IDFA 2010: Iron Crows

Meeslepend portret van arbeiders in Bangladesh die enorme schepen uit elkaar halen.

Iron Crows won vorig jaar al de prijs voor beste middenlengte documentaire op het IDFA en wordt om die reden ook dit jaar nog eens vertoond. Een wijs besluit van het festival, het bloedstollende portret van arbeiders die enorme schepen ontmantelen aan de kust van Bangladesh is een film die je niet snel zult vergeten.

Opwinding en blije gezichten als er een massaal schip uit Thailand binnen wordt gevaren. In grote groepen trekken de arbeiders Bilal, Ekramul, Rufik en vele anderen het schip de modder in. Zware metalen worden los gelast en vallen alle kanten uit waarna de arbeiders ze met de nodige moeite weg dragen. Slechts twee dollar is het bedrag waar de arbeiders dagelijks hun leven voor riskeren, hiervan kunnen ze net zichzelf of hun familie voeden. Kinderarbeid is dan ook iets noodzakelijks, omdat het de enige manier is voor families om geld te verdienen om te kunnen eten, zo blijkt wel weer.

Terwijl het grootste deel van de film zich op het enorme schepenkerkhof afspeelt, komt er ook een moment dat we even weg zijn van het intensieve arbeidersbestaan. Dit is als de arbeiders naar huis gaan, waar ze zelfs meerdere dagen voor moeten reizen. Als ze thuis komen blijkt maar weer dat hun families het niet veel beter hebben dan zij zelf. Zo is bijvoorbeeld de dochter van één van de arbeiders blind geboren door ondervoeding. Treurige gebeurtenissen, maar Iron Crows is niet alleen maar ellende; het optimisme en de wilskracht van de arbeiders tijdens het werk is buitengewoon fascinerend en maakt ze extreem sympathiek.

Met af en toe informatieve tekstjes in het beeld is Park's camera voornamelijk observerend. Zelden exploiteert hij het verdriet of drama uit het leven, maar doet dit op veel subtielere wijze door bijvoorbeeld de voeten van de arbeiders te filmen, wat veel meer vertelt dan welk verhaal ook. Toch zijn de verhalen van de arbeiders ook erg fascinerend om aan te horen, omdat de achtergrondinformatie ook veel voor de kijker verduidelijkt.

Conclusie
Park Bong-Nam toont zich met Iron Crows een getalenteerd filmmaker die zonder onnodig sentiment een prachtige ode aan de arbeider weet te brengen. We kunnen alleen maar hopen dat hij zijn camera op nog meer van dit soort bijzondere plekken weet te richten, zodat we in de toekomst van nog meer ingenieuze documentaires als Iron Crows kunnen gaan genieten. Voor degenen die de film dit en vorig jaar gemist hebben is de film ook op dvd verkrijgbaar in de serie: IDFA's Delicatessen.