The Bird Can't Fly - dvd recensie

Melody (Barbara Hershey) hoort tijdens haar werk van het overlijden van haar dochter June, van wie ze dan al tien jaar niets meer gehoord of gezien heeft. Ze keert terug naar Fairlands, een woestijndorp waar ook zij ooit woonde, om de begrafenis bij te wonen. Hier begint het verhaal op gang te komen.

Ze wordt geconfronteerd met haar tien jaar oude kleinzoon River, van wie ze het bestaan niet wist en ontmoet zijn vader Scoop, een luie muzikant die tevens de postbode is van het dorp. Melody wil River meenemen naar de normale wereld, maar daartegen verzet Scoop zich. Hij heeft bovendien iets te verbergen.

Weinig orgineel
The Bird Can’t Fly van Threes Anna is om te beginnen een mooie film maar moet het niet hebben van een origineel plot, verrassende verhaalwendingen of inspirerende dialogen. Het duidelijkste voorbeeld hiervan is het weinig originele ‘grote geheim’ van Scoop. Het is eigenlijk niets minder dan een filmcliché. De postbode blijkt jarenlang brieven te hebben achtergehouden van Melody aan June en andersom en verstopte deze achter een plank. Hij heeft zijn vrouw dus wreed voorgelogen en bovendien zijn werk niet goed gedaan en dit alles voor het geld dat Melody in de brieven aan haar dochter stopte.

Ondanks deze kluchtige spanning hangt het gelukkige einde van de film helaas ook al vanaf de tiende minuut in de woestijnlucht.

Casting
Het acteerwerk laat hier en daar te wensen over maar is verder degelijk te noemen. Barbara Hershey speelt Melody en doet dit consequent en overtuigend, de rest van de crew blijft weliswaar bij haar achter, maar verdient toch zeker een voldoende. De casting van River (Jusuf Davids) had heel wat voeten in de aarde maar is wat mij betreft uiteindelijk een goede keuze geweest. Hij is een opvallende verschijning en hij komt geloofwaardig over. Slechts zijn stem- en taalgebruik daargelaten, die helaas niet helemaal authentiek overkomen. Het is soms te duidelijk dat hij zijn tekst heeft gememoriseerd en af en toe zielloos voordraagt.

Prachtige zandbak
Waar de film in uitblinkt, is de visuele weergave van de zanderige omgeving in en rond het dorpje Fairlands. Prachtige witte zandduinen die overal ontstaan, om later weer weg te waaien, worden schitterend in beeld gebracht, tezamen met de vrij rondlopende struisvogels en de verzande objecten en gebouwen. Álles is dan ook zand in Fairlands: de begraafplaats, de hoofdstraat en zelfs het hoge hotel is tot aan de nok van het dak onder het zand geraakt.

Gelukkig ontstaat er niet slechts een orgie van mooie beelden. De originele shots van het ‘zandovergoten’ maar kansloze dorp dienen ook als ondersteunend contrastmiddel tegen de normale, zandvrije wereld. Melody werkt bijvoorbeeld momenteel in de keuken in een mooi hotel dat dezelfde naam draagt als het onder zand bedolven hotel in Fairlands. Zorgt het zand in Fairlands ervoor dat zelfs de enige winkel geen voorraad heeft, in Melody’s wereld is alles volop verkrijgbaar; zo maakt ze zelf verdiepingenhoge bruidstaarten. Moeten de inwoners van het woestijndorp water omhoogpompen uit een put, in de normale wereld stroomt het water uit de kraan. Zo kunnen we nog even door gaan.

Verhaal vs. details
De film laat het afweten op een paar details. Zo is het raar dat Melody, wanneer zij aankomt bij het stadje, vanaf de brievenbus van het dorp een stuk moet lopen naar de begraafplaats in het dorp, waar zij dan totaal uitgeput en verwilderd aankomt, alsof zij veertig jaar in de woestijn heeft doorgebracht. Een paar dagen later echter, moet Scoop, de postbode en vader van River, die tevens mank is, naar de brievenbus voor de lichting. Je zou verwachten dat het op zijn minst een uitputtingsslag voor hem moet zijn, hij loopt twee keer de afstand die Melody liep, met zijn wankele gestel nog wel. Maar niets is minder waar. Binnen afzienbare tijd staat hij weer fris en monter in zijn gammele houten huisje waar Melody ondertussen de boel grondig heeft schoongemaakt.

De vliegen die Scoop steeds omringen, tot aan zijn graf toe, zijn een leuke vondst maar werken na verloop van tijd ook op je zenuwen terwijl het dat niet zou moeten doen in de context van zo'n film.

Een leuk detail is het kleine donkere meisje dat steeds weer opduikt in de film en als een soort orakel fungeert. Dit soort subtiliteiten maakt de film ook voor de meer kritische kijker, die vanwege het zwakke plot anders zou afhaken, toch de moeite waard.

Thematiek
Het contrast tussen de beide werelden wordt goed en niet overdadig uitgebeeld. Het is onderdeel van het spel dat Melody speelt om River over te halen om mee te gaan naar haar wereld. Uit het contrast tussen de beide mogelijkheden voor River wordt de essentie van de film gehaald. De struisvogels in de film, oftewel de vogels die niet vliegen, spelen een centrale rol in de film en fungeren als een soort metafoor voor River. ‘The bird that can’t fly’ refereert volgens mij ook naar River. De jonge knul die, als hij in het dorp zou blijven, zijn vleugels nooit ten volle zou kunnen uitslaan, net als de struisvogels dus. Het zijn weliswaar de snelst lopende vogels ter wereld, maar ze zullen nooit vliegen.

River vervalt nu al in een soort militaristisch denken en probeert alles wat hij heeft, desnoods met geweld, te beschermen en de rest te verstoten. Hij krijgt, ironisch genoeg, dankzij het overlijden van zijn moeder een extra kans en haalt zijn kop uit het zand. Precies hetzelfde zien we even later in de film, waarin een struisvogel het leven laat en haar nest (zie je de parallel?) uitgebroed wordt door Melody.

Conclusie
Als de filmmakers het zand zouden hebben vervangen door sneeuw en een opgetuigde kerstboom in de hoofdstraat van Fairlands hadden gezet zou The bird can’t fly een goede kerstfilm zijn geweest. De sentimentaliteit en het ‘happy end’ van de typische kerstfilm zijn al aanwezig. Al met al komt deze film ietwat gemaakt, of misschien zelfs amateuristisch over. Vooral de verhaallijn komt onnatuurlijk over. Misschien is een verklaring hiervoor te vinden in wat Threes Anna heeft geschreven op de site van de film: “Als ik acht jaar geleden zou hebben geweten dat de film zo lang zou duren zou ik het project waarschijnlijk nooit zijn begonnen”. Het lijkt erop dat er zo veel tijd is gaan zitten in de film dat het idee van een origineel verhaallijn steeds meer is afgestompt, maar er is gelukkig wel veel denkwerk in de details gaan zitten en dat komt de film ten goede.

Ondanks duidelijke minpunten blijft de film toch van begin tot eind boeien en dat komt niet alleen doordat hij slechts 80 minuten duurt.

Naast een trailer van de film bevat The Bird can’t Fly geen extra’s.