IDFA 2011: The Ambassador

Een dansende Deense diplomaat te midden van een groep pygmeeën; gek en griezelig tegelijk.

Hoe makkelijk is het om als zakenman een diplomatenpaspoort te kopen? Erg eenvoudig, zo blijkt uit de documentaire The Ambassador , zolang je maar flink wat geld op tafel legt. Met zo'n paspoort kan iemand bijna onbeperkt reizen zonder gecontroleerd te worden. De meeste van deze paspoorten worden uitgegeven door louche handelaren met hulp van schimmige en corrupte landen in Midden-Afrika. Veel gehaaide ondernemers hebben deze route ontdekt om zo grote hoeveelheden geld en diamanten uit deze Afrikaanse landen te smokkelen. The Ambassador , dit jaar de openingsfilm van het IDFA, legt op een onthullende manier bloot hoe groot deze louche handel is, met een cruciale rol voor een Nederlandse zakenman die filmmaker Brügger voor veel geld een Liberiaans diplomatenpaspoort verkoopt, inclusief een ambassadeurschap en een Liberiaans rijbewijs.

Veel in The Ambassador is gefilmd met een verborgen camera - met dit soort praktijken immers de enige manier om zaken te laten zien. Zo horen we aan het begin van de film een ex-marinier en tegenwoordig handelaar in diplomatieke paspoorten, zeggen: "Het gesprek dat we zo gaan hebben, heeft nooit plaatsgevonden". Regisseur Mads Brügger heeft ervaring in het maken van dit soort fil Eerder maakte hij de in Sundance bekroonde film The Red Chapel , waarin hij Noord-Korea wist binnen te dringen om zo van dichtbij het repressieve regime te kunnen vastleggen. Voor die film gebruikte hij als dekmantel een zogenaamd Deens-Koreaans acteursduo om het land binnen te komen. In The Ambassador doet Brügger zich voor als excentriek uitziende neo-koloniale zakenman die in de Centraal-Afrikaanse Republiek een lucifer-fabriek op wil zetten. Met deze facade zou hij makkelijk met koffers vol met kostbaarheden Afrika uit kunnen komen. Om werknemers te werven, danst hij in een klein dorp met dronken Pygmeeën, alsof we zo in de koloniale tijd zijn beland.

Mads Brügger heeft met The Ambassador een onthullende film gemaakt over hoe voor geld alles te koop is en hoe zowel corrupte Afrikanen samen met even louche westerlingen de buit van het rijke Afrika verdelen. Brügger waagt zich met gevaar voor eigen leven in het hol van de leeuw en acteert er op een politiek-incorrecte manier stevig op los. De mengeling van spanning met een verborgen camera, zwarte humor en verbijstering over de corruptie en illegale handel werkt zeer goed. Zonder te moraliseren legt hij de vinger precies op de zere plek.

Conclusie
The Ambassador is een provocerende, politiek-incorrecte film die met veel lef en gevaar voor eigen leven is gemaakt. Mads Brügger laat op een scherpe manier zien hoe het netwerk van diamant- en geldsmokkel werkt en hoe zelfs diplomaten met geld kunnen worden gemaakt. Net als Enjoy Poverty een paar jaar geleden op een zwarte manier naar armoede in Afrika keek, laat deze Deense filmmaker zien dat een hoogst originele en onorthodoxe aanpak vele malen beter overkomt dan de zoveelste reportage over het donkere continent.