IDFA 2010: Napoli Napoli Napoli - recensie

Dit jaar heeft het IDFA festival plaats van 17 november tot 28 november. Moviesense doet van de meest interessante films verslag.

Abel Ferrara toont met Napoli Napoli Napoli flarden uit zijn veelbesproken beginjaren in independent Hollywood.

King of New York (1990). Bad Lieutenant (1992). The Addiction (1995). The Funeral (1996). Abel Ferrara staat bekend om zijn rauwe, van geweld doordrongen fictiefil Geboren in de Bronx, maakte hij in zijn tienerjaren amateur films die hij op Super 8 draaide. In 1979 speelt hij de hoofdrol in het door hemzelf geregisseerde The Driller Killer , en hiermee zet hij zijn eerste stempel op de kaart in Hollywood. Hij is een voorloper van de cinema van Quentin Tarantino, geweld is dan ook een belangrijk aspect binnen zijn oeuvre als fictieregisseur.

Schaduwzijde
In Napoli Napoli Napoli zit een scène waarin Ferrara aan een veroordeelde Italiaanse jongen, die vastzit omdat hij de intentie had om drugs te verkopen, vraagt of hij boeken leest. Zijn antwoordt luidt: "Gomorra vond ik wel goed". Het Napels dat Ferrara portretteert, vertoont ook gelijkenissen met Roberto Saviano's boek Gomorra , waar de Camorra de Zuid-Italiaanse stad in een ijzeren greep van misdaad, moord en doodslag houdt. Napoli Napoli Napoli bekijkt de schaduwzijde van de maatschappij, en richt de focus op bijvoorbeeld de vrouwelijke gevangenen van de Pozzuoli-gevangenis. Deze vrouwen stellen zich voor, en vertellen hun levensverhaal. Ze zijn kansloos. Arm. Recidivist. En vooral openhartig. Het is één van de grootste kwaliteiten van Ferrara te noemen. Hij weet deze vrouwen met respect te behandelen, en dringt door tot hun ziel. Ook laat Ferrara diverse hulpverleners en politici aan het woord, die duidelijk maken dat Napels verworden is tot een door maffiosi gerunde stad. De film bestaat voornamelijk uit talking heads. Aan de invulling en keuze voor deze stijl is echter weinig aan te merken, vooral omdat de in de documentaire getoonde mensen vanuit hun hart spreken.

Misdaadplot
De fictieve misdaadplot door de film is, naast het gebruik van voice over techniek, archiefmateriaal van Napels, en de vele talking heads, betwistbaar. De verhaallijn van twee maffiosi die af moeten rekenen met een verrader, ontneemt de aandacht van de talking heads, maar de acteerprestaties zijn vooral camp, en de vraag dringt zich dan ook aan de kijker op waarom Ferrara hiervoor heeft gekozen. Deze bewust gekozen, gedecoupeerde scènes in Napoli Napoli Napoli, zijn te licht om ook maar half serieus te nemen, en doet mij vooral terugverlangen naar King of New York of Bad Lieutenant waar geweld een functie heeft als onderdeel van het verhaal. Napoli Napoli Napoli is zonder een misdaadplot evenzeer beklemmend. Waarom? Abel Ferrara doet gewoon waar hij goed in is; het tonen van de schaduwzijde van de maatschappij in al zijn aspecten. Op een aantal momenten verschijnt hij even in beeld om regie-aanwijzingen te geven, en op deze momenten begrijp je als kijker waarom hij zoveel los weet te krijgen van zijn gekozen karakters. Ferrara is één blok passie, en gedrevenheid. Napoli Napoli Napoli is vanwege de in de film gebruikte muziek alleen al de moeite waard. De nutteloze misdaadplot vergeten wij maar heel snel.

Conclusie
Subculturenkenner Abel Ferrara geeft met Napoli Napoli Napoli een beeld van Napels dat de kijker (nog) niet kent. De vele talking heads ontkrachten de praal van zijn missie niet; de nutteloze misdaadplot doet dat wel. Bovenal toont Ferrara de schaduwzijde van een maatschappij. Gewoon door met mensen te praten.

Voorstellingen tijdens het IDFA 2010:

18 november 2010 - 12.30 uur, Openbare Bibliotheek Amsterdam
22 november 2010 - 12.30 uur, Pathé de Munt
23 november 2010 - 17.00 uur, Pathé Tuschinski