Monsieur Lazhar - recensie

Een uiterst charmant drama over een Algerijnse immigrant die invalt op een Canadese basisschool.

Alice (Sophie Nélisse) en Simon (Émilien Néron) zijn evenals de rest van de school in shock door de plotselinge zelfmoord van een geliefde lerares. Ter vervanging dient Bachir Lazhar (Mohamed Fellag) zich aan, een 55-jarige immigrant uit Algerije. Ondanks de wat achterdochtige directrice (Danielle Proulx) krijgt Bachir de baan; hij heeft ervaring, houdt van kinderen en ze hebben toch echt iemand nodig.

Lazhar is een man van traditie. Al worstelend met het cultuurverschil merkt hij al snel dat zijn studenten niet van strakke rijen tafels en klassieke literatuur houden. In tegenstelling tot Algerije zijn ze gewend aan vrijere, meer persoonlijke lesmethoden. Ook met volwassenen verloopt de omgang niet altijd even soepel. Zo maakt een collega een aantal romantische gebaren, waaruit door zijn afkomst ongemakkelijke situaties ontstaan. Toch weet Bachir zich langzaam in het hart te sluiten van de leerlingen, die aanvoelen dat hij het beste met ze voor heeft. Dat blijkt des te meer omdat hij als enige op de school probeert echt dichter bij de kinderen te komen en ze te helpen met het verwerken van verdriet en gemis. Hierdoor raakt hij zelf ook steeds meer bewust van zijn eigen onafgesloten rouwproces.

Philippe Falardeau (Congorama, C’est pas moi, je le jure!) baseerde zijn film op een theaterstuk van Évelyne de la Chenelière. Hij heeft deonemanshow nauwkeurig vertaald naar een intrigerend portret, die de complexe relatie tussen docent en leerling observeert en hiermee ongedwongen een tal van actuele thema’s aansnijdt. Dat dit een zeer breed publiek integreert, blijkt onder andere door de lovende ontvangst op hetInternational Film Festival Rotterdam, waar het de publieksprijs won. De film was tevens de Canadese inzending bij deOscars.

Het is niet moeilijk je voor te stellen hoe een verhaal alsMonsieur Lazhar- in handen van een andere regisseur - een flauw en opdringerig komisch drama had kunnen geworden. Falardeau weet echter met een zeer fijne regie een film af te leveren die tot in de kleinste details uitgebalanceerd is. Het geheel wordt geleid door hoogstaand acteerwerk van Sophie Nélisse en Émilien Néron. In combinatie met de Canadese komiek en acteur Mohamed Fellag ontstaat er een chemie die een aantal zeer menselijke momenten weet te schetsen. De manier waarop het besneeuwde en grauwe Montréal in beeld is gebracht, heeft een bepaalde warmte, die de leegte kleur geeft. Samen met subtiele pianomuziek draagt de audiovisuele stijl bij aan het gevoel van de film, zonder onnodig de aandacht op te eisen. Dit is ook het geval met de vele thema's die de film weet te behandelen. Zonder expliciete duiding snijdt Falardeau vraagstukken aan omtrent rouw, nationale vrijheid en fysiek contact tussen docent en leerling; allemaal luchtig verwerkt in een ontroerende vertelling. Het brandmerk 'perfect' was al bijna verhit, ware het niet dat er een aantal kleine ontwikkelingen in het plot zitten die maar moeilijk te geloven zijn. De belangrijkste is de kinderlijk simpele manier waarop Bachir wordt aangenomen op de basisschool. Hij mag dan wel enthousiast zijn, maar erg betrouwbaar komt hij niet over. Ook zijn er een aantal personages die wat gemaakt aanvoelen, waardoor sommige situaties iets geforceerds krijgen.

Monsieur Lazharis een absolute must-see. In zijn geloofwaardigheid mag het dan een paar steken laten vallen, het geheel heeft daar weinig last van. Het is een prettige kijkervaring die ook na het verlaten van de bioscoopzaal nog voelbaar blijft.