Renoir - recensie

De biopicRenoir gaat over de oude schilder Pierre-Auguste Renoir. Wat gebeurt er als zoon Jean gewond uit de oorlog terugkeert en verliefd wordt op het jeugdige laatste model van zijn vader?

Regisseur Gille Bourdos houdt zich in zijn kostuumdrama keurig aan de feiten. In 1915 worstelt de bejaarde impressionist op zijn prachtig gelegen landgoed in Cagnes sur Mer, nabij Nice, met de dood van zijn vrouw, hij maakt zich zorgen om zijn zoons Pierre en Jean die aan het front strijden, en hij lijdt onder de pijnen van artritis in handen en knieen. Dan dient zich een beeldschoon meisje als model aan. Het is Andree Heuchling, een brutaaltje met rossige krullen dat leven brengt in het huishouden, waar alleen nog de derde jongste zoon aanwezig is en een gezelschap van huishoudsters en gewezen modellen en minnaressen. "Ik houd van de fluwelen huid van jonge meisjes", verzucht de schilder vanLes Grandes Baigneuses, een schilderij dat hij dan nog moet maken.

De oorlog speelt alleen op de achtergrond. Volgens Renoir moet kunst zich niet met ellende en narigheid bezighouden. Die is er namelijk al genoeg. Kunst moet zich er juist vanaf keren en zich richten op wat mooi is. Waarom zou schoonheid verdacht moeten zijn? Bourdet laat Renoir in zijn biopic wel meer gezapige waarheden te berde brengen. Je kunt een schilderij niet uitleggen, je moet het voelen. En pijn gaat voorbij maar schoonheid blijft bestaan. Dit laatste heeft betrekking op de artritis van de schilder, waardoor hij in een stoel gedragen wordt en die hem het schilderen bemoeilijkt. De mooie Andree houdt hem gaande en wordt zijn muze.

Bourdos besteedt aandacht aan het schitterende werk van Renoir in mooie plaatjes, maar maakt de creatieve worsteling van de schilder niet tot thema, zoals bijvoorbeeld Jacques Rivette dat zo fraai deed met betrekking tot de interactie tussen schilder en model in La belle Noiseuse. Hij filmt zoals Renoir schilderde, met oog voor het zacht-schemerige licht in het atelier, voor de zonovergoten tuin waar de olijfbomen ritselen, het schitterende uitzicht op zee en natuurlijk het bekoorlijke lichaam van het nieuwe model.

En zo kabbelt het leven aan de Cote d'Azur in 1915 een beetje voort. Als zoon Jean met een ernstige wond in zijn been terugkeert van het front, ontstaat er enige spanning tussen vader en zoon. Het meisje, gespeeld door de 'al' 21 jarige Christa Theret, inspireert zowel vader als zoon. Ze staat model voor een nieuwe reeks van schilderijen en ze zet Jean, die geen ambities of dromen heeft, op het spoor van de film. Jean wordt verliefd op haar. Later zal hij met haar trouwen en zij zal als Catherine Hessling in de eerste stomme films van haar man een hoofdrol spelen. Maar dat valt al weer buiten de plot van de film. Aan het eind daarvan gaat Jean opnieuw de oorlog in, nu als vliegenier en natuurlijk zeer tegen de zin van Andree.

Eigenlijk is het niet echt een film over de schilder, ook niet over de latere filmer, maar eerder over de intrigerende figuur van de jonge muze. Zij komt echter alleen uit de verf op de doeken van Renoir, niet zozeer in de film zelf. Daarvoor is er te weinig ontwikkeling, te weinig spanning, te weinig conflict en drama. Veteraan Michel Bouquet speelt een mooie rol als de oude schilder, de filmbeelden zijn vaak oogstrelend, maar het geheel blijft te keurig en te ingetogen.

De film van Bourdos geeft een prachtig beeld van een schitterend oord aan de Riviera in 1915. De registratie van die landelijke rust en het bijbehorende trage tempo zorgen soms voor een aangename lome sfeer. Maar het verhaal heeft te weinig drama in zich om echt te kunnen prikkelen.