Een vader keert na 35 jaar afwezigheid terug in het leven van zijn zoon. Dat gaat – helaas – niet gepaard met de gebruikelijke rituelen van afwijzing en geleidelijke acceptatie die we in soortgelijke films aantreffen, maar met flauwe mopjes.
Mika Kaurismäki geldt al meer dan dertig jaar als één van Finlands meest getalenteerde regisseurs. Voor zijn nieuwste film, Road North , strikte hij twee van zijn meest gerenommeerde landgenoten, Vesa-Matti Loiri en Samuli Edelmann (allebei begrippen in de Finse film- en muziekindustrie), om vader en zoon te spelen in deze komisch bedoelde road movie. Ondanks het aanwezige talent pakt dat jammer genoeg weinig meeslepend of humoristisch uit.
Dronken lor
Timo (Edelmann) is een succesvol pianist, die op een avond een dronken oude man voor zijn deur aantreft. Het blijkt zijn vader Leo (Loiri) te zijn, die hem en zijn moeder 35 jaar eerder in de steek heeft gelaten. Hij is teruggekeerd om de gebroken familiebanden te herstellen, ook al zit Timo daar eigenlijk helemaal niet op te wachten. Immers, Timo heeft zo zijn eigen perikelen met zijn familie. Zijn obsessie voor zijn werk heeft hem een scheiding met vrouw en kind opgeleverd en met de rest van zijn verwanten heeft hij amper nog contact. Dat hij daarom bijna zonder morren de dronkenlap als zijn vader accepteert zonder een echte confrontatie met hem aan te gaan over diens jarenlange afwezigheid voelt daardoor onrealistisch aan. Vervolgens stapt hij, zonder vragen te stellen, samen met de olijke zuipschuit in een gestolen auto en maken ze een trip langs hun familie, want vader heeft tenminste wel de drang zijn uit het oog verloren naasten weer te ontmoeten.
Klucht
Wat volgt is een typische dertien-in-een-dozijn road movie, waarbij vader en zoon diverse verwanten opzoeken en dankzij hen lering trekken over hun eigen verleden. Dit gaat gepaard met kluchtige situaties die geacht worden voor een komische noot te zorgen. Helaas is dit niet het geval en hangen de scènes als los zand aan elkaar. Ook de ontmoetingen met Timo's pleegmoeder – geplaagd door vergeetachtigheid waardoor ze constant quasi-lollig haar familie door elkaar haalt, zorgen amper voor een glimlach, laat staan voor de ontroering die hun weerzien tijdens de serieuzere momenten had moeten opwekken. En waar is het conflict? Komedie of niet, het gemak waarmee iedereen de terugkeer van Leo accepteert zonder aanstoot te nemen over zijn verdwijning destijds maakt het niet makkelijker met deze verknipte familie mee te leven, laat staan erom te lachen.
Dynamisch duo
Te midden van alle oubolligheid houdt het team van vader en zoon zich opvallend goed staande. Kaurismäki's keuze voor zijn twee hoofdrolspelers was een schot in de roos, want Loiri en Edelmann blijken elkaar uitstekend aan te vullen. De kleurrijke, optimistische en immer sjofel geklede Leo staat in schril contrast met zijn zoon, de pessimistische, introverte en immer strak geklede Timo. De spaarzaam aanwezige momenten waarop Kaurismäki hen tijdens hun reis daadwerkelijk een band laat vormen, behoren tot de weinige goede scènes die Road North enige humor alsook emotionele diepgang geven. Pas halverwege de reis barst Timo los in een woede-aanval en zet vraagtekens rondom zijn vaders terugkeer. Als het koppel later de nacht doorbrengt in een sjiek hotel, waar ze twee dames proberen te versieren met een muzikaal duet, vindt er pas enige toenadering tussen de twee plaats. Maar dat is wel rijkelijk laat. Dankzij de integere prestaties van zowel Loiri als Edelmann koestert de kijker de hoop dat de film op den duur toch nog een bepaalde richting inslaat en leuk gaat worden. Echter, dankzij het slappe scenario dat verstoken blijft van zowel de gesuggereerde humor als emotionele impact kabbelt het plot traag voort, en blijft het inhoudelijk nogal saai.
Conclusie
Road North voegt niet bijster veel toe aan het scala van films dat over verstoorde vader/zoon relaties handelt. Kaurismäki's poging is verstoken van het nodige conflict dat de situaties in zijn film overtuigend had kunnen maken, ondanks het sterke acteerwerk van Loiri en Edelmann. Bovendien blijft de film te vaak steken in flauwe, voorspelbare grapjes die zowel een geslaagde komische toon als daadwerkelijke ontroering uitsluiten. De lange weg in deze film leidt helaas naar noord noch zuid, maar hoofdzakelijk bergafwaarts.
