Promised Land - recensie

Steve en Sue werken voor Global Crosspower Solutions, een bedrijf dat boringen doet naar schaliegas. Aan hen de taak om zoveel mogelijk mensen in het dorp McKinley mee te laten werken aan deze gaswinning.

Op heel wat plaatsen op aarde bevindt zich diep in de bodem het zogenaamde schaliegas. Dit gas is lastiger te winnen dan normaal aardgas omdat het zich in de poriën van de harde bodemlagen bevindt en daarom wordt er bij de winning ervan gebruik gemaakt van de risicovolle fracking methode . McKinley is een fictief gehucht waar volgens onderzoek veel schaliegas te vinden is. Het bedrijf dat boringen naar schaliegas uitvoert, Global Crosspower Solutions, zorgt ervoor dat zoveel mogelijk grondbezitters hun grond beschikbaar stellen aan Global. Het is de taak van Steve (Matt Damon) en Sue (Frances McDormand) om de inwoners van McKinley over te halen om mee te werken aan de winning van schaliegas. Het ervaren duo heeft al vele gemeenten weten te strikken en ook dit stadje belooft een makkie te worden. Maar als de halsstarrige scheikundeleraar (Hal Holbrook) van de middelbare school Steve wijst op alle risico’s van fracking en er ook nog eens een onuitstaanbaar charmante milieuactivist opduikt (John Krasinksi), moeten Steve en Sue alles op alles zetten om de bewoners van het dorp voor zich te winnen.

De productie van de filmThe Adjustment Bureauleidde indirect tot de totstandkomingvan Promised Land. Toen hoofdrolspeelster Emily Blunt haar partner John Krasinksi meenam naar een diner, stelde zij hem voor aan Matt Damon. Krasinki zag zijn kans schoon om multitalent Damon zijn filmpitch, gebaseerd op een verhaal van Dave Eggers, voor te leggen. Dit was het begin van de totstandkoming vanPromised Land.Damon en Krasinski werkten vanaf dat moment non-stop aan het script waarvan ze direct wisten dat het ook door Damon geregisseerd moest worden. Helaas gooide het drukke schema van Damon roet in het eten. Krasinksi zag zijn project al naar de haaien gaan, ware het niet dat Damon over een jaloersmakende contactenlijst beschikt. Hij wist Gus van Sant (Good Will Hunting, Elephant, Milk) te strikken voor de regie en daarmee kon Krasinksi zijn kindje geboren zien worden.

‘95% van regisseren is het casten van de juiste acteurs,’ heeft Van Sant ooit gezegd. Ook voorPromised Landgaat op dat de casting bijdraagt aan de succesfactor van de film. Maar hoe kan het dan dat een film met zulke grote namen niet meer aandacht heeft gekregen in de media en bij de awardshows? Enkel het International Filmfestival Berlijn nomineerde Van Sant voor zijn bijdrage aan deze film. Het is tragisch, maar soms krijgt een goed gemaakte film niet de aandacht die het verdient. En dat is zeker het geval bijPromised Land.

Promised Landbehelst een thema dat misschien niet voor iedereen is weggelegd. Maar door de focus op de menselijke aspecten en de heldere uitleg die de acteurs geven, zonder als leraar te klinken, wordt er voldoende houvast geboden om te begrijpen wat er gaande is. Het script van Damon en Krasinski is dan ook zeer effectief en doordacht geschreven. De dialogen zijn krachtig en prettig om naar te luisteren. Er is vaak sprake van gestileerde quotes en onliners, maar in combinatie met de goed gecaste acteurs en de nuchtere speelwijze is dat niet storend. Ook zijn Damon en Krasinski er goed in geslaagd om een beladen thema licht verteerbaar te maken door veel impliciete komische situaties te creëren. Frances McDormand heeft altijd al een goede komische timing gehad, die ze ook nu weer op de juiste momenten weet in te zetten. Naast McDormand zien we uiteraard Damon in de hoofdrol, die weinig spectaculairs laat zien, maar vlekkeloos werk aflevert en ook Krasinksi is amusant in zijn rol als glimlachende Groen-Linkser.

Het enige datPromised Land tegen heeft, is dat het geen doldwaas avontuur is. In feite gebeurt wat er altijd gebeurt in een boerendorp: niets. Maar wie verder wil kijken, zal door het degelijke script en het creatieve camerawerk interessante thema’s ontdekken die stof tot nadenken geven. Dit is iets dat veel van Van Sants films met elkaar gemeen hebben. Met name de manier waarop de Amerikaanse cultuur op de hak wordt genomen en tegelijkertijd omarmd, is vermakelijk. Zo maken Steve en Sue grappen over een winkel dieRob’s Groceries, Guitars, Guns and Gaswordt genoemd, maar tijdens een avondje uit in de dorpskroeg is het zo gezellig dat je bijna gaat verlangen naar zulke spontane zaken in Nederland.

Promised Landis een film met het hart op de juiste plaats. Van Sant toont zich een expert op het gebied van casting en zet daarmee een boerengemeenschap neer die niet onderdoet voor een echte. Het thema van de film zal veel kijkers alleen afschrikken en het is een feit dat er weinig spannende actiemomenten zijn. Maar vergis je niet in de spanning die het maken van de juiste keuze met zich mee kan brengen.