Prometheus - recensie

Ridley Scott keert terug naar het begin. Kan hij zijn succes evenaren?

Lang deden ze er een beetje geheimzinnig over. Was Ridley Scotts nieuwste film nou wel of niet een prequel op de film die hem groot maakte?Alienis misschien wel Scotts beste film, mede doordat het eigenlijk het begin was van een compleet nieuw genre. De ruimtehorror.

Prometheuszou volgens Scott vooral het DNA bevatten vanAlienmaar ook een prequel zijn die zich afspeelt ruim voor de gebeurtenissen in zijn film uit 1979. Vooraf isPrometheusdaarom eigenlijk al onweerstaanbaar. Scott (Gladiator, Alien, Blade Runner), toch een van de meest visueel begaafde regisseurs in Hollywood, keert terug naar de basis van zijn succes, en dat nog wel in 3D. Weet hij het genre opnieuw te vernieuwen?

De zoektocht naar buitenaards leven in de film begint wanneer twee wetenschappers Elizabeth Shaw (Noomi Rapace) en Charlie Holloway (Logan Marshall Green) stuiten op een bijzondere grotschildering. Deze schildering lijkt qua vorm en inhoud veel op andere grotschilderingen die gemaakt zijn door beschavingen over de hele wereld. Hierdoor lijkt het erop dat er eens buitenaardse bezoekers op onze planeet waren en dat de schilderingen een aanwijzing vormen voor de locatie in de ruimte van hun thuisplaneet. Gesponsord door de het bedrijf van meneer Weyland (Guy Pearce) wordt er een ruimte-expeditie ondernomen naar deze planeet. Zal de mens hier haar oorsprong vinden of haar eigen doodsvonnis tekenen?

De opmerkingen van Scott over het gedeelde DNA vanPrometheusenAlienkunnen letterlijk opgevat worden. DNA vervult namelijk een belangrijke rol in de film, doordat het de mensen met de buitenaardse wezens verbindt. Uitgangspunt is dat de mens met een vooropgezet plan op de aarde is neergezet. Dit idee is niet nieuw. Sterker nog, het is in veel fictie op meerdere manieren uitgebuit. Ook is er een wetenschapper, genaamd Erich van Daniken, die beweert dat de vroegere beschavingen op aarde contact hadden met aliens en dat wij daar mogelijk ook van afstammen. De plot van de film lijkt voornamelijk van zijn theorieën afgekeken te zijn, zonder daarbij hem overigens te noemen. Ook de thematiek van het op zoek gaan naar de schepper des levens en de relatie tussen vaders en kinderen wordt veelal aangestipt maar vormt ook wel het manco van de film. WaarAlienin 1979 vooral ging over angst en horror zitPrometheustjokvol grootse filosofische ideeën en vragen over het leven en wie daar precies de baas over is. Helaas worden deze nooit bevredigend uitgewerkt of beantwoord. Dat de verhaallijn op veel punten ook nog eens overeenkomt met de film uit 1979 maakt het bij vlagen wat voorspelbaar en weinig verrassend.

Niet alleen zit de film bomvol filosofische noties, maar er zijn ook talloze personages. In tegenstelling tot de bemanning van de Nostromo inAlienzijn de meeste figuren aan boord van de Prometheus niet meer dan kleurloze schermvulling. Subplotjes worden te weinig uitgewerkt en vooral Charlize Theron loopt er voor nop bij. Noomi Rapace (Millenniumtrilogie) en Michael Fassbender (Shame, X-Men: First Class) vormen echter een welkome uitzondering hierop. Rapace toont zich een waardige leading-lady en Fassbender is perfect gecast als robot in dienst van de Weyland Corporation.

Ook moet gezegd worden dat ondanks de enigszins voorspelbare plot Ridley Scott er toch in slaagt een film af te leveren die nooit saai is. De pompende muziek van componist Streitenfeld stuwt de film vooruit en brengt subtiele hommages aan de legendarische score van Jerry Goldsmith. Ook visueel is de film prachtig. De magnifieke sets en kostuums komen door de 3D extra tot hun recht en ook de lichamelijk horror ontbreekt niet. Eén scène, duidelijk geïnspireerd op de beroemde 'chestburster' scène is Ridley Scott op zijn schokkendst en zijn best. Afschrikwekkend en onweerstaanbaar tegelijk. Enigszins overbodig is het slot, mede doordat een sequel onafwendbaar lijkt. Die zal er ongetwijfeld komen, want een kassucces zal de film waarschijnlijk wel worden.

Ietwat teleurstellend als een prequel, maar zeer vermakelijk als losstaande film. Scott is en blijft een grote artiest die soms toch wat veeleisender mag zijn van zijn scriptschrijvers. De onderhuidse spanning van het origineel ontbreekt, maar desondanks is deze sfeervolle film geen moment saai of vervelend.