NFF 2010: Bagdad Film School

Regisseur Shuchen Tan ontmoet in Londen Maysoon, filmmaker van beroep en geboren aan de rand van de rivier de Tigris in Bagdad.

Het is 2003. Een paar maanden eerder is Bagdad gevallen. Samen met Kasin heeft zij de eerste onafhankelijke filmschool opgezet in een land waar onafhankelijk denken verboden is. De school telt 23 studenten en pretendeert een plaats te zijn waar religie, afkomst, en politieke voorkeuren geen rol van betekenis dienen te spelen. Op 15 november 2006 ontploft een autobom voor de deur van de filmschool die daarna haar deuren sluit.

Duivelsuitvinding
In januari 2009 probeert Kasin het opnieuw. Na de val van Saddam Hoessein is Irak een broedplaats van burgeroorlogen, tevens heeft de kracht van de explosie veel glas van filmschool doen breken. Gehuld in een Arabische mantel, voorzien van een kogelvrijvest, reist regisseur Tan naar Bagdad om Kasin en zijn studenten een jaar lang te volgen. Religieuze milities zien film echter als een uitvinding van de duivel. Ze dwingen de school dan ook tot het sluiten van haar deuren. Het levert een intieme kijk op waarbij het enige referentiepunt voor Tan een brug is, waarachter de Green Zone zich bevindt.

No go Areas
Ook is er als gevolg van een voortdurende dreiging beperkte bewegingsvrijheid voor Tan dus besluit zij de studenten een videodagboek te laten optekenen; het zijn immers filmstudenten die wel raad weten met het gebruik van een camera. Deze stijl toont hun leven in de 'no go areas'. Bijvoorbeeld Taji, een stad twintig kilometer ten noorden van Bagdad, waar Emad, een oud-student werd aangevallen op straat terwijl hij aan het filmen was. Beetgepakt, in zijn benen en borst geschoten, vervolgens voor dood achtergelaten bij het door lijken omringde fundament van de metro, zag een meisje Emad bloedend liggen. Dit is maar één voorbeeld. Ook het verhaal van Muhanned is aangrijpend. Werkend als bewaker voor nog geen 200 euro in de maand, brengt hij zijn dienst door met het kijken naar films, steeds maar weer hopen op succes. Maar in het veranderde, en door bomaanslagen geteisterde Bagdad, is de vraag wat het nu betekent Irakees te zijn vooral onderhevig aan het ontbreken van geld en macht. Film leert, zoals Kasin het stelt, initiatief te nemen in een verscheurd land.

Conclusie
Bagdad Film School laat zien dat ondanks een door burgeroorlogen verscheurd land, film als medium een vlucht biedt die aanzet tot het nemen van initiatief. Uiteindelijk is het vertellen van hun verhalen voor de filmstudenten de drijfveer, en Shuchen Tan registreert dan ook hun gezamenlijke passie, steeds met gevaar voor eigen leven.