Een aangename verrassing in de schaduw van de zomerse blockbusters.
Deze zomer staan er grote miljoenenprojecten klaar om de bioscopen in te knallen. Temidden van grote jongens als Transformers: Dark Of The Moon , X-Men: First Class en Pirates Of The Caribbean: On Stranger Tides bevindt zich een budgettair ukkie; Source Code is met zijn 32 miljoen dollar één van de kleinere actie-thrillers van het moment. Hij is daarmee echter niet één van de minderen.
Militair Colter Stevens (Jake Gyllenhaal) wordt wakker in het lichaam van een andere man. Hij herkent niemand in de trein waarin hij zich bevindt, ook de dame tegenover hem niet (Michelle Monaghan). Tijdens een poging erachter te komen waarom hij daar zit, vindt er een explosie in de trein plaats. Vervolgens vindt hij zichzelf terug in een isolatieruimte waarin commandant Goodwin (Vera Farmiga) hem instructies geeft: ze stuurt hem meerdere malen naar hetzelfde moment in de trein om telkens binnen acht minuten voor de explosie de dader te vinden.
Geen verveling
Het plot is sterk en vernieuwend, met als resultaat een film zonder gekke tijdmachines of doorgedraaide professoren. Omdat Stevens voortdurend slechts acht minuten van diezelfde ochtend in de ontplofte trein herleeft, blijft de film bondig en boeiend. Elke acht minuten verlopen anders dan de vorige en vervelen nooit, zoals bijvoorbeeld de flashbacks dat in Vantage Point wel deden.
Aan het lijntje
Een ander sterk aspect van Source Code is de manier van verhaal vertellen: als kijker weet je net zoveel als de hoofdpersoon. Je ontdekt alles samen met hem en dat gebeurt mondjesmaat. De ‘dialogen’ tussen Stevens en Goodwin vinden plaats via een webcam en het lijkt erop dat Goodwin de soldaat niet eens ziet in zijn hok. Zodra er vragen bij je opkomen als ‘wat gebeurt er met hem?’ en ‘waarom zit hij in zo’n hok?’, stelt Stevens ze zelf. Goodwin houdt je op een niet vervelende manier aan het lijntje met halve antwoorden en hele wedervragen. Het niveau van de film ligt daarentegen niet te hoog: als je goed oplet, ontgaat je niets en been je alles prima bij.
Een half-open boek
Zoals genoemd vindt een deel van de dialogen plaats via webcam en microfoon. Het lijkt misschien een afknapper om Jake Gyllenhaal ( Brothers ) en Vera Farmiga ( Up In The Air ) niet tegenover elkaar te zien, maar pakt goed uit. Beide acteurs zijn nog overtuigender zonder tegenspeler. De paniek, controle en paranoia van Stevens speelt Gyllenhaal moeiteloos en overtuigend. Het gezicht van Farmiga’s personage is een moeilijk te lezen open boek: ze laat elke keer slechts een fractie van een emotie op haar gelaat zien, maar dat is genoeg om de toon van het gesprek sturing te geven.
Inventief en grensverleggend
Moon -regisseur Duncan Jones weet met zijn tweede film Source Code opnieuw in te slaan als een bom. Zijn unieke manier van cameravoering in kleine ruimtes is beklemmend, maar nooit claustrofobisch. Hij weet het toch al krachtige verhaal in feitelijk twee locaties – een hok en een trein - met voortdurend nieuwe camerahoeken te ondersteunen. Wanneer Gyllenhaal uit een rijdende trein springt, draait de camera in one take vanachter zijn rug naar buiten om hem te volgen in zijn val. Dát is inventief en grensverleggend.
Conclusie
Source Code is de film over tijdreizen die je wat betreft cameravoering, plot en vertelling nog niet eerder zag. De sequenties in de trein en in Stevens’ werkplek lijken zonder enige moeite geschoten te zijn, een stijl die Jones ontwikkelde tijdens Moon en hier absoluut doorzet. Het verhaal is origineel in zijn soort: geen tijdreizen naar de Middeleeuwen of het jaar 2149, geen ludieke tijdmachine of gestoorde professor, maar een project, door de overheid gesteund, waarmee je slechts enkele uren kunt tijdreizen. De aandacht vestigt zich daardoor op het oplossen van de missie en de obstakels die op Stevens’ pad komen; misschien herken je zelfs een ethisch vraagstuk hier en daar. Tot slot is de manier van verhaal vertellen – zorgvuldig doseren van informatie aan de hoofdpersoon en daarmee aan het publiek - het aspect dat de film zijn kracht geeft. De film is niet gehaast én niet te langzaam. Source Code is, in de schaduw van alle grote blockbusters deze zomer, een zeer aangename verrassing.
