Haze - recensie

Shinya Tsukamoto, de godfather van de Japanse cyberpunk en surrealistische cinema, is terug! Vooral bekend door de cultklassieker Tetsuo en het vervolg Tetsuo II: Body Hammer , is hij door de jaren heen qua stijl wat 'zachter' geworden. Met Haze gaat hij echter weer terug naar zijn meer experimentele wortels.

Toen Tetsuo uitkwam in 1989 kreeg het een behoorlijke cultstatus. Tsukamoto had hier een film afgeleverd die werd vergeleken met het werk van David Lynch en David Cronenberg. Deze film had het grauwe, industriële en in zwart en wit gefilmde karakter van Lynch's , en de elementen van de films van Cronenberg. In 1992 kwam er een vervolg, . Deze was echter in kleur gefilmd en ging door op het body-horror thema. Hierna maakte hij Tokyo Fist en Bullet Ballet in 1995 en 1998. Waarna hij in 1999 (hier bekent als ) maakte. De stijl was compleet anders dan die van zijn voorgaande fil Gefilmd als kostuumdrama had de film wel de herkenbare Tsukamoto ideeën. In 2002 kwam het succesvolle . Hierin werden thema's als seksuele verlangens en voyeurisme geplaatst in een uiterst sfeervolle vertoning. Met in 2004 maakte hij zijn meest toegankelijke film, waarin thema's als de dood naar voren kwamen.

Kortste film
Nu hebben we Haze . Eigenlijk is deze film al van 2005. De film was aanvankelijk gemaakt voor het Koreaanse Jeonju Film Festival. De films op dit festival waren allemaal op Digital Video (DV) gefilmd. De lengte van Haze op dit filmfestival was echter een stuk korter. Tsukamoto, die nooit een regisseur is geweest van films met een lange speelduur, levert met Haze zijn kortste film af: 49 minuten. En dit is bovendien een verlengde versie, de originele versie die op het filmfestival werd vertoond duurde slechts zo rond de 24 minuten.

Haze laat zich omschrijven als een soort kruising tussen Cube en Saw . Een man (Tsukamoto zelf) wordt wakker in een donkere ruimte. Het is echter niet één donkere ruimte, maar labyrint van claustrofobische kruipruimtes. Tijdens het zoeken naar de uitgang wordt hij op verschillende plaatsen gefolterd. De grootste vraag is, is er een uitgang?

Vullingen
Er zitten verschillende segmenten in de film die de pijngrens van de kijker op de proef stellen. Een memorabele scène is die waarin Tsukamoto met zijn mond aan een buis vastzit en zijdelings door een gang moet bewegen, waarbij zijn tanden over de buis schrapen. Voor mensen met vullingen is dit beslist een pijnlijke kijkervaring. Tijdens zijn verblijf in dit helse labyrint komt hij ook een vrouw tegen (Kahori Fujii) met wie hij naar een uitgang probeert te zoeken.

Het is voor de kijker niet altijd even duidelijk hoe hij van de ene folterruimte in de andere komt. Soms lijkt het erop dat hij in slaap valt en dan weer ergens anders wakker wordt waar hij een andere pijngrens moet aangaan. Ook is er eigenlijk geen sprake van een verhaal in de film. De vergelijking met is snel gemaakt, echter een stuk abstracter. Bij was het ook nooit duidelijk wat het allemaal nou was dat de kijker zag. Bij is alles onduidelijk en wordt veel aan de interpretatie van de kijker overgelaten. Misschien is dit een naargeestige toekomstvisie, of misschien is hij wel verzeild geraakt in de beruchte Japanse 'Unit 731', waar in de Tweede Wereldoorlog experimenten werden gedaan met mensen, voor biologische wapens (de beruchte film uit 1988 laat dit zien tot op de meest ranzige details). Het kan echter ook allemaal de weg naar de dood zijn, waarin alle folteringen die hij tegenkomt symbool staan voor alle fouten die hij in zijn leven heeft gemaakt.

Industriële sound
De hele aanpak van de film en tevens de sterke industriële soundtrack, welke verzorgd is door Tetsuo componist Chu Ishikawa (en die af en toe wat weg heeft van Charlie Clouser's werk voor de Saw films), laat duidelijk een terugkeer zien naar zijn experimentele begindagen. Alleen dit keer met een DV camera in de hand. Een beetje zoals David Lynch met Inland Empire deed.

Ondanks de meer experimentele terugkeer, is de film toch anders dan zijn vorig werk, zegt Tsukamoto zelf. Waar de andere films meer 'extern' zijn, is deze veel meer 'intern' en psychologisch. We zien en horen de hersenspinsels van Tsukamoto zelf, als het ware.

Extra's
De dvd heeft nog een aantal aardige extra's, waaronder een interview met Tsukamoto van ongeveer 19 minuten. Hierin wordt ingegaan op zijn gehele filmcarrière en heeft hij, voor de filmliefhebber, interessante dingen te zeggen. Ook is er een featurette te vinden over actrice Kahori Fujii, van ongeveer 17 minuten. De laatste interessante extra is een making of van de film van ongeveer 25 minuten. Deze bestaat uit een combinatie van een b-roll en interviews. Vaak is de gemiddelde b-roll totaal niet boeiend, maar hier in combinatie met de interviews tussendoor geeft het een mooi beeld over het maken van deze film.

Als totaalpakket is dit een grote aanrader, vooral voor de fans van Tsukamoto. De film is redelijk abstract in zijn ideeën, maar de films van Tsukamoto worden dan ook niet gemaakt voor de fans van Paris Hilton. Al met al is dit een film die zeker een aantal keren te bekijken is en ook dan nog interessant blijft.