Ruud Stift houdt van taal in al haar verschijnings-vormen (boek, tv, film, muziek). Met als tweede passie voetbal (DHL veteranen 1) wil hij ook nog weleens tegen een paar schenen schoppen.
Het woordje ´accent´ kent drie verschillende betekenissen in het woordenboek: 1. Een plaats die nadruk krijgt, het accent leggen op 2. Een teken om iets nadruk te geven. Bijvoorbeeld door een accent ‘grave’ of ‘aigu’ 3. Een persoonlijke of regionale manier van (uit)spreken. Praten met een accent.
Voor deze column wilde ik het accent leggen op betekenis 3: het praten met een accent en dan specifiek acteurs/actrices die in een film praten met een accent. Er zijn voorbeelden te over van films waarbij de accenten volkomen naturel klinken. Zo genoot ik onlangs zeer van de feel good movie St. Vincent . Naomi Watts weet in deze film, waarin ze een Russische ‘dame van de nacht’ speelt, volkomen te overtuigen. Want, en dat accent wilde ik even aanbrengen ter verduidelijking, een ongeloofwaardig accent kan een film de das om doen. Samuel L. Jackson bijvoorbeeld speelt in Kingsman: The Secret Service ‘bad guy’ Valentine. Met een slis! Meteen na zijn eerste zin had ik gemengde gevoelens. Bad choice! Mijns inziens totaal niet passend en dat deed groot afbreuk aan mijn kijkplezier.
Een topaccent in mijn oren? Brad Pitt in Snatch . Zijn mengeling van Engels/Iers/Zigeuners is amper te verstaan, maar toch geloof je alles wat hij zegt. Of het fantastische Iers van Colin Farrell in In Bruges . En wat te denken van Sacha Baron Cohen in Borat ? Komisch, dik aangezet en toch zou het zomaar Kazachstaans/Engels kunnen zijn. Een double failure zou je de accenten van het - toen nog - echtpaar Cruise/Kidman kunnen noemen in Far And Away . Iers? Not by a mile, matey! Andere flaters worden geserveerd door Brad Pitt ( Seven Years in Tibet ), Sean Connery ( The Hunt for Red October ), Nick Nolte ( Lorenzo’s Oil ), Nicolas Cage ( Captain Corelli’s Mandolin , Con Air ), Leonardo DiCaprio ( Blood Diamond) en John Travolta ( The Killing Season ).
Amerikaanse acteurs die Engels proberen te praten. Of Iers. Of Italiaans. Het klinkt vaak bespottelijk. Daar lijken de accenten waar ‘onze’ Jeroen Krabbé zich van bediende ( No Mercy ) hogeschool acteren bij. Inderdaad, wees ons genadig! Als het komisch bedoeld is, zijn we heus wel geneigd veel door de vingers te zien. Maar wat als het diep tragisch moet klinken? Wat doe je als luisteraar/kijker als het gebezigde accent het beste als ‘gekraai’ omschreven kan worden? Het is daarom dat ik - helaas, want het is verder een zeer indrukwekkende film - bijna niet kan kijken naar Meryl Streep in Sophie’s Choice . Haar Poolse accent wordt zo zwaar aangezet, dat het niet te verdragen valt. Het lijkt, hoe toevallig, op het geluid van een bijzondere vogelsoort, de Kra Kauw.
Enfin. Accenten. Soms goed en soms helemaal niet te verteren. Forgeddaboudit. Ach, het is maar waar je de nádruk op legt.