Superheldenfilms zijn slecht voor vrouwen. Mary Jane zit maar te wachten tot Spidey haar te hulp schiet, inX-Menhebben de vrouwelijke mutants vooral de superkracht om altijd wel een keer halfnaakt te verschijnen en de enige moderne heldenfilm met een vrouw in de hoofdrol -Catwoman- wordt bestempeld als één van de slechtste films ooit. Wanneer worden die comicflicks eens in een nieuw jasje gestoken?
Om komedies lacht ze nooit, tranen komen alleen bij films over dieren en voorspelbaar-heid vindt ze een grote dooddoener. Er is echter iets aan films dat Laura Kempenaar nog veel meer bezighoudt: de veelal ontbrekende, geschikte representatie van vrouwen.
Comicgeeks beleven de laatste jaren de tijd van hun leven met films vanSpider-Man,Iron Man,X-Men,Batman,Hulk,Ghost Rider,The Green Hornet,Green Lantern,Captain AmericaenWatchmen. Ook ik bekeek ze allemaal, maar mijn hart ging er niet bepaald sneller van kloppen, op de laatsteBatman-film na. Grappig genoeg vond ik verderThor verreweg de tweede leukste superheldenfilm van het laatste decennium, en laat dat nou de enige zijn die glansrijk slaagt voor de Bechdel-test.
Geen probleem als je nog niet bekend bent met deze test. Alison Bechdel is een Amerikaanse cartoonist die sinds in de jaren ’80 een test bedacht om te meten hoe actief vrouwen in Hollywoodfilms gepresenteerd worden. Zeg nou zelf, meestal zijn wij dames het verdwaalde schaapje dat gered moet worden en wachten we af tot de man in actie komt om een probleem op te lossen.
Vandaar de simpele, maar doeltreffende Bechdel-regel: een film moet tenminste twee vrouwen bevatten waarvan de namen bekend zijn en er moet tenminste één scene in zitten, waarin de vrouwen met elkaar converseren overwhatever, als het maar niet over een man gaat. Dat lijkt een onzinnige test, totdat je je realiseert dat de completeLord of the Rings-trilogie, de oudeStar Warstrilogie en zelfs het hypermoderne sprookjeAvatardik falen.
Alle bovengenoemde superheldenfilms hebben de test niet best gedaan. In het recenteGhost Rider zit überhaupt maar één vrouw en datzelfde geldt voorCaptain America. Er zijn delen vanX-Menwaarin de Bechdel-test in principe volbracht is, maar slechts mondjesmaat. Behalve de test is de laatsteX-Men-film,First Class, sowieso één van de slechtste representaties van vrouwen die ik ooit heb aanschouwd. Ze zijn strippers, proberen mannen af te leiden door te verleiden, wat gepaard gaat met razend veel bloot. Als ze godverdomme zeiden, dan was het een Nederlandse film geweest.
Dit jaar worden we getrakteerd op de langverwachte filmThe Avengers, waarin de Avengers eindelijk allemaal tegelijk zullen schitteren. En wat dacht je van de nieuweSpider-Manfilm? Ik ben razend benieuwd naar hoe de regisseur -met de toepasselijke naam Marc Webb - inThe Amazing Spider-Mangaat tonen hoe Peter Parker aan zijn superkracht komt. Maar, misschien ben ik nog wel nieuwsgieriger naar de representatie van vrouwen. Peter Parker heeft in de comics meerdere liefjes en een tante, dus het lijkt me niet onmogelijk om te slagen voor de Bechdel-test.
Waarom neem ik juistThe Amazing Spider-Manals voorbeeld? Wel, de meeste comic-geeks schieten in de verdediging als ik ze met mijn feministische blik wijs op de vrouwonvriendelijkheid in de stripverhalen. Meestal antwoorden ze dat de verhalen zich afspelen (of zijn geschreven) in een heel andere tijd, toen vrouwen nu eenmaal minder rechten hadden. Als die verhalen in een andere tijd zijn geschreven, waarom maken we er nu dan films van? VanSpider-Mankomt nu zelfs in heel korte tijd een hele nieuwe film uit met een nieuweSpider-Man, dus reden genoeg om eens te doen alsof we in 2012 leven in plaats van 1912.
Natuurlijk moeten de filmbonzen lekker blijven cashen met vermakelijke comic-films, want zoals ik aan het begin al liet doorschemeren, heb ik echt wel genoten van het overweldigende spektakel vanThe Dark Knight. Echter kun je als regisseur nooit een comic precies zo uitbeelden als hij bedoeld is, want het is nu eenmaal geen bewegend beeld met echte acteurs. En als je toch die omslag moet maken van comic naar film, wees dan ook zo’n held om een verandering te maken naar de moderne tijd waarin vrouwen wel een stem hebben. Het zou in ieder geval een stuk logischer zijn in combinatie met die strakgetrokken botoxgezichten en neptieten die steeds door het beeld schommelen.
