Zal Sydney Prescott nu voorgoed kunnen afrekenen met haar verleden?
In Scream (1996) stelt de voor de reeks steeds onbekende Ghost Face Killer aan Casey Becker (Drew Barrymore) de vraag: ‘name the killer in Halloween ’. Ineengekrampt en genesteld tegen een televisie antwoordt zij ‘Michael Myers’, waarna enkele vervolgvragen de voorbode vormen voor haar dood. Ghost Face fileert Casey Becker om haar vervolgens aan een boom op te hangen met haar ingewanden bungelend aan haar lichaam. Het is een hoogst originele scène in een opening van een film die op een serieuze toon de draak steekt met het horrorgenre van de late jaren '70 en begin jaren '80 van de vorige eeuw.
In Scream 4 wordt in een haast identieke thuissituatie een vraag gesteld. Door wie? U raadt het al. De vraag? Wat is het moordwapen van Michael Myers? Scenarist Kevin Williamson neemt in Scream 4 de pen over van Ehren Kruger, als scenarist verantwoordelijk voor Scream 3 (2000), en haalt, naast de bekende ingredïenten van de inmiddels 15 jaar durende reeks, voor de vierde keer Sidney Prescott (Neve Campbell) uit de koelkast in een reeks die eindeloos door lijkt te kunnen gaan. Was de opening van Scream (1996) vooral een hommage aan Psycho (1960), Scream 4 is een hommage aan de drie voorgaande delen.
Woodsboro revisited
Sidney Prescott (Neve Campbell) keert na tien jaar terug naar Woodsboro, de stad waar in Scream (1996) de lijken als dooie mussen uit de bomen vielen, om er een promotietour van een door haar geschreven zelfhulpboek af te sluiten. Politiecommandant Dewey (David Arquette) is inmiddels getrouwd met Gale Weathers (Courtney Cox), twee belangrijke karakters uit de voorgaande drie delen, en geheel in lijn der verwachting maakt een opnieuw onbekende Ghost Face Killer zijn opwachting op het voor regisseur Wes Craven zo vertrouwde podium. Er wordt plichtmatig een aantal nieuwe personages geïntroduceerd, waaronder het nichtje van Sidney, Jill (Emma Roberts), haar vriendin Kirby Reed (Hayden Panettiere), en een Film Geek (Justin Michael Brandt). Jills vriendje Trevor (Nico Tortorella) is natuurlijk de eerste die zich om haar bekommert wanneer ook zij een telefoontje krijgt van onze gemaskerde vriend. Zal Sydney Prescott nu voorgoed kunnen afrekenen met haar verleden?
‘Everybody is a suspect’
Gelet op het scenario is Scream 4 niet origineel. De verscheidene, hierboven genoemde, karakters worden, geheel in lijn van de voorgaande delen, routinematig gepresenteerd, waardoor de film na een half uur uit het ritme valt. Ook is een aantal moordscènes voorspelbaar te noemen: zo speelt Ghost Face Killer met de kijker wanneer hij/zij tegen een mogelijk toekomstig slachtoffer zegt dat hij/zij in de kast staat. De kijker weet dan allang dat de Killer in de kast van het huis tegenover het toekomstige slachtoffer staat met een ander mogelijk slachtoffer. Het is suspense zonder echte nieuwsgierigheid of onzekerheid. Een andere scene waarin de voorspelbaarheid duidelijk zichtbaar is, is wanneer deputy Perkins (Anthony Anderson) en detective Hoss (Adam Brody) in een politiewagen voor het huis van een mogelijk volgend slachtoffer, in een grappig geschreven dialoog, met elkaar discussïeren over hoe en waarom politieagenten steeds voor hun pensioen om het leven komen, waarna, geheel in lijn der verwachting, Ghost Face om de hoek komt kijken. Dit soort momenten zijn voor de serie natuurlijk verplichte kost en voor een franchise als deze niet meer dan logisch. De nieuw in leven geblazen karakters zijn dan ook allemaal verdacht. En dat er een moordenaar rondloopt die het moordpatroon van de originele film in de film Stab volgt, is meer bij- dan hoofdzaak.
Parodie
Waarom Scream 4 dan toch scoort, is het feit dat scenarist Kevin Williamson vooral met de door hemzelf gecreërde karakters speelt, en parodieert op de eerder verschenen delen en moorden binnen een postmodern raamwerk. In de persmap zegt regisseur Wes Craven over de franchise: ‘ You have to come back with something that’s worthy of coming back in a way. Being able to see through the essence of the matter of the last ten years of work in horror film genre’ . Het gebruik van postmoderne dialogen ( 'Virgins can die now. Does that mean I'm not gonna live as long as these two?' ) in combinatie met vertrouwde gruwels, maakt van Scream 4 een film die de essentie van alweer een aflevering binnen de reeks ontstijgt. Scenarist Kevin Williamson speelt met de kijker, denkt aan de ‘voorspelbare’ moordscènes, en geeft daarnaast kritiek op de eindeloze reeks remakes, reboots, en sequels van de afgelopen 10 jaar ( Dawn of the Dead (2004), The Hills Have Eyes (2006), House of Wax (2005), My Bloody Valentine (2009), waarbij Scream 4 tevens inspeelt op sociale media als Facebook, Twitter, en Skype. Het is zoals politiecommandant Dewey het in de film tegen deputy Judy Hicks (Marley Shelton) zegt: ‘One generation’s tragedy is a next generation’s joke’.
Conclusie
Scream 4 is na Scream (1996) de beste in de reeks. Wes Craven en de pen van Kevin Williamson leveren een weliswaar plichtmatig deel af, maar het postmoderne raamwerk waarbinnen de film een doel heeft, de incorporatie van sociale media en de kritiek op remakes, reboots en sequels binnen het horrorgenre van de afgelopen tien jaar, doet de kijker na Scream 4 verlangen naar een vijfde en hopelijk ook zesde deel.
