Om komedies lacht ze nooit, tranen komen alleen bij films over dieren en voorspelbaar-heid vindt ze een grote dooddoener. Er is echter iets aan films dat Laura Kempenaar nog veel meer bezighoudt: hoe zit het met de dames?
“Wat een belachelijke recensie, als je gewoon een hersenloze actiefilm verwacht, dan is deze film hartstikke vermakelijk!” Het is maar net hoe je het bekijkt, of niet?
Het is fascinerend op hoeveel manieren je naar een film kunt kijken. Volg je vooral de geschiedenis, het bronmateriaal, je verwachtingen of toch gewoon het losstaande eindproduct? Volg je vooral het camerawerk, de geloofwaardigheid van de acteurs, of de kwaliteit van de decorstukken? En dan heb je ook nog die mensen die heel simpel hun hart volgen. Eén van de eerste lessen die je op de School voor Journalistiek leert is dat je nooit de ik-vorm gebruikt, behalve als het een column betreft. Immers neem je door niet te 'ikken' afstand van een gebeurtenis om op die wijze zo objectief mogelijk te schrijven of zoiets. Tijdens mijn minor Genderstudies werd mij juist het tegenovergestelde geleerd: door de ik-vorm te gebruiken laat je zien dat je een mens bent met een mening, en dat dat niet de waarheid is, maar dat het jouw waarheid is, hoe jij iets beschouwt.
Verwarrend allemaal en dat merk ik nu nog steeds. Op websites en in kranten gebruikt men nog steeds niet vaak de ik-vorm, terwijl een recensie zeer zeker een mening betreft. Inmiddels schrijf ik zo’n vijf jaar recensies en het is als schrijver soms best moeilijk om je dat te blijven realiseren. Sommige dingen ga je simpelweg bijna voor waarheid aanzien. Je kunt je soms op geen enkele manier voorstellen waarom mensen film x tof zouden vinden, terwijl je je ook weer niet kunt indenken dat mensen blind zijn voor al die kwaliteiten van serie y.
Niet alleen de schrijver heeft te kampen met het ik-ik-of-ik-niet-syndroom dat bij recensies komt kijken. De lezer moet immers ook voortdurend blijven realiseren dat het om een mening van een persoon gaat, en niet de algemene beschouwing van de wereld, heel Nederland of noem maar op. Uiteraard worden recensies over het algemeen op bekende websites geschreven door mensen die heel veel films kijken of zelfs iets in de filmrichting hebben gestudeerd, waardoor de mening een zekere laag van expertise heeft.
En daar hoort ook bij dat je als recensent moet kunnen begrijpen wat mensen eventueel leuk kunnen vinden aan een film, ook als het niet jouw ding is. Echter, aan de andere kant blijft het uiteindelijk iemand die een film kijkt op een bepaald moment. Zelfs de stoerste chick zal een traantje wegpinken bij The Fault in Our Stars als die toevallig net rotnieuws te horen heeft gekregen over bijvoorbeeld die slopende ziekte. Je kent de situatie van mensen niet. Het mag dan overkomen alsof de website het artikel ‘vindt’, er zit uiteindelijk altijd een schrijver achter met direct na die sterke mening een hart en ziel.
Recensies zijn soms erg ‘in the moment’ en dat merk ik bij mezelf bijvoorbeeld aan Pain & Gain . Het is een vreselijk over de top-film met een achterlijke Mark Wahlberg erin en een schattige The Rock, en ik vond het maar een twijfelachtige prent toen ik hem zag. Echter is het er wel eentje die me heel goed is bijgebleven. Geen idee waarom, misschien was het omdat we er naartoe besloten te gaan op een romantisch weekendje in het zuiden en was het dus een specialer bioscoopuitje dan de andere. In ieder geval denk ik vaak de film terug en ben ik hem in gedachten steeds toffer gaan vinden.
Ik snijd dit onderwerp overigens niet aan vanwege Pain & Gain , maar vanwege enkele reacties op een bevriende recensent die naar Transformers: Age of Extinction is geweest. In zijn review maakte hij de actiefilm compleet belachelijk en schreef hij zijn relaas op zeer niet-rationele wijze. Hij kon daarbij rekenen op reacties als: 'hater, heb je de film überhaupt wel gekeken', 'ze moeten toch iets in dat script schrijven' en tot slot ‘mensen die hebben een bepaalde verwachting en die maakt de film waar’.
Ik heb daar lang over nagedacht en dan vooral over die laatste. Uiteraard hebben we een verwachting van de film, maar die kan enorm uiteenlopen. Heb je vroeger met Transformers-speelgoed gespeeld en is dat waar je je verwachting op baseert, of doe je het op de eerste nieuwe Transformers-film met Shia LeBeouf en Megan Fox? Of baseer je je verwachtingen puur op de trailer die je van deze nieuwe flick zag? Dat kan namelijk best eens een tegenvaller worden. Iedereen die zich de horror-trailer van The Village kan herinneren, weet inmiddels dat het verhaal uiteindelijk in een heel ander filmgenre uitmondt. Dus, in hoeverre moet je vertrouwen op je verwachtingen?
Stel je hebt hele basale verwachtingen en je laat even alles los. Je denkt gewoon: 'Ik ga naar een hersenloze actiefilm kijken'. Betekent dat dat je bij een keer schieten en een domme quote direct denkt: 'Klaar, we hebben hersenloos en actie gehad, vette film'? Begrijp me niet verkeerd, ik vind dit onderwerp zo interessant omdat het altijd een discussie is die zal blijven doorgaan. Het grappige is dat ik juist van Transformers verwachtte dat iedereen hem universeel oncharmant zou vinden, en zelfs die verwachting zat er blijkbaar mooi naast. Maar hey, dat is mijn mening en het is maar hoe je het bekijkt…
