The Experiment - dvd recensie

The Experiment is de Amerikaanse echo van het Duitse origineel uit 2001.

Moet het niet een enorme opgave zijn om een film te maken die eigenlijk al gemaakt is? Is het niet veel motiverender voor een filmmaker een geheel nieuw idee te mogen verfilmen in plaats van iets maken dat al lang en breed is verwerkt tot een film? De enige reden kan nog zijn dat na het bekijken van een niet-Engelstalige film er ideeën naar boven komen die goed genoeg zijn om met een eigen visie een remake te maken. Regisseur Paul Scheuring heeft zich met de remake The Experiment hieraan gewaagd.

Een grotere groep
10 jaar na het origineel besloot Scheuring ( Prison Break ) zijn visie los te laten op het origineel van Olivier Hirschbiegel. In dat origineel werden 20 mensen onderverdeeld in een groep bewakers en een groep gevangenen. Het betrof een experiment die moest tonen hoe de menselijke psyche zich zou ontwikkelen binnen zo'n nagespeelde situatie. Uiteraard liep het geheel uit de hand doordat vooral de bewakers zich teveel in hun rol inleefden en uiteindelijk de groep gevangenen vernederden en met geweld tot de orde probeerden te roepen. De schok zat hem in het feit dat het om gewone mensen ging met een vaak keurig gezinsleven die zich uiteindelijk toch ontpopten als gruwelijke sadisten.

In de versie van Paul Scheuring valt het op dat de groep met maar liefst 6 mensen is gegroeid. Hierdoor wordt met name de groep gevangenen groter, waardoor Scheuring het de bewakers wellicht een tikkeltje moeilijker wilde maken door ze nog meer in de minderheid te brengen. Wat wel hetzelfde is gebleven, is de confrontatie tussen hoofdpersonage gevangene 77 - Travis, gespeeld door Adrien Brody - en bewaker Barris (Berus in het origineel), gespeeld door Forest Whitaker. Ook is de verhaallijn in grote lijnen hetzelfde en zijn andere personages deels overgenomen uit het origineel met slechts een lichte wijziging.

Voorkauwen
Scheuring heeft echter zijn stempel op de film gezet met het voorkauwen van het waarom. In de introductie naar het begin van het experiment legt Scheuring een deel van het verleden van de personages bloot. Wanneer Travis tijdens een demonstratie iemand te lijf gaat die anderen ernstig lastigvalt, beweert hij nooit te zullen hebben geslagen. Zo is hij immers niet. Barris leeft nog bij zijn tirannieke moeder en een andere bewaker, Chase (Cam Gigandet), is seksverslaafd en beweert mee te doen met het experiment voor 'pussy', omdat hij ondanks de aanwezigheid van louter mannen toch aan niets anders kan denken. Al deze persoonlijke eigenschappen hebben vervolgens duidelijke gevolgen binnen het experiment. De ontwikkelingen worden dus letterlijk door Scheuring al van te voren verklaard en uitgelegd.

Door het verleden van de personages te laten zien, hoef je je als kijker niet meer af te vragen hoe het in godsnaam komt dat gewone mensen zich zo ernstig kunnen gedragen. Barris wordt op deze manier niet meer dan een doodgewone psychopaat en het kat-en-muis-spelletje tussen hem en Travis wordt een strijd tussen goed en kwaad zoals je zo vaak ziet in goedkope thrillers. Deze keuze ontdoet de film in het geheel van spanning en verbazing over waartoe de menselijke psyche in staat is.

Er zijn meer momenten waarop Scheuring onderuit gaat. Het tempo is veel te snel, waardoor de subtiliteit verloren gaat. Hirschbiegel gebruikte die subtiliteit tussen zijn personages om van elk van hen een echt mens te maken door onderlinge kleine gesprekjes en grapjes. Scheuring legt op zijn beurt teveel de nadruk op het onderlinge geweld, waardoor we weer bevestigd worden in de gedachte dat de bewakers eerder psychopaten zijn dan gewone mensen. De acteerkanonnen Brody en Whitaker weten hun ziel echter wel in die rol te leggen, waardoor The Experiment evengoed een alleraardigste thriller wordt, ook al had het veel meer dan dat kunnen zijn.

Extra's
Op deze dvd bevinden zich geen extra's.

Conclusie
Uit de remake blijkt dat Paul Scheuring weinig nieuwe ideeën had bij het maken ervan. Zijn doel lijkt te zijn geweest het verhaal hapklaar te krijgen voor de gemiddelde Amerikaanse filmconsument met als resultaat een snelle actiethriller die lekker wegkijkt. Het geweld is inderdaad excessief, maar echt shockeren deed het origineel veel beter, omdat door de uitleggerige houding van Scheuring de personages geen gewone mensen meer zijn. Je kunt je daardoor niet meer verbazen over hoe gewone mensen tot zulke gewelddadige acties kunnen komen, omdat dit al door hun verleden is verklaard. The Experiment blijft overeind door de acteertalenten van Brody en Whitaker, maar had door een subtielere aanpak veel spannender en aangrijpender kunnen zijn.