IFFR 2010: Street Days - recensie

Indrukwekkend debuut van bevlogen filmmaker.

Dat de straten van Tbilisi hard kunnen zijn, betwijfel ik zeker niet meer na dit debuut van de Georgische filmmaker Levan Koguashvili. Hij maakte eerder de documentaire Women from Georgia , met als overeenkomstig thema 'de verloren generatie' van zijn moederland. In Street Days weet Koguashvi zijn anti-held in een heel ander daglicht te plaatsen.

De film worstelt met kleine thema’s, hoe kan iemand met een relatief kleine daad zijn hele leven zin geven of volkomen zinloos maken. Maar ook met grote historische thema’s, een hele generatie die opgroeide onder een toekomstloos communistisch bewind.

Checkie (Guga Kotetishvili), een 45-jarige drugsverslaafde weet tot groot genoegen van zijn 'vrienden', een vast groepje medeverslaafden, een adresje voor heroïne. Een groot geldinzamelingsactie wordt op touw gezet, maar als Checkie zijn ex-vrouw tegenkomt geeft hij een deel aan haar. De nieuwsgierige Ika, de zoon van een oude vriend van Checkie, regelt het resterende geldbedrag in ruil voor een shot heroïne. Tegen zijn zin neemt hij de jonge Ika mee op sleeptouw. Checkie wordt op heterdaad betrapt door de politie, maar ze maken een deal met hem; hij helpt Ika aan de drugs zodat de politie diens zeer rijke vader kan afpersen, of hij moet voor tien jaar de cel in. De keuze is aan hem.

Zinloze strijd
Dat de groep verslaafde mannen pal naast de ingang van de plaatselijke school hun dagen doorbrengen is geen toeval. Koguashvili maakt hiermee op een doeltreffende manier duidelijk dat goed en kwaad soms dichter bij elkaar liggen dan je denkt. Ika is een rijke en slimme jongen die het stoer vind tegenover zijn vrienden om drugs te gebruiken. Wachtend op zijn eerste shot heroïne zet Ika een zonnebril op en begint via een spiegel tegen zichzelf te praten als een personage uit een gangsterfilm. Maar je bent je er als kijker pijnlijk van bewust dat je niet naar een gangsterfilm zit te kijken, maar naar de rauwe realiteit. Want in de straten van Georgië is een politieagent niet per definitie correct, en een drugsverslaafde niet per definitie een corrupt. Checkie, zo wordt duidelijk tijdens de film, is blijkbaar een geliefde man geweest voordat hij aan de drugs raakte. Oftewel: het kan iedereen overkomen.

Komische absurditeit
Toch is Street Days geen zware film. Naarmate de film vordert, wordt de noodzaak voor Checkie om te 'scoren' steeds groter. De moeilijkheden waar hij in terecht komt krijgen een komische absurditeit. Hij ontvoert een meisje met diabetes, komt steeds maar mensen tegen die hij niet wil tegenkomen en loopt op een gegeven moment rond in een wolfskostuum. De personages lopen als in een ouderwetse klucht rondjes om elkaar heen waarbij je je afvraagt wie nu eigenlijk de held is en wie de slechterik. De personages liggen in het verlengde van de acteurs zelf, en Guga Kotetishvili is zeer overtuigend in de rol van Checkie. Het fijne is dat hij op een ongedwongen manier zo sympathiek overkomt dat je ondanks de absurditeit van de situatie kan voorstellen waarom hij doet wat hij doet.

Conclusie
Eenvoudig, pretentieloos en briljant. Met zo weinig middelen weet Levan Koguashvili een film te maken die ondanks zijn trage tempo elke minuut weet te boeien. De film krijgt het ook nog voor elkaar de hele zaal te laten lachen waar iedereen het liefst zou gaan huilen. Street Days is op het IFFR genomineerd voor de Tiger Awards. Naast het feit dat Georgië voor het eerst deelnemer is zou ik er niet raar van opkijken als zij ook meteen prijswinnaar worden.

maandag 1 februari - 19.00 uur, Pathé 4
woensdag 3 februari - 13.00 uur, Pathé 1
vrijdag 5 februari - 10.15 uur, Pathé 4
zaterdag 6 februari - 19.00 uur, Pathé 4