Nadat zijn voorganger is verongelukt, gaat een Britse ghost writer verder met het schrijven van de memoires van een voormalig Brits premier. Deze laatste blijkt echter geen onbesmette reputatie te hebben.
Het verhaal
Een succesvolle Britse ghost witer (Ewan McGrgegor) ziet zijn kans schoon als de schrijver van de memoires van voormalig Brits premier Adam Lang (Pierce Brosnan) plotseling overlijdt. De uitgever zoekt met spoed een nieuwe schrijver en de 'ghost' stelt zichzelf beschikbaar voor deze belangrijke klus. Nog diezelfde avond vliegt hij naar de Verenigde Staten waar de ex-premier zich ophoudt in een luxueuze villa op een eiland. De reputatie van de ex-premier ligt al enige tijd onder vuur vanwege vermeende illegale martelpraktijken van de CIA ten tijde van zijn premierschap. Deze beschuldigingen bereiken een hoogtepunt als de ghost op het eiland is gearriveerd. Tijd voor schrijven is er niet want het eiland wordt belaagd door journalisten en demonstranten die een verklaring van Lang eisen. Het wordt Lang te heet onder de voeten en hij vertrekt samen met zijn entourage waaronder zijn persoonlijke assistente en minnares (Kim Cattrall) naar New York om het een en ander recht te zetten. De ghost en de vrouw van de ex-premier, Ruth (Olivia Williams), blijven achter op het eiland waardoor er ruim de tijd is om te schrijven en op onderzoek uit te gaan. Dit onderzoek leidt hem uiteindelijk naar informatie die niet voor de memoires bestemd zijn.
Universele leiders
Polanski zal zichzelf niet bepaald als een geluksvogel bestempelen. Als Joodse baby in de Tweede Wereldoorlog verloor hij zijn moeder, zijn zwangere vrouw Sharon Tate werd bruut afgeslacht door aanhangers van hippiegoeroe Charles Manson die hen tot moorden aanzette (Manson noemde hen The Family), en als hij dan eindelijk een Lifetime Achievement Award in ontvangst mag nemen, wordt hij gearresteerd vanwege een oud zedenzaakje. Dat zijn kwaliteiten als regisseur niet hebben geleden onder de huidige omstandigheden, hadden de filmkenners in Berlijn ook opgemerkt; Polanski mocht voor The Ghost Writer de Zilveren Beer voor beste regie in ontvangst nemen, uiteraard kon hij niet komen omdat hij huisarrest heeft. Tijdens dit huisarrest heeft Polanski de film ook moeten afronden, iets wat zeker zijn invloed zal hebben gehad op het eindresultaat.
Van grote invloed op de film is ook het boek waarop deze is gebaseerd; The Ghost Witer van politiek journalist Robert Harris. De schrijver liet zich tijdens het schrijven inspireren door de films van Alfred Hitchcock en dat was de kant die Polanksi ook met de film op wilde. Vandaar dat de film erg dicht bij het boek is gebleven. Veel mensen vergelijken het personage van Adam Lang met Tony Blair, Harris geeft toe dat beide figuren een aantal gelijkenissen vertonen maar uiteindelijk is het Harris' bedoeling geweest om een universele leider te creëren onder regie van één van 's werelds universele leiders op regie-gebied.
Modern vs. klassiek
The Ghost Writer is de eerste hedendaagse thriller van Polanski's hand in twintig jaar, maar de regisseur weet nog steeds hoe hij suspense moet creëren. Dat doet hij voornamelijk door een zeer gedetailleerde en hedendaagse setting te creëren: het huis op het eiland waar Adam Lang en zijn entourage vertoeven is hypermodern en beschikt over vele luxueuze snufjes, daarbij is de omgeving zo gedetailleerd weergeven waardoor je makkelijk met de ghost mee wilt gaan op ontdekkingstocht over het eiland. Tegenover de moderne setting staan een aantal klassieke spanningsverhogers zoals het slechte weer, donkere kleding en de mysterieuze hoofdpersonen. De hoofdpersonen dragen allemaal een figuurlijke sluier waardoor we geen van hen goed leren kennen. Door deze sluiers en de donkere beelden krijgen we nooit veel te zien waardoor we nieuwsgierig blijven naar wat er nog valt te ontdekken.
Het verhaal wordt verteld vanuit het perspectief van de ghost maar pas aan het einde van de film realiseer je je dat zijn echte naam nooit wordt genoemd. Ewan McGregor is wederom uitmuntend in zijn rol als ghost, met zijn optimisme en cynisme brengt hij de juiste hoeveelheid luchtigheid in deze film.
Wat ook een belangrijk onderdeel is van de sfeer die deze film uitdraagt, is de muziek. De donkere beelden worden ondersteund door muziek die het best als Tim Burton-achtig te omschrijven is. Sprookjesachtige klanken maken de beelden minder zwaar maar lijken ook een vorm van zelfspot naar de klassieke spanningsverhogers die in de film worden gebruikt.
The Ghost Writer zit vooral visueel en qua acteerwerk goed in elkaar maar wat het verhaal betreft, is de film niet uniek. Een president die in opspraak komt vanwege betrokkenheid bij martelpraktijken is actueel maar niet uitzonderlijk. Het tempo waarin dit verhaal wordt verteld, zou best wat opgevoerd mogen worden. Vooral wanneer de president net naar New York is vertrokken, vervalt de film even in een relax momentje. Deze langzame scènes maken dat de film nooit een spanningshoogtepunt bereikt maar continu een gevoel van nieuwsgierigheid oproept. Gelukkig neemt de film wel voldoende onverwachte, maar ook verwachte, wendingen om niet weg te zakken tijdens deze relaxmomenten. Het verhaal is ook niet zo complex en gelaagd zoals andere films van Polanksi wel eens zijn omschreven ( Chinatown, Rosemary's Baby ); de gelaagdheid zit hem bij The Ghost Witer vooral in de personages.
Conclusie
Roman Polanski is de ghost director van The Ghost Writer , hij moest de film afmaken tijdens zijn huisarrest en zal wellicht na deze film een tijdje niets meer van zich laten horen. Desalniettemin heeft hij een prima thriller afgeleverd die met een knipoog gebruik maakt van vele klassieke spanningsopwekkers. Over elk shot is nagedacht en de settings zijn zeer gedetailleerd waardoor je gemakkelijk in het verhaal wordt meegezogen. Polanski staat bekend om de gelaagdheid van zijn films, The Ghost Writer laat zich niet makkelijk ontkleden maar is niet zijn meest gelaagde film. Het verhaal is soms wat traag maar daardoor goed te volgen, het neemt voldoende verwachte en onverwachte wendingen om uiteindelijk op een bevredigende plaats van bestemming te arriveren.
