Hunger , het regiedebuut van regisseur Steve McQueen, is even indrukwekkend als ongemakkelijk. Bijzonder mooi in al zijn lelijkheid.
Cannes
Hunger won op het Cannes Film Festival vorig jaar de prestigieuze Gouden Camera, de prijs voor het beste regiedebuut. Niet dat Steve McQueen nooit eerder een camera in handen had. Hij maakte voor Hunger al vele films, films echter bestemd als installaties in musea en galerieën en niet voor het grote doek. Het verhaal in Hunger is flinterdun, maar biedt McQueen genoeg stof voor een impossante film. Gebaseerd op waargebeurde feiten. Het is 1981 en IRA-gevangen worden met bosjes opgesloten in Noord-Ierse cellen. Omdat zij niet het stempel van politieke gevangen krijgen, is hun behandeling verre van menselijk. Mishandeling, vernedering, ontering vinden plaats buiten de cellen. Binnen is het veel beter, in hokken waar zelfs kistkalveren op neer zouden kijken. Bobby Sands begint uit protest een hongerstaking, dit samen met vele andere gevangen. Het menselijk lijden als controlewapen, de rollen in de gevangenis zijn omgedraaid.
Acteergod
Als je Steve McQueen heet, kan het bijna niet anders dat de verwachtingen omtrent jou hoog zullen zijn. Immers, acteergod Steve McQueen maakte ooit furore met films als The Great Escape , The Thomas Crown Affair , Papillon en The Towering Inferno . Stuk voor stuk onvergetelijk klassiekers. Nu, regisseur Steve McQueen stelt tot nu toe niet teleur. Sterker nog, hij verrast en verbaasd. Of het nu speelse onervarenheid is, of zelfverzekerde berekendheid, McQueen speelt met de regels van film. Er zijn uitzonderingen, maar normaalgesproken kan je als kijker een film al na enige tijd verder invullen. Een regisseur is ook enigszins verplicht de kijker enige handvatten en houvast aan te reiken. McQueen doet dit in het begin dan ook braaf, waarna je vervolgens achter komt totaal op het verkeerde been te zijn gezet. Bijvoorbeeld met de titel en synopsis op de achterkant van de dvd te beginnen. Mijn verwachting was dat de hongerstaking centraal zou staan. Deze begint pas echter tijdens het laatste half uur van de film. De focus van de film ligt voor het grootste gedeelte van de film niet op Bobby Sands, degene die de hongerstaking op touw zet. Nee, de focus begint bij een willekeurige nieuwe gevangene, die tegen het einde van de film totaal niet meer voorkomt. De hoofdpersoon is ingevuld als die van een bijrol.
Het tempo van de film begint zeer rustig, met nauwelijks gesproken dialoog en de film lijkt grotendeels uit stilte te bestaan. Waarna er een scène volgt met Bobby en een priester, een ruim kwartier lange dialoog gevoerd in rap tempo. Camerawerk is het ene moment verstild, gevangen wachtend in hun cel op wat er komen gaat. Het volgende moment vliegt de camera als aan touw door het beeld, en legt vast hoe gevangenisbewaarders de gevangenen mishandelen, tegen muren opgooien of hardhandig hun haar knippen tot bloedens toe. Als kijker weet je het eerste uur van de film nooit wat er komen gaat. Pas het laatste deel van de film, wanneer Bobby in hongerstaking is, neemt de film een constante vorm aan. Bobby's lichaam neemt af in gewicht, botten steeds meer zichtbaar onder een huid vol wonden. Voor het lijden is alle tijd genomen, maar is puur registrerend (een oordeel blijft achterwege). Goed of kwaad doen er niet toe, het is aan de kijker om te voelen wat hij of zij voelen wil. McQueens beelden zijn van een rauwe puurheid. McQueen is dan ook eigenlijk eerder een kunstenaar dan een regisseur. Scènes zijn bijna klinisch geschoten soms, maar nergens kil door de rijke beelden. Hunger fascineert, door McQueens spel met vorm en inhoud.
Als extra's bevat de dvd alleen trailers. is zeker geen makkelijke film, maar het kijken zeer de moeite waard. McQueens debuut is zowel scherp als rauw, doordat hij durft te spelen met zowel de vorm als regels van film. Dit levert een intens werk op, iets dat totaal anders is dan andere filmproducties. Een film om te ondergaan en een veelbelovend regisseur om in de gaten te houden: welgeteld twee fijne, nieuwe aanwinsten.
