Venus In Fur - recensie

De auditie van een mysterieuze actrice neemt steeds absurdere vormen aan.

Theaterregisseur Thomas (Mathieu Amalric) is na een lange, ongelukkige auditiedag wanhopig. Hij is bezig aan een bewerking vanVenus in Furs, een klassieke roman uit 1840, geschreven door Leopold von Sacher-Masoch, en kan geen geschikte hoofdactrice vinden. Hij irriteert zich aan al die moderne vrouwen die de tekst niet 'realistisch genoeg vinden' en niet inzien dat het stuk juist zo mooi is vanwege de gekunsteldheid ervan. Een half uur nadat de audities zijn afgelopen komt echter de mysterieuze Vanda (Emanuelle Seigner) zijn theater binnenstappen. Zij stond niet op de auditielijst, is vreselijk ordinair en lijkt voornamelijk ervaring te hebben gehad in de pornowereld. Thomas wil eigenlijk het liefst naar huis, maar Vanda is zo aanhoudend dat hij haar toch maar auditie laat doen. Thomas is diep onder de indruk en besluit het hele script met haar door te nemen. Vanda begint echter steeds meer controle over Thomas' stuk én zijn leven te krijgen.

Venus in Fur is geregisseerd door Roman Polanski, op basis van een theaterstuk van David Ives. Dat betekent dat dit Polanski's tweede bewerking van een theaterstuk op rij is. Dit is echter een veel interessantere film dan het in 2011 uitgekomenCarnage. Dat was een aardige, maar niet heel bijzondere film waarin we vooral plezier beleefden aan de geweldige cast en dialogen. Dat heeftVenus In Fur ook, al is de cast hier nog kleiner dan in Carnage. Amalric en Seigner, Polanksi's vrouw, zijn de enige twee acteurs die we zien in de film. Het is alleen jammer dat de meesten van ons de Nederlandse vertaling nodig zullen hebben om de dialogen te begrijpen. Zelfs voor niet-Franssprekenden is namelijk duidelijk dat het script veel plezier heeft met nuances in de Franse taal. Dat moet echter zeker geen reden zijn om de film niet te zien.

Fictie en werkelijkheid

Polanski speelt hier op een erg leuke manier met de grens tussen fictie en werkelijkheid. Terwijl Thomas en Vanda het script doornemen, begint de relatie tussen hun personages uit het stuk steeds meer te lijken op de relatie die ze daadwerkelijk ontwikkelen. Dat is problematisch voor Thomas aangezien zijn script gaat over een man die zich, op sado-masochistische wijze, wil onderwerpen aan een vrouw. Vanda lijkt bovendien meer van het script en Thomas' leven te weten dan mogelijk is. Zou het toeval zijn dat zij dezelfde naam heeft als het personage uit de script? Ze krijgt in ieder geval, net als haar personage in het stuk, Thomas steeds meer in haar macht. Hier houdt Polanski's spel met fictie en werkelijkheid overigens niet op. Wat vinden we bijvoorbeeld van het feit dat Thomas' achternaam Novachek is, en dat zijn personage in het stuk Severin von Kusiemski heet? Kunnen we een verband leggen tussen Thomas en Polanski? Zijn film vertoont in ieder geval veel van dezelfde kenmerken als Thomas' stuk. Dit is een zeer gekunstelde, gestiliseerde film, waarvan de dialogen zeker niet realistisch zijn. En terwijl de auditie almaar absurder wordt, verandert ook de toon van Polanski's film. Wat begon als een komisch drama over het theater, begint nu steeds meer horrorelementen te vertonen.

Verschillende interpretaties

Roman Polanski heeft op zijn zachtst gezegd een turbulent leven gehad. Veel filmliefhebbers menen dan ook vaak in zijn films scènes en shots te zien die symbool zouden staan voor bepaalde gebeurtenissen uit zijn leven. InVenus In Furheeft Polanski zeer doelbewust zulke momenten ingezet. Zo staat deze film vol met verwijzingen naar Polanski's eerdere films en raakt Thomas geirriteerd wanneer Vanda denkt dat bepaalde scènes uit Thomas' stuk terugverwijzen naar zijn leven. Deze scenes heeft Polanski niet zomaar doelloos opgenomen.Venus In Fur gaat ook over hoe we allemaal verschillende interpretaties kunnen hebben van een kunstwerk en hoe we er allemaal andere betekenissen aan kunnen geven. Want dat is wat Vanda doet wanneer zij de controle over Thomas' stuk neemt. Ondanks het feit dat het mannelijke hoofdpersonage in zijn stuk zich wil onderwerpen aan de vrouw vindt Vanda Thomas' stuk toch seksistisch. Haar personage vindt het namelijk niet prettig om zo een relatie te hebben en wordt dus daartoe gedwongen door de man. Vanda bewerkt het stuk op haar eigen, volgens haar feministische, manier, zonder al te veel aan de inhoud te veranderen.

Met Venus In Furtoont Polanski wederom zijn voorliefde voor absurdisme. In deze zeer sterke gemaakte film speelt hij met veel overtuiging met de grens tussen fictie en werkelijkheid. Iedereen zal de gebeurtenissen in deze film op zijn eigen manier interpreteren en dat is precies het punt dat Polanski wil maken.