"Het karakter is opgebouwd uit religie, maar van binnenuit voel je als kijker dat er iets broeit. Dat er iets mist".
MovieSense-redacteur Angelo Perez Lebbink sprak met het brein achter Lewis' The Monk , oftewel Le Moine , regisseur Dominik Moll.
Waarom heb je Le Moine willen verfilmen?
Ik voelde dat dit boek heel beeldend geschreven was, en veel beelden kwamen in mij op tijdens het lezen. Ook gebruikt Lewis veel Griekse mythologie, Shakespeare, Engelse Gothic literatuur, en zelfs Duitse Gothic literatuur. Op deze manier wordt de narratieve ervaring nog groter. Dat sprak mij erg aan, en het spel met de visuele elementen gaf voor mij een doorslag. Ik voel me ook dicht tot het karakter van Ambrosio staan, en Ambrosio staat weer dicht tot karakters uit eerdere films van mij die steeds weer gaan over mensen die zichzelf een systeem willen aanleren van hoe te moeten of kunnen leven. Dan komt een element van buitenaf dat de oorzaak vormt van het uiteenvallen van dat systeem.
Regisseur Dominik Moll
Ik was aardig verrast door de openingscène van Le Moine die mij deed denken aan de openingsscène van The Godfather waar een haast identieke intieme sfeer wordt neergezet. Waarom heb je ervoor gekozen om je hoofdpersonage Ambrosio, gespeeld door Vincent Cassel, in het eerste shot te tonen?
In één van de eerste versies van het scenario zat deze scène er niet in en begon we met het afleveren van de baby aan de poorten van het klooster. We hebben de scène later toegevoegd tijdens het werken aan het scenario. Als je de film bekijkt, zie je een gelijkenis tussen de openingsscène en de scène waarmee de film afsluit. Op deze manier krijg je een symmetrie in je verhaal. Ook vond ik het van belang om Ambrosio te tonen in het oprecht uitvoeren van de biecht. Dat zijn geloof echt en serieus is, en dat datgene wat de man aan hem opbiecht een voorbode vormt voor datgene wat komen zal. Ook wilde ik de film beginnen in een duistere atmosfeer met gezichten in het donker, waarna de openingstitels in het licht worden gegeven.
Ben je beïnvloed door het Duits Expressionisme?
Ik denk niet alleen in deze scène. De Duitse Expressionistische cinema heeft mij altijd aangetrokken, nog meer dan realistische films of het Frans realisme. Ik voel me meer verbonden met verzonnen sets, schaduw, het spel met licht. Dat interesseert mij.
In Le Moine heeft het achtergrondverhaal van Ambrosio meer aandacht dan de tijd dat Cassel als Ambrosio in beeld is. Hoe heb je Vincent Cassel geregisseerd om deze gevoelens los te weken?
Ik heb hem weinig achtergrondinformatie gegeven, niets meer dan in het script of in het boek staat. Zo is het karakter in het boek meer oppervlakkig dan een karikatuur...
In het boek wordt de naam Matilda genoemd.
Het karakter van Matilda probeert in het boek een jongen te zijn. Ze heet Rosario. In Spanje is dat een meisjesnaam, en wellicht dat de schrijver Lewis dit niet wist. Toen hebben wij de naam veranderd in Valerio.
Het moet wel heel uitdagend zijn voor een acteur om deze rol vanuit de binnenkant te spelen, terwijl Cassel in L'instinct de mort vanuit de buitenkant zijn karakter kleur geeft.
Daarom leek het mij zo'n uitdaging met Vincent Cassel te werken, omdat hij veel van zijn rollen vanuit de buitenkant speelt. Natuurlijk dacht ik bij mijzelf: 'zal dit werken of niet?'. Maar ik vond het interessant om met hem te werken op deze manier. Het belangrijkste was dat Ambrosio oprecht in zijn religie geloofde, en dat was anders in het boek. Vanuit deze gedachte hebben we scène voor scène gewerkt, waarbij Cassel tot de ontdekking kwam dat veel gebeurt met blikken en ogen. Dat vond ik interessant. Het karakter is opgebouwd uit religie, maar van binnenuit voel je als kijker dat er iets broeit. Dat er iets mist.
Op één moment in de film zegt Valerio (Déborah Francois) dat wanneer de mond liegt, de ziel vermoordt zal worden. De innerlijke strijd van Ambrosio, en ook Valerio, deed mij denken aan het oeuvre van Martin Scorsese. In hoeverre is hij van invloed op uw werk, visie, en ambities?
Ik denk dat Scorsese ten eerste een andere film zou maken.
Maar het verhaal is voor zowel hem als jou interessant.
Hij is heel erg bezig geweest met boete doen en met het katholicisme. Natuurlijk is het dan moeilijk niet de invloeden te voelen of geïmponeerd te zijn door zijn oeuvre, maar Scorsese is niet de voornaamste invloed. Wij verschillen ook van karakter denk ik, Scorsese heeft, net als Vincent Cassel, een tomeloze energie. Maar qua onderwerp en thematiek zijn er inderdaad raakvlakken.
Kun je zeggen dat jouw karakters zichzelf deconstrueren als gevolg van hun omgeving?
Ik denk dat ze vaak genoeg niet deconstructief handelen, maar onderhevig zijn aan iets wat het proces in werking zet. Wanneer je als mens een bepaald systeem hebt ontwikkeld, is het heel makkelijk om in dat systeem te blijven. Moeilijker is het om uit dat systeem te kruipen, maar soms gebeurt dit onbewust. Het kan ook een doel zijn om uit een systeem te stappen.
Jouw films zijn in tegenstelling tot blockbusters vooral karakterstudies. Zeker na het zien van Le Moine is bijvoorbeeld de complexiteit van het Valerio's karakter intrigerend voor het publiek. Hoe heb je Déborah Francois (Valerio) op haar rol voorbereid?
Ik hoefde niet veel te doen, want toen ik haar caste, deed ik screentests en toen zag ik al dat zij zowel onschuldig alsook manipulatief kan zijn. Acteert ze hier, of is ze integer? Dat gegeven is heel belangrijk voor haar karakter. Om niet te weten of de liefde van haar voor Ambrosio nu echt is of niet bijvoorbeeld.
De recensie van Le Moine kan je hier vinden .
