Nena - recensie

“Pistool of trein?” “Trein.” “Schaakmat.”

Bovenstaande dialoog is exemplarisch voor deze mooie coming-of-age film die zware onderwerpen op een serieuze, emotionele manier durft te behandelen, zonder sentimenteel te worden. Dat lukt voornamelijk doordat de film zich heel goed weet te verplaatsen in de gemoedstoestand van Nena (Abbey Hoes). Zij is een 18-jarig meisje van wie de vader (Uwe Ochsenknecht) al enkele jaren bijna volledig verlamd is. Hierdoor heeft hij al twee keer geprobeerd om zelfmoord te plegen. Hier zit Nena natuurlijk erg mee in haar maag. Maar ja, zij is nu eenmaal een 18-jarig meisje; ook haar eerste liefde, Carlo (Gijs Blom), verdient alle aandacht van de wereld.

Nena

Nena’s plot is niks nieuws onder de zon. Hierdoor is de film soms ietwat voorspelbaar. Dat is echter geen groot problem. De drie hoofdpersonages, en de onderlinge relaties tussen hen, zijn zeer goed en met veel sympathie uitgewerkt. Nena is een intelligente, eigenzinnige tiener die met Ramones-shirts rondloopt, naar punkmuziek luistert en onder invloed van haar vader, een Duitse professor in de literatuur, Goethe leest. Ze houdt van haar zieke vader en beseft dat ze hem het beste kan helpen door hem zoveel mogelijk als een normale vader te behandelen. Vader en dochter hebben dan ook een mooie relatie met elkaar. Ze plagen elkaar, ze schaken, ze maken ruzie en ze leggen elkaar dilemmas voor. Deze dilemmas zijn voor regisseur Saskia Diesing ook een leuke, originele manier om informatie over de personages over te brengen op de kijker. Zo leren we heel veel over Martin’s levensvisie wanneer hij een dag met Franz Kafka verkiest boven een nacht met Kim Basinger (de film speelt zich af in 1989). Ook leren we dat hij liever zelfmoord pleegt door voor de trein te ‘springen’ dan door een pistoolschot.

Carlo is het tegenbeeld van Nena’s vader. Hij is een stoere honkballer die niet al te veel ambities heeft. Als hij elektrotechnicus wordt is hij al tevreden. Voor Nena en Carlo is het echter letterlijk liefde op het eerste gezicht. Dat is niet verrassend. Beide jongeren zien hun nieuwe lief als de verpersoonlijking van ‘cool’. Hun kijk op elkaar wordt zeer succesvol overgenomen door de film. We zien ze poolen in rokerige bars, en wanneer ze het hebben over koetjes en kalfjes, praten ze over Amerikaanse honkbalhelden van weleer die niet nadachten, maar op instinct speelden. Terwijl op de soundtrack knallende rockmuziek klinkt, worden Nena en Carlo extra mooi in beeld gebracht; we zien ze immers vanuit het standpunt van de ander. Hier profiteert vooral Abbey Hoes van. Op basis van deze film zou zij absoluut een steractrice in Nederland moeten kunnen worden. Ze maakt ten eerste duidelijk dat zij ongelofelijk veel talent heeft en houdt zich zonder problemen staande, zowel in de scenes met haar zieke vader als in de scenes met Carlo. Daarnaast barst zij van het charisma. Nena’s levenslust en passie zijn hierdoor aanstekelijk. Nena is een prachtig personage waar je bijna wel om moet geven.

Tot slot is de film ook het bekijken waard omdat het een mooi beeld heeft van een zeer specifieke tijd en plaats. Het speelt zich af in de provincie Groningen, net tegen de Duitse grens aan. Het is een regio die we zelden zien in Nederlandse films, waarin de Nederlandse personages veel Duitse cultuurkenmerken hebben overgenomen, en vaak zelfs Duits praten onder elkaar. Ook Nena zelf is half-Duits. Door de invloed van Duitsland wint het jaar 1989 ook aan belang. Heel vaak wanneer een scene zich binnen afspeelt, horen we op de achtergrond een radio of televisie vertellen over de naderende val van het communisme.

Conclusie

Nenakan vooral een success worden genoemd vanwege de fantastische acteerprestatie van Abbey Hoes. Zij draagt de film en maakt van Nena een personage waar je wel van moet houden. Zij wordt hierbij wel geholpen door een mooi scenario dat van alle belangrijke personages herkenbare, drie-dimensionale karakters maakt.