOI-veteraan. Andrea Riseborough ( Brighton Rock ) speelt de sletterige Brenda en zorgt voor luchtigheid in de film. Net als de redelijk onbekende Jaime Winstone die graag fotomodel wil worden, maar vastzit in de industrie. Ook Rosamund Pike ( Pride & Prejudice ) acteert voortreffelijk en heeft een kleine glansrol. De mannelijke castleden geven perfect tegenwicht aan de dames. Daniel Mays ( Atonement ) bevindt zich, als echtgenoot van Rita, in een moeilijke positie wanneer de staking de hele Ford-fabriek stillegt. Loyaliteitsproblemen steken de kop op, want het huishouden moet gedaan worden wanneer Rita aan het protesteren is. De absolute climax van de film vindt plaats tussen hen twee en is een van de beste dramascènes die tot nu toe dit jaar in de bioscoop te zien is geweest.

Brei
Een sterk element van Made In Dagenham is de brei van verhaallijnen. Hoewel dit negatief klinkt, pakken alle verhaallijnen stuk voor stuk goed uit. Scenarist William Ivory ( The Sins ) nam verschillende elementen uit de anekdotes en wist deze gestructureerd in de film te verwerken. Het relaas over de stakende vrouwen is het hoofdthema, maar elke vrouw kampt op haar beurt weer met haar eigen problemen. Rita krijgt voornamelijk weerstand vanuit haar gezin waar nogal wat aan de hand is, een ander wil model worden en ziet de publiciteit als opstapje daarvoor en weer een ander vecht zich op deze manier los van haar man.

Kleine grapjes
De man die het geregelde zootje bijeenhoudt, is regisseur Nigel Cole ( Calendar Girls ). Door zijn oog voor detail levert hij een voortreffelijk totaalplaatje af. Grapjes zitten in kleine woorden of subtielste mimiek. Het eind van de jaren zeventig is van de locaties tot de kleding op een authentieke en non-cartooneske manier prachtig in stijl gepresenteerd, zoals we dat ook bij The Lovely Bones en Munich zagen. En zowel het drama als de komedie zijn wonderschoon uitgebalanceerd, mede door toedoen van Sally Hawkins.

Conclusie
Het lijkt misschien alsof Made In Dagenham een typische vrouwenfilm is, maar dat is het niet. Het is een vrouwenfilm met ballen. De personages staan hun mannetje en zijn geen feministen, maar gelijkheidsstrijders. De kracht van de film zit hem in de combinatie van het sterk acterende ensemble onder aanvoering van Sally Hawkins, de historische lading van de gebeurtenissen in de film en de intrigerende wijze waarop deze film, zonder te vervelen, de geschiedenis onderwijst. Dit diepgaande kostuumdrama over het protest tegen seksuele ongelijkheid heeft een vlot tempo dat afremt bij de cruciale momenten, maar niet schroomt met hogere snelheid langs een scala van minder belangrijke gebeurtenissen te gaan.

Met Made In Dagenham zet Nigel Cole een documentaire neer die geen documentaire is. Hij vertelt niet alleen het verhaal van 187 naaisters, hij laat het je beleven met een intensiteit en een realiteit die je van binnen ontroert én verheugt.