Carol - recensie

Het is liefde op het eerste gezicht voor Rooney Mara en Cate Blanchett in de nieuwe film van Todd Haynes

Het is al enige tijd geleden dat Todd Haynes een film uitbracht. Zeven jaar na zijn Bob Dylan biopic I’m Not There, waarin Cate Blanchett ook een bijrol speelde, brengt hij voor tijdens de kerst een warmhartig liefdesdrama uit genaamdCarol. Niet te verwarren metThe Christmas Carolnatuurlijk, want deze hebben niets met elkaar te maken behalve dat beide verhalen zich afspelen tijdens kerst.Carol is gebaseerd op het boekThe Price of Salt van Patricia Highsmith, schrijfster van onder andereStrangers on a Traindie door Hitchcock werd verfilmd enThe Talented Mr. Ripley.The Price of Salt heeft Highsmith via een andere uitgever moeten uitbrengen, omdat haar huidige uitgever niets zag in het liefdesverhaal tussen twee vrouwen. Ook koos ze ervoor om het boek uit te brengen onder een alias, waarschijnlijk omdat dit verhaal te controversieel was voor die tijd.

De prachtige, stijlvolle Cate Blanchett (Blue Jasmin) speelt de titelkarakter Carol die in een van de laatste dagen voor kerst een cadeau probeert te kopen voor haar dochter. Op de speelgoedafdeling van een groot warenhuis werkt Therese, gespeeld door Rooney Mara (The Girl with the Dragon Tattoo). Het is duidelijk dat Therese haar werk maar demotiverend vind, maar haar dag wordt direct goed gemaakt zodra ze een blik vangt van de elegante Carol. Is dit liefde op het eerste gezicht? Dat weet de nog onervaren Therese niet, die echte liefde nog niet in haar leven heeft gekend. Wat ze wel weet is dat ze Carol nog een keer moet zien. Gelukkig - of niet geheel toevallig - laat Carol haar handschoenen op de toonbank liggen. Nu heeft Therese een excuus om Carol te benaderen. Er bloeit een vriendschap op, maar ze voelen beiden meer voor elkaar. De vrouwen stuiten al snel op weerstand in hun omgeving. Niet iedereen staat open voor deze relatie.

Privémoment

Hoewel er in de tijd van nu nog steeds enigszins een taboe rust op homoseksualiteit - kijk bijvoorbeeld naar de verschillende reacties van ouders bij het programmaUit de Kast - is het geen vergelijk met de jaren '50 waarin Carol zich afspeelt. In deze jaren was homoseksualiteit relatief iets ‘nieuws’ en werd het veelal als een ziekte, afwijking of zonde gezien. Het is niet moeilijk om je te verplaatsen in deze tijd, aangezien het nog steeds niet volledig geaccepteerd wordt. Het homohuwelijk bijvoorbeeld is pas halverwege dit jaar in alle staten van de VS mogelijk en daar moest het hooggerechtshof nog aan te pas komen. Daarnaast staat er nog in sommige landen een doodstraf op homoseksualtiteit. Dat homo’s niet openlijk voor hun seksualiteit kunnen uitkomen, is al vanaf de openingsscene inCarol voelbaar. Deze scene speelt zich iets later in het verhaal af. Carol en Therese dineren samen in een luxe restaurant, waar ze vervolgens gespot worden door iemand van Therese’s vriendenkring. De gezichtsuitdrukkingen van beide vrouwen spreken boekdelen, wanneer de vriend onbewust stoort tijdens een romantisch privémoment. Beiden stralen meteen iets ongemakkelijks uit alsof ze gesnapt zijn en een geheim meedragen, een verleden. Iets wat ze niet zomaar kunnen delen.

Oog voor detail

Todd Haynes neemt de tijd met de vertelling van het verhaal. Hij legt met name de nadruk op de kleine momenten die tussen Carol en Therese afspelen, zoals de aanrakingen en de oogcontacten. Daarnaast knoopt hij veel onderliggende verhaallijnen aan, zoals de echtscheiding van Carol en haar strijd om de voogdij van haar dochter. Er wordt met veel detail geacteerd door zowel Cate Blanchett als Rooney Mara, die beiden een van hun betere acteerprestaties laten zien in hun cariere. Naast het acteerwerk zit ook de rest van de film gedetailleerd in elkaar, die de jaren '50 gevoel weet over te brengen. Zo heeft Haynes er ook voor gekozen om de film met een super-16 camera op te nemen, wat een soort korrelig effect geeft. Tot slot is de production design een meesterwerk op zich. Het tijdsbeeld, kleding, auto's, kapsels, alles klopt. Dit geeft de film enorm veel extra sfeer mee.

Qua vormgeving en acteerwerk isCarol één van de beste films van het jaar, echter ontbreekt er iets aan deze film dat niet volledig te plaatsen is. Het is misschien de chemie tussen Blanchett en Mara, die er toch niet geheel in slagen om de liefde tussen beiden over te brengen.Carolis een zeer elegante film, maar hierdoor komt het ook met vlagen wat stijf over. Dit valt enigszins goed te praten door de tijd waarin het afspeelt, maar het is onvermijdelijk dat dit ook sommigen uit de film zal trekken. Hoe dan ook kan je niet anders danCarol te waarderen als een prachtig vormgegeven kunstwerk.