Het IDFA is een echt internationaal documentairefestival, maar dat Nederland daar nog altijd goed in meekomt, laat Heddy Honigmann zien.
Elk jaar stelt het IDFA een belangrijke documentairemaker centraal. Dit jaar is dat Heddy Honigmann. In 1951 werd ze geboren in Lima, Peru, maar sinds 1978 woont en werkt ze in Nederland. Een aantal van haar oudere films zijn op het IDFA nogmaals te zien, naast een aantal favoriete documentaires die ze heeft uitgekozen. Ter gelegenheid hiervan gaf ze een masterclass in een afgeladen Tuschinski 1, waar ze een aantal fragmenten lied zien van documentaires die grote indruk op haar hebben gemaakt. Daarbij kwam ook een prachtige scene voorbij van haar eigen filmHet Ondergronds Orkest, over muzikanten in de Parijse metro (zie de still hieronder).
Verder vertelde ze aan filmjournalist Hans Beerekamp, die het gesprek leidde, dat ze niet geïnteresseerd is in slechte mensen. Ze haat dan ook documentairemakers die zulke mensen onderwerp van hun documentaire maken. Ze houdt niet van cynisme of bitterheid. En ze laat toeval een grote rol spelen in haar fil Daarbij zijn verhalen van taxichauffeurs een terugkerend iets in haar werk. Daar komen, volgens Honigmann, de echt interessante verhalen naar boven. Het is dan ook niet meer dan logisch dat in haar nieuwste film,Om de wereld in 50 concerten, ook weer een taxichauffeur zit, ditmaal uit Buenos Aires.
Om de wereld in 50 concerten ****
Regie: Heddy Honigmann
Muziek speelde eerder in andere films van haar al een grote rol, bijvoorbeeld inHet Ondergronds OrkestenCrazy. Voor haar nieuwste documentaire volgde Heddy Honigmann het Koninklijk Concertgebouw Orkest, vaste bespeler van het Amsterdamse Concertgebouw, tijdens een wereldtoernee in 2013. Er worden drie steden getoond: Soweto, Buenos Aires en St. Petersburg. Maar in plaats van een filmisch verslag te maken van de triomftocht van dit wereldberoemde orkest, pakt ze het totaal anders aan. Ze is namelijk niet geïnteresseerd in instituties, maar in mensen en hun drijfveren en passies. Dus volgt ze een paar leden van het orkest om zo een goed beeld te krijgen van hun liefde voor muziek en de plaats die dat inneemt in hun persoonlijke leven. En in elke stad gaat ze in gesprek met een local. Zo ook met een taxichauffeur in Buenos Aires die zegt naar klassieke muziek te luisteren om niet vulgair te worden. Een ander fragment zoomt in op een jeugdorkest in Soweto, Zuid-Afrika, waar een groep kinderen de liefde voor klassieke muziek luisteren én maken wordt bijgebracht. En in St. Petersburg is het een oude man met een tragische familiegeschiedenis, maar met klassieke muziek als houvast.
Honigmann kijkt met ontroering en liefde naar de mensen die ze filmt, maar laat het nergens echt zwaar worden. Daar is de humor en de strijdkracht van de hoofdpersonen te zeer voor aanwezig. Ze is bovenal een humanistische filmmaker met een groot hart. Ook deze nieuwe documentaire is daar weer een prachtig voorbeeld van. Mooi wisselt ze de beelden van het orkest af met de verhalen van de locals, zowel zwaar als wat lichter, met subtiel de muziek van het orkest eronder gemonteerd. Ondanks de grote wereldreis keer Honigmann altijd weer terug naar het persoonlijke.
