De nieuwe lichting Telefilms 2015 dient zich aan. Telefilms worden speciaal voor de publieke omroep gemaakt. De films behandelen actuele maatschappelijke thema’s. Jaarlijks worden er zes films opgeleverd.
De 28-jarige politieagente Nürgul (Meral Polat) woont bij haar ouders in Noord-Nederland. Haar vader (Sinan Bengier) lijdt aan longkanker. Zoals Turkse familietraditie betaamt, neemt ze een deel van de zorg op zich. Op een dag staat haar van de aardbodem verdwenen broer Gokhan (Ali Ben Horsting) ineens voor de deur. Hij zoekt toenadering tot zijn familie. Door een mysterieuze gebeurtenis in het verleden, openbaart een moeizame verhouding met zijn ouders. Tegelijkertijd wordt Nürgul opgeroepen voor een tijdelijke undercoverklus in Amsterdam. Nürgul reageert verbaasd op het verzoek van haar commandant. Ze was toch niet geschikt voor undercoverwerk? Nurgül’s starre moeder (Nilüfer Aydan) is ontroostbaar. Haar dochter moet haar verlaten. Nürgul legt deze klaagzang naast zich wanneer ze haar nieuwe baas ontmoet, de narcistische Jeager (Romjn Conen). Hij onthult op cynische wijze waarom ze geschikt is voor de opdracht: “Gelukkig spreek je Turks”. Ze is niet aangenomen vanwege haar kwaliteiten bij de recherche, maar uitsluitend vanwege haar achtergrond.
Alfred Hitchcock
Die achtergrond kan ze inzetten door te infiltreren in een Turkse bende. Die bende opereert vanuit het koffiehuis van het echtpaar Fatih (Ergun Simsek) en Zeynep (Nazmiye Oral). Nürgul moet in beeld brengen wie er betrokken zijn bij de grootschalige drugshandel die daar plaatsheeft. Ze slaagt erin om als serveerster aangenomen te worden. In de keuken van het restaurant hoort ze geruchten over ene Karinca, een koelbloedige huurmoordenaar die banden met Fatih schijnt te hebben. Ze geeft alle ingewonnen informatie door aan haar souffleur, collega Steven (Nasrdin Dchar). Geleidelijk ontvouwt bewijs waaruit blijkt dat de rol van Nürgul’s familie groter is dan gedacht. Zo is het onduidelijk welke rol Gokhan speelt. Jaren geleden werd hij als zwarte schaap van de familie verbannen. Zijn vader werd afgeperst door de Turkse maffia, en hij had daar een rol in. Maar welke rol? Zo kentUndercovereen aantal bijzondere wendingen, kleine hommages aan Alfred Hitchcock. Niets is wat het lijkt. Is Gokhan een goedzak, of is hij onderdeel van het misdaadsyndicaat?
Afsluitdijk
Alhoewel die focus op misdaad inUndercoverzwaar wordt belicht, stipt regisseur Boris Paval Conen ook een aantal andere interessante contrasten aan. We zien Nürgul een aantal maal over de afsluitdijk rijden in haar jeep. Die dijk staat symbool voor de afstand tussen de arrogante Randstad en het bedachtzame platteland. Tegelijkertijd staat de dijk symbool voor de ontstane afstand tussen Nürgul en haar ouders. Als ze haar ambities wil volgen, dan zal ze genoegen moeten nemen met een afkeurende blik van haar moeder. Ze zal moeten schipperen tussen haar Nederlandse aspiraties en haar Turkse afkomst. Dat is onder andere zichtbaar in de kleding die ze draagt. Bij haar ouders probeert ze haar rondingen zoveel mogelijk te verhullen, terwijl ze zich in haar undercoverwerk uitdost in jurkjes waarin haar decolleté niets aan de verbeelding overlaat. Het conservatieve familieleven wordt tegenover de westerse vrouw geplaatst.
Fatih Akin
Daarmee probeert Conen niet alleen de Turkse misdaad, maar ook de kloof tussen twee culturen te verbeelden. Die verhaallijnen staan continu op spanning. Van filmmakers als Fatih Akin (Auf Der Anderen Seite) weten we hoe vernuftig het concept moet zijn om twee genres binnen een film met elkaar te verbinden. Dat is het probleem inUndercover, de hybride aanpak lijkt interessant, maar beide aspecten worden niet genoeg uitgediept. Conen raakt aan de oppervlakte het sentiment, dat Akin in films alsGegend Die Wandveel gedurfder portretteert. Dat ligt niet aan de acteerkwaliteiten van Polat en Dchar, die uitstekend op elkaar ingespeeld zijn, maar voornamelijk aan het scenario van Conen.
Conclusie
Undercover leunt hevig op de kenmerken van de archetypische thriller. Binnen die context probeert regisseur Boris Paval Conen ook iets te vertellen over de cultuurkloof tussen de jonge progressieve Nürgul en haar conservatieve ouders. Allene had daar, ondanks een goede casting, wel meer in gezeten.
De film is op 24 januari uitgezonden en nog via Uitzending Gemist te bekijken:
http://www.npo.nl/artikelen/telefilm-undercover-op-npo-3
