Deze toneelverfilming over leden van een Britse elitaire studentenvereniging ligt zwaar op de maag door de verwerpelijke personages die levensecht zijn.The Riot Clubvan de Deense regisseuse Lone Scherfig is zware kost vergeleken met haar eerdere romantische fil Maar Scherfig weet er absoluut raad mee.
We kennen in Nederland ook de corpsballen en elitaire studentenverenigingen. Maar in Groot-Brittannië vormen studententradities van gerenommeerde scholen en universiteiten een eeuwenlange traditie. Een traditie die een enorme impact heeft op het rechtssysteem en het politiek stelsel. De toekomstige macht en machtsposities worden namelijk daar gemaakt en verdeeld. Op papier heet het een klasseloze samenleving te zijn, de realiteit is anders. En dat wordt pijnlijk duidelijk gemaakt inThe Riot Club.
Hedonist
Naast het onderwerp ‘elitaire studentenvereniging’ behandelt de film, gebaseerd op het toneelstukPoshvan Laura Wade, ook het thema conformisme. Scherfig doet dat zonder moralistisch te zijn, zij toont de kijker slechts de situaties en laat de dilemma’s ‘voelen’. En die aanpak maakt deze film meeslepend, maar soms ook ongemakkelijk om te zien. De film begint met een korte historische terugblik naar een hedonist, waaraan de studentenvereniging haar naam ontleent. Hun motto? Decadente schranspartijen, vandalisme en tal van andere uitspattingen. Vervolgens maken we een sprong naar het heden en zien we twee nieuwe studenten die op Oxford arriveren. De ene student Alistair (vilein gespeeld door Sam Clafin) lijdt onder de historie van zijn o zo succesvolle en populaire broer, die hem op Oxford voorging. De andere student Miles ( Max Irons) is de wat zorgeloze en ietwat naïeve student.
Climax
The Riot Club, dat als een soort geheim genootschap op de universiteit rondwaart, is op zoek naar nieuwe leden. De vereniging is een soort exclusief recht voor briljante en steenrijke aristocratische studenten. Alistair en Miles worden gevraagd, ondergaan de nodige ontgroeningsrituelen en doorstaan de test. Het idee achter The Riot Club is dat het al vaststaat, dat zij (de rijke uitverkorenen) de toekomstige leiders van het land zullen worden. Maar voordat zij publieke figuren worden, vinden zij het hun voorrecht om eens flink de beest uit te hangen door pervers en decadent gedrag. De film bouwt geleidelijk naar een climax toe, waar je als kijker vooraf al buikpijn van krijgt. Maar het feit dat ze voor het traditionele eerste diner ver moeten reizen ‘omdat we dichtbij niet meer gewild zijn ‘ geeft aan, dat het diner tot niks goeds kan leiden.
Conclusie
The Riot Clubis een ongemakkelijke film, omdat het gedrag en de mentaliteit van de hoofdpersonages zo verwerpelijk is. Lone Scherfig heeft met deze film de Britse klassenmaatschappij weten te doorgronden. Zij legt in deze film de onzekerheden, de arrogantie en nietsontziende wreedheid van de jonge elite (lees: rijkelui) bloot in een intelligent drama vol onderhuidse spanning. En dan te bedenken dat dit verhaal grotendeels gebaseerd is opThe Bullingdon Club uit Oxford waarvan de huidige Britse premier David Cameron, burgemeester van London Boris Johnson en minister van Financiën George Osborne deel uitmaakten. Dat geeft je te denken.