IFFR 2010: Samson & Delilah - recensie

Verwacht bij het horen van de namen Samson en Delilah geen bijbels verhaal, waarbinnen Samson als strijder tegen de Filistijnen trekt en Delilah de vrouw is die hem de zeven haarlokken van zijn hoofd laat afscheren, integendeel zelfs, want in de uit Australië afkomstige film Samson & Delilah ontvouwt een sprookje in een keiharde realiteit.

De film vertelt het verhaal van, hoe kan het ook anders, Samson en Delilah, twee Aboriginal tieners uit Alice Springs, de tweede grote stad uit de Northern Territory in Australië, die hun dagen slijten met het beschilderen van kleden, het beluisteren van muziek. Ze bekogelen kangoeroes met stenen, waarna ze ze vervolgens doden en opeten, en, hoe tragisch het ook overkomt, ze snuiven lijm. Zo maakt het openingsshot van de film al meteen duidelijk dat Dorothy niet meer in Kansas is, Samson ligt op bed, ontwaakt langzaam, trekt nu enkele kledingstukken aan en snuift vervolgens in een, naar het zich laat aanzien, in de breedte doorgesneden halve plastic beker lijm. Het is een opening die de kijker de stuipen op het lijf jaagt en doet beseffen dat het hier menens is. Wanneer Samson en Delilah hun toekomst niet meer zeker zijn in Alice Springs, hetgeen in een werkelijk misselijk makende scène duidelijk wordt, nemen ze de benen en gaan ze op avontuur door Australië. In een wereld van lijm en kangoeroes is niets zo zeker als de liefde voor elkaar.

Indigenous people
Samson & Delilah is een 'coming of age'-film van een 'indigenous filmmaking' traditie in Australië. Het land telt ruim vierhonderd verschillende talen en krijgt hiermee, na ruim twaalf jaar films gemaakt te hebben binnen de gemeenschap, voor het eerst aandacht in Rotterdam. De representatie van een belangrijke etnische groep, de Aboriginal gemeenschap, zorgt hiermee hopelijk voor een verminderde Eurocentrische blik. Aan de regisseur ligt het niet, de film is gemaakt door een Aboriginal, Warwick Thornton, die zelf ook opgroeide in Alice Springs. Thornton hing, net als de hoofdpersonen, ook op straat rond en raakte zelf eveneens in de problemen. Hij is dus een echte insider.

De acteurs die Samson en Delilah van magie voorzien, zijn van de straat geplukt en hebben een authentieke en rauwe vibe die ontroert tot op het bot. Tezamen met het mooie landschap, de stille beelden, de eenvoud van het leven in een woestijn met her en der bergen, de tragiek van het verhaal; dit alles brengt de keiharde realiteit samen. Het is dan ook overleven in een wereld waar je bij voorbaat gedoemd bent te mislukken. Niets lijkt Samson en Delilah vooruit te kunnen helpen, behalve de liefde voor elkaar en hierin schuilt dan ook de ware aard van deze film. Kim van Kooten schreef het al in haar scenario, inderdaad ja, alles is liefde. Tegen de achtergrond van barre omstandigheden leidt liefde de hoofdpersonages door hun onzekere bestaan. Een bestaan om van te gruwen.

Conclusie
Tussen lijm snuiven, muziek maken en met stenen kangoeroes bekogelen, ontvout zich een magisch sprookje dat nog lang nadreunt. Warwick is als insider de persoon bij uitstek om deze film naar een hoogtepunt te brengen. En ondanks de zware materie is het een film geworden die ons westerlingen geen minuut verveelt. Het is dan ook meer dan terecht dat deze film op de shortlist voor een Oscar voor Best Foreign Language staat. Martin Koolhoven mag zijn borst nu al nat maken.

maandag 1 februari - 21:45 uur, Schouwburg Grote Zaal donderdag 4 februari - 19:15 uur, Pathé 7