Te raar voor een documentaire, te goed voor een mockumentary.
De Nederlandse filmmakers Cas Jansen en Remco Wagenaar. Via de Nederlandse filmvariant van Kickstarter.com wisten zij geld bij elkaar te krijgen om hun project te kunnen maken. Naar eigen zeggen was dat meer Angel-fund achtig, want het waren vooral vrienden familie die hun bijdrage leverden, maar wie weet kan de PR-motor achter Cinecrowd er wel voor zorgen dat de docu straks verkocht wordt. Op dit moment is hij op festivals over de hele wereld te zien en dus ook op het Nederlands Film Festival.
De filmmakers zagen een poster van een van oorsprong Amerikaans radiostation genaamd Familyradio waarop werd gerept over het einde van de wereld en vroegen zich af of er ook in Nederland mensen zijn die meegaan in de gekte rondom de voorspelling van het einde van de wereld. Dat einde werd volgens Harold Camping, een Amerikaans tv-predikant, 21 mei 2011. Volgens de een zou Jesus dan op aarde komen, volgens een ander gingen alle gelovigen dan naar de hemel en de niet-geloven zouden dan vijf maanden door een hel gaan op aarde.
Op 20 en 21 mei van 2012 filmden Cas Jansen en Remco Wagenaar bij diverse Nederlandse gezinnen thuis over wat er omging in deze zich op het einde voorbereidende mensen. Van de deprimerende ‘laatste’ gedachten van ene Haico tot het stelletje Eldert en Jannie die op de dag des onheils hun huwelijksgeloften opnieuw uitspraken en hun schouders ophaalden bij het horen van de term ‘einde van de wereld’. Om met Jannie’s woorden te spreken: “Als mijn huwelijksdag maar mooi wordt en mijn kinderen en ik maar veilig zijn, dan mag het daarna van mij gebeuren.”
Het eerste dat opvalt aan deze documentaire is de manier van filmen. Zelden wordt er gebruik gemaakt van close-ups, zeker in het begin niet. Het lijkt erop dat de cameraman steeds half achter dingen schuilt, waardoor de ene helft van het beeld wordt ingenomen door een kast of een heg, terwijl in de andere helft enigszins ver de persoon te zien is die het woord heeft. Bijvoorbeeld bij Sander die de bijzondere datum vooral van een wetenschappelijke kant bekijkt en zichzelf en zijn zwangere vriendin voor het onheil wil beschermen door vast wat ‘blikvoer’, een knijpkat en waterzuiveringstabletten in de reservekast te zetten waarmee ze wel een paar weken voort kunnen.
Tijdens het kijken naar deze documentaire vraag je je als kijker de hele drie kwartier dat hij duurt af, of het nou serieus is of niet. Kijk je naar een mockumentary? Is dit geacteerd of is dit toch een documentaire over echte Nederlanders die oprecht deze overtuiging hebben? Vooral Sander voedt die gedachte als hij met zijn hand over de buik van zijn zwangere en immer zwijgzame vriendin wrijft en steeds een soort prekende manier van spreken gebruikt. "Ze komt de hele planeet dingen leren", zegt hij, terwijl hij communiceert met zijn nog ongeboren baby.
Toch is dit niet een documentaire die alleen een blik geeft in de hoofden van enkele Hollanders, want er wordt wel degelijk naar iets opgebouwd. Zo zijn de hele documentaire lang stukjes te horen uit een telefoongesprek met een onbekende dame. Aan het eind, wanneer in beeld verschijnt wie zij is en de ontwikkelingen wat sneller gaan, dan is het plaatje plotseling helemaal compleet.
Het eind is dan ook een van de beste eigenschappen aan deze documentaire, die veelal aan de te langzame kant is. De kijker krijgt te zien wat er na die doemsdag is gebeurd met de geïnterviewden en daar komen soms verrassende uitkomsten uit. Ook is het prettig hoe alle beelden die voorbij zijn geschoten op zijn plaats vallen, al is het bij sommige de vraag waarom er juist voor die beelden is gekozen.
Conclusie
Deze docu is vooral interessant omdat hij veel vragen oproept: van "Bestaan zulke mensen echt?" en "Is dit niet een mockumentary?" tot "Waarom is er voor deze tussenbeelden gekozen?" Mogelijk zullen kijkers die niet de luxe hebben om dat aan de makers te vragen, met teveel vragen achterblijven.De Dag Dat De Wereld Verginggaat bovendien ietwat slakachtig aan je voorbij, dus wees daarop voorbereid als je gaat kijken.
